ССалалас құрмалас сөйлем - құрамындағы жай сөйлемдердің баяндауыштары тиянақты тұлғада келіп , өзара бір-бірімен тең дәрежеде байланысқан құрмаластың түрі. Салаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірімен бағынбай, тең дәрежеде байланысып, баяндауыштары тиянақты келіп жай сөйлемдерді жеке – жеке қолдануға болады.
Салалас құрамластың құрамындағы жай сөйдемдер өзара бір – бірімен екі түрлі жолмен байланысады.
1. Интонация арқылы мағыналарының жаңындағына қарай іргелесе байланысады.
2. Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірінен өзара жалғаулық щылаулар арқылы байланысады.
Ыңғайлас мәнді да, де,та, әрі, және , мен жалғаулық шылаулар.
Қарсылық мәнді бірақ, алайда , дегенмен, сонда да, әйтсе де, сөйткенмен, ал тәрізді жалғаулық шылаулар.
Себеп – салдар мәнді өйткені , себебі, сол себепті, сондықтан, неге десеңіз тәрізді жалғаулық шылаулар;
Талғау мәнді не, немесе, я, яки, не болмаса, я болмаса, яеи болмаса, әлде тәрізді жалғаулық шылаулар.
Кезектес мәнді кейде, бірде , біресе тәрізді жалғаулық шылаулар.
3. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері .
Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірімен өзара белгілі мағыналық қарым – қатынаста айтылады. Мағыналық қарым-қатынаста жұмсалуына қарай салалас құрмалас сөйлем мынадай алты түрге бөлінеді :
Древний Отрар был расположен на реке Арысь, что впадает в Сырдарью. Уже в то время Отрар был городом с развитым ремесленным делом, оживленным центром, который занимался скотоводством и посевом, а также городом с прочной крепостью, чтобы защититься от врагов.
Дорога из Отрара была связана с Китаем на востоке, Византией на западе и Центральной Азией на юге. Великий мыслитель и ученый Абу Наср аль-Фараби родился на Отрарской земле.
Во времена средневекового Отрара было много войн и нашествий. В то время монгольский поход и джунгарское нашествие выбили из колеи всю страну. В то время Отрар был центром жителей южного региона. Отовсюду люди переезжали в окресности Отрара. Так появились населенные пункты Алтынтобе, Жалпактау, Куйрыктобе, Пышакшытобе.
Когда Отрар с возникновения в VII веке и в IX веке согласно арабским данным он был столицей, известной во всем мире в под названием Фараб.
Салалас құрамластың құрамындағы жай сөйдемдер өзара бір – бірімен екі түрлі жолмен байланысады.
1. Интонация арқылы мағыналарының жаңындағына қарай іргелесе байланысады.
2. Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірінен өзара жалғаулық щылаулар арқылы байланысады.
Ыңғайлас мәнді да, де,та, әрі, және , мен жалғаулық шылаулар.
Қарсылық мәнді бірақ, алайда , дегенмен, сонда да, әйтсе де, сөйткенмен, ал тәрізді жалғаулық шылаулар.
Себеп – салдар мәнді өйткені , себебі, сол себепті, сондықтан, неге десеңіз тәрізді жалғаулық шылаулар;
Талғау мәнді не, немесе, я, яки, не болмаса, я болмаса, яеи болмаса, әлде тәрізді жалғаулық шылаулар.
Кезектес мәнді кейде, бірде , біресе тәрізді жалғаулық шылаулар.
3. Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері .
Салалас құрмаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір – бірімен өзара белгілі мағыналық қарым – қатынаста айтылады. Мағыналық қарым-қатынаста жұмсалуына қарай салалас құрмалас сөйлем мынадай алты түрге бөлінеді :
1. Ыңғайлас салалас.
2 Қарсылықты салалс.
3. Себеп – салдар салалас.
4. Ілектес салалас.
5. Талғаулы салалас.
6. Кезектес салалас.
Перевод.
Средневековый Отрар
Древний Отрар был расположен на реке Арысь, что впадает в Сырдарью. Уже в то время Отрар был городом с развитым ремесленным делом, оживленным центром, который занимался скотоводством и посевом, а также городом с прочной крепостью, чтобы защититься от врагов.
Дорога из Отрара была связана с Китаем на востоке, Византией на западе и Центральной Азией на юге. Великий мыслитель и ученый Абу Наср аль-Фараби родился на Отрарской земле.
Во времена средневекового Отрара было много войн и нашествий. В то время монгольский поход и джунгарское нашествие выбили из колеи всю страну. В то время Отрар был центром жителей южного региона. Отовсюду люди переезжали в окресности Отрара. Так появились населенные пункты Алтынтобе, Жалпактау, Куйрыктобе, Пышакшытобе.
Когда Отрар с возникновения в VII веке и в IX веке согласно арабским данным он был столицей, известной во всем мире в под названием Фараб.