ПО ҚАЗАҚ ТІЛ ! 5-тапсырма. Төменде берілген сөйлемдерден бірыңғай мүшелерді тауып, астын сызыңдар. Олардың сөйлемдегі қызметтерін анықтап, талдау жасаңдар.
Әлемнің жеті кереметі - біздің заманымызға дейін 3 ғасырда Ескендір Зұлқарнайын Кіші Азия, Орта Азия, Мысыр, Оңтүстік Үндістан территорияларын жаулап алып, ұлы империя құрғаннан кейін, саяхатшыларды қызықтыру үшін осы өңірлердегі 7 орыннан таңдаған сәулет өнері ескерткіштері.
Әлемнің жеті кереметі
Олар:
Мысыр пирамидалары — ежелгі Мысыр перғауындарының өзіндік үлгідегі мазарлары, біздің заманымыздан бұрын 28 ғасырда салынған.
Бабылдың аспалы бағы, біздің заманымыздан бұрын 6 ғасырда Вавилония әмірі кіші әйеліне арнап жасаткан. Бақ ерекше тәсілмен аспалы текпішекті сәкі-алаңшалар үстіне салынған.
Эфестегі Артемида ғимараты, кезінде әлемдегі ең үлкен ғибадатхана болған. Біздің заманымыздан бұрын 4 ғасырда соғыс алапатынан қираған.
Олимпиадағы Зевстің мүсіні, біздің заманымыздан бұрын 5 ғасырда көне грек мүсіншісі Фидий алтын мен піл сүйегінен жасаған.
Галикарнастағы Мавсол патшаның табытханасы, біздің заманымыздан бұрын 4 ғасырда салынған.
Жерорта теңізінің Родос аралындағы күн кұдайы Родос алабы, биіктігі 45 м. біздің заманымыздан бұрын 285 жылы жасалған, біздің заманымыздан бұрын 224 жылы жер сілкінісі кезінде қираған.
Александрия шамшырағы біздің заманымыздан бұрын 3 ғасырда жасалған, мұнарасының биіктігі 160 м.
Қазақстан өзінің жер қойнауының байлығымен әйгілі. бұл жер қыртысының геологиялық құрылысы мен ерекшеліктеріне байланысты. тау түзілу, магмалық жыныстардың енуі және метаморфизм (өзгеріске ұшыраған), яғни эндогендік процестердің әртүрлілігі, солармен байланысты тау
жыныстарының құрылымында, минералдық және қ құрылысында болған қандай да бір өзгерістер түрлі пайдалы қ түзеді.пайдалы қ деп, қазіргі техниканың деңгейінде, табиғи түрінде немесе өңделгеннен кейін шаруашылықта пайдалануға болатын минералдар мен тау жыныстарын айтады. әдетте, таулы
аймақтарда (қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы аудандарда) және шөгінді қабығынан айырылған платформаларда рудалы қ кені көптеп кездеседі.ал шөгінді түріндегі пайдалы қ (мұнай, газ, көмір, уран және т.б.) шөгінді қабығы бар платформаларда (жазықтарда) кездестіруге
болады.1919—1923 жылдардың өзінде қарағанды тас көмір алабының өнеркәсіптік мүмкіндіктері анықталды. содан бері қазақстанда геологиялық пайдалы кендер ашылып, жоспарлы зерттеу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіліп келеді.қазақстанда аса маңызды минералдық шикізат түрлерінің бәрі
дерлік бар. еліміздің жер койнауынан менделеев кестесіндегі 105 элементтің, оның 70-інің мол қоры барланған және 60-тан астамы өндіріледі. 6 мыңға жуық пайдалы қ кен орындары ашылған. энергетика және минералдык ресурстар министрлігі мамандарының мәліметі бойынша (2007)
республика дүние жүзінде уран, хром және марганец қоры жөнінен - екінші орында, мырыш, молибден, корғасын, мыс, вольфрам және алтын корынан - алғашкы бестікте, ал мұнай, темір және калайы қорынан - алғашкы он орынның біріне ие. қазақстан еуразияконтинентінде хром қорынан ең бай ел, ал марганец
қорынан бүкіл тмд-да басым ел. алтын корынан қазақстан дүние жүзі бойынша 5-орында, ал тмд бойынша ресей мен өзбекстаннан кейінгі 3-орында. тмд көлеміндегі мыс пен қорғасын корының жартысынан астамы, мырыштың 70%-ынан астамы қазақстанда шоғырланған.пайдалы қазба орындары жанатын,
кен және кен емес болып үш топқа бөлінеді.жанатын пайдалы қға мұнай мен газ, көмір, уран және т.б. кен орындары жатады.
Әлемнің жеті кереметі - біздің заманымызға дейін 3 ғасырда Ескендір Зұлқарнайын Кіші Азия, Орта Азия, Мысыр, Оңтүстік Үндістан территорияларын жаулап алып, ұлы империя құрғаннан кейін, саяхатшыларды қызықтыру үшін осы өңірлердегі 7 орыннан таңдаған сәулет өнері ескерткіштері.
Әлемнің жеті кереметі
Олар:
Мысыр пирамидалары — ежелгі Мысыр перғауындарының өзіндік үлгідегі мазарлары, біздің заманымыздан бұрын 28 ғасырда салынған.
Бабылдың аспалы бағы, біздің заманымыздан бұрын 6 ғасырда Вавилония әмірі кіші әйеліне арнап жасаткан. Бақ ерекше тәсілмен аспалы текпішекті сәкі-алаңшалар үстіне салынған.
Эфестегі Артемида ғимараты, кезінде әлемдегі ең үлкен ғибадатхана болған. Біздің заманымыздан бұрын 4 ғасырда соғыс алапатынан қираған.
Олимпиадағы Зевстің мүсіні, біздің заманымыздан бұрын 5 ғасырда көне грек мүсіншісі Фидий алтын мен піл сүйегінен жасаған.
Галикарнастағы Мавсол патшаның табытханасы, біздің заманымыздан бұрын 4 ғасырда салынған.
Жерорта теңізінің Родос аралындағы күн кұдайы Родос алабы, биіктігі 45 м. біздің заманымыздан бұрын 285 жылы жасалған, біздің заманымыздан бұрын 224 жылы жер сілкінісі кезінде қираған.
Александрия шамшырағы біздің заманымыздан бұрын 3 ғасырда жасалған, мұнарасының биіктігі 160 м.
жыныстарының құрылымында, минералдық және қ құрылысында болған қандай да бір өзгерістер түрлі пайдалы қ түзеді.пайдалы қ деп, қазіргі техниканың деңгейінде, табиғи түрінде немесе өңделгеннен кейін шаруашылықта пайдалануға болатын минералдар мен тау жыныстарын айтады. әдетте, таулы
аймақтарда (қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы аудандарда) және шөгінді қабығынан айырылған платформаларда рудалы қ кені көптеп кездеседі.ал шөгінді түріндегі пайдалы қ (мұнай, газ, көмір, уран және т.б.) шөгінді қабығы бар платформаларда (жазықтарда) кездестіруге
болады.1919—1923 жылдардың өзінде қарағанды тас көмір алабының өнеркәсіптік мүмкіндіктері анықталды. содан бері қазақстанда геологиялық пайдалы кендер ашылып, жоспарлы зерттеу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіліп келеді.қазақстанда аса маңызды минералдық шикізат түрлерінің бәрі
дерлік бар. еліміздің жер койнауынан менделеев кестесіндегі 105 элементтің, оның 70-інің мол қоры барланған және 60-тан астамы өндіріледі. 6 мыңға жуық пайдалы қ кен орындары ашылған. энергетика және минералдык ресурстар министрлігі мамандарының мәліметі бойынша (2007)
республика дүние жүзінде уран, хром және марганец қоры жөнінен - екінші орында, мырыш, молибден, корғасын, мыс, вольфрам және алтын корынан - алғашкы бестікте, ал мұнай, темір және калайы қорынан - алғашкы он орынның біріне ие. қазақстан еуразияконтинентінде хром қорынан ең бай ел, ал марганец
қорынан бүкіл тмд-да басым ел. алтын корынан қазақстан дүние жүзі бойынша 5-орында, ал тмд бойынша ресей мен өзбекстаннан кейінгі 3-орында. тмд көлеміндегі мыс пен қорғасын корының жартысынан астамы, мырыштың 70%-ынан астамы қазақстанда шоғырланған.пайдалы қазба орындары жанатын,
кен және кен емес болып үш топқа бөлінеді.жанатын пайдалы қға мұнай мен газ, көмір, уран және т.б. кен орындары жатады.