В
Все
М
Математика
А
Английский язык
Х
Химия
Э
Экономика
П
Право
И
Информатика
У
Українська мова
Қ
Қазақ тiлi
О
ОБЖ
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
У
Українська література
М
Музыка
П
Психология
А
Алгебра
Л
Литература
Б
Биология
М
МХК
О
Окружающий мир
О
Обществознание
И
История
Г
Геометрия
Ф
Французский язык
Ф
Физика
Д
Другие предметы
Р
Русский язык
Г
География
vans10004
vans10004
17.02.2022 06:00 •  Қазақ тiлi

Сөздердің Күлтегін ескерткішіндегі нұсқасы мен қазіргі қазақ тіліндегі қолданысын салыстырып жинақы мәтін жазыңдар.​


Сөздердің Күлтегін ескерткішіндегі нұсқасы мен қазіргі қазақ тіліндегі қолданысын салыстырып жинақы

Показать ответ
Ответ:
Klmn2870
Klmn2870
30.01.2022 17:41
1. Мезгіл үстеуі қашан? қашаннан? деген сұраққа жауап беріп, қимылдың, іс-әрекеттің мезгілін, мерзімін, уақытын білдіреді. Мезгіл үстеуі етістікпентіркесіп қолданылады. Мысалы: таңертеңнен (қашаннан?) кетті, жазғытұрым(қашан?) келеді, ала жаздай (қашан?) еңбектенді, күні-түні (қашан?) оқыды, т. б. 
2. Мекен үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің орындалатын орнын, мекенінкөрсетіп, қайда? қайдан? қалай қарай? сұрақтарына жауап береді. Мысалы:Тауға қарай (қалай қарай?) өрмелеу, алға (қайда?) жылжыды, ілгері-кейін(қайда?) қозғалды, жоғарыдан (қайдан?) түсті, т. б.
 3. Сын-қимыл (бейне) үстеуі іс-әрекеттің, қимылдың амалын, тәсілін, сын-бейнесін білдіреді. Сұрақтары: қайтіп? қалайша? қалай? кімше?Мысалы: Ақырын (қалай?) жүгірді, қазша (қалайша?) қаңқылдады, бекерден-бекер (қалай?) отырма, балаша (кімше?) мәз-мейрам болды, бүркіттейін(қалайша?) шүйілді, қолма-қол (қалай?) хабарласты, т. б. 
4. Мөлшер үстеуі қанша? қаншама? қаншалық? қаншалап? деген сұрақтарға жауап береді. Мөлшер үстеуі сынның немесе қимылдың көлемдік дәрежесін, мөлшерін, шама-шарқын білдіреді. Мөлшер үстеуі етістікпен тіркесіп келгенде қимылдың шама-шарқын, мөлшерін білдіреді. Мысалы: сонша (қанша?)шаршапты, біршама (қаншама?) кешігіп қалды, недәуір (қалай?) өскен екен.Ал сонша (қанша?) биік, біршама (қанша?) алыс, недәуір (қалай?) ұзақдегенде мөлшер үстеулер сын есімдермен тіркесіп, сынның мөлшерін, көлемін білдіреді. 
5. Күшейткіш үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің, сынның сапасын, белгісін не солғындатып, не күшейтіп көрсетеді. Сұрағы: қалай? Мысалы: әбден жүдепті, керемет биледі, мүлдем қозғалта алмады. Сонымен бірге күшейткіш үстеугесын есімнің күшейтпелі шырайын жасайтын ең (биік), өте (салмақты), аса(терең), тым (терең), кілең (жүйрік) сөздері де жатады.
 6. Мақсат үстеуі не мақсатпен? қалай? деген сұраққа жауап беріп, іс-әрекеттің, қимылдың орындалу мақсатын білдіреді. Мысалы: әдейі айтты, қасақана кетіп қалды, жорта білмегенсіді, әдейілеп шақырды.
 7. Себеп-салдар үстеуі не себепті? қалай? неге? деген сұрақтарға жауап береді. Себеп-салдар үстеуі қимылдың, іс-әрекеттің болу себебін білдіреді. Себеп-салдар үстеуіне: құр босқа, лажсыздан, босқа, амалсыздан, бекерге, шарасыздан сөздері жатады. Бұл сөздер етістікпен тіркесіп қолданылады. Мысалы, босқа ренжіді, лажсыздан келісті, т. б.
0,0(0 оценок)
Ответ:
Callll
Callll
30.05.2022 08:56
А.с.есік,үстел,терезе,шам,кілем,орындық,өшіргіш,желім,қағаз,келуші,бас,маман,бөлім,бастығы
І.с.есіктің,үстелдің,терезенің,шамның,кілемнің,орындықтың,өшіргіштің,желімнің,қағаздың,келушінің,бастың,маманның,бөлімнің,бастығының
Б.с.есікке,үстелге,терезеге,шамға,кілемге,орындыққа,өшіргішке,желімге,қағазға,келушіге,басқа,маманға,бөлімге,бастығына
Т.с.есікті,үстелді,терезені,шамды,кілемді,орындықты,өшіргішті,желімді,қағазды,келушіні,басты,маманды,бөлімді,бастығымды
Ж.с.есікте,үстелде,терезеде,шамда,кілемде,орындықта,өшіргіште,желімде,қағазда,келушіде,баста,маманда,бөлімде,бастығымда
Ш.с.есіктен,үстелден,терезеден,шамдан,кілемнен,орындықтан,өшіргіштен,желімнен,қағаздан,келушіден,бастан,маманнан,бөлімнен,бастығымнан
К.с.есікпен,үстелмен,тереземен,шаммен,кілеммен,орындықпен,өшіргішпен,желіммен,қағазбен,келушімен,баспен,маманмен,бөліммен,бастығыммен
0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота