Р.Ғамзатов «Егер тілім ертең болса құрымақ, Мен дайынмын өлуге де бүгін-ақ...» - өлең жолдарында автор қандай мәселені алға тартып отыр.Оқыған шығармаңыздан мысал келтіре
Бүгін біз қазақтың мерекелік дастарханының жай-күйімен таныспақпыз: Баяғы салт пен дәстүр ұлттық дастарханымызда қаншалықты көрініс тауып жүр? Сырттан не қосылды? Ұн тағамдары. Нан Дастархан дегенде оның қақ төрінде шаңырақтың отағасы секілденіп ас атасы жайғасады. Әрине, нан. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазірдің өзінде нансыз ән болмайды, сән де болмайды. Сондықтан қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды. Майға пісірілетін бауырсақ, шақ-шақ, қытырлақ шелпектерді қоса кетейік. Нан тағамдары ретінде печеньелер мен прәндіктерді де атап өтуге болады. Бәліш пен самса, тортты да атаусыз қалдыруға болмас. Сүт өнімдері: Одан кейінгі кезекте ақты төкпей қадірлеген қазақ халқы үшін сүт өнімдерінің рөлі ерекше. Бүгіндері баяғы дәстүрді сақтаған халық той-томалақта, түрлі мерекелік жиындарда дастархан басына құрт пен қаймақ, және т.б. сүт тағамдары мен сусындарын қоюды ұмытқан емес. Жеміс-жидектер "Қонақ" тағамдар Қазақтың ақ дастарханына сырттан келген тағамдар баршылық. Қазақ жерінің аумалы-төкпелі замандардан бері сақталған ас мәзірі мен ұлттық тағамдары бүгіндері өз құнын аса жоғалта қоймады. Елімізге бөтен жерден келген дүниелер мен тілімізге шет елден келген кірме сөздер секілді "қонақ" тағамдар біздің де дастарханымызға арнайы ат басын бұрды. Қазақ дастарханына бүгін сән беріп тұрған тағамдардың көбі осы "қонақ" тағамдардың тізіміне кіреді. Солардың ішінде ең ерекше атап өтуге тұрарлығы - экзотикалық жеміс-жидектер.
Сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. Нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. Сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды.
Ұн тағамдары. Нан
Дастархан дегенде оның қақ төрінде шаңырақтың отағасы секілденіп ас атасы жайғасады. Әрине, нан. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазірдің өзінде нансыз ән болмайды, сән де болмайды. Сондықтан қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Майға пісірілетін бауырсақ, шақ-шақ, қытырлақ шелпектерді қоса кетейік.
Нан тағамдары ретінде печеньелер мен прәндіктерді де атап өтуге болады. Бәліш пен самса, тортты да атаусыз қалдыруға болмас.
Сүт өнімдері:
Одан кейінгі кезекте ақты төкпей қадірлеген қазақ халқы үшін сүт өнімдерінің рөлі ерекше. Бүгіндері баяғы дәстүрді сақтаған халық той-томалақта, түрлі мерекелік жиындарда дастархан басына құрт пен қаймақ, және т.б. сүт тағамдары мен сусындарын қоюды ұмытқан емес.
Жеміс-жидектер
"Қонақ" тағамдар
Қазақтың ақ дастарханына сырттан келген тағамдар баршылық. Қазақ жерінің аумалы-төкпелі замандардан бері сақталған ас мәзірі мен ұлттық тағамдары бүгіндері өз құнын аса жоғалта қоймады. Елімізге бөтен жерден келген дүниелер мен тілімізге шет елден келген кірме сөздер секілді "қонақ" тағамдар біздің де дастарханымызға арнайы ат басын бұрды. Қазақ дастарханына бүгін сән беріп тұрған тағамдардың көбі осы "қонақ" тағамдардың тізіміне кіреді. Солардың ішінде ең ерекше атап өтуге тұрарлығы - экзотикалық жеміс-жидектер.