СОЧ Оқылым 1-тапсырма. Мәтінді оқыңыз. Тапсырмаларды орындаңыз.
Редакцияда Алаштың ардақтысына айналған, немесе есімі елдің есінде жүрген қазақ азаматтарының мерейтойына арнап, арнайы мақала жазуға тапсырыс беру талайдан келе жатқан үрдіс. “Жақында Тоқтар Әубәкіров алпысқа толады, әнеукүнгі әңгімелердің негізінде сіз бір дүние жазыңыз. Шығатын сияқты”, деп басшымыз айтқанда, неге екенін қайдам, ойланбастан келісім берген екенмін. Әдетте мерейтойлық мақалалардың табиғаты біркелкі болып келеді: өмірбаян беттерінен деректер, азаматтың атқарған қызметі, жасаған жұмыстары мен шыққан еңбектері тәспіше тізбектеліп, баяндалады. Тоқтар туралы жазуым керектігі анықталып, алдағы “Етжеңді “Егеменнің” нөміріне материалды дайындау жайында Жанболат Аупбаев тағы бір шегелеп өткенде: “Құдайым-ау, мен атақты Тоқтар Әубәкіров туралы не жазамын, қалай жазамын?” деген ой басыма сарт ете қалды. Көмір, темір, анда-санда өмір туралы жазып жүрген жазған басым тылсым тақырыпқа келгенде еріксіз селт еткендей. Тура ғарышқа қазір ұшатын адамша бойымды әлдеқандай бір үрей биледі.
Тоқтар Әубәкіров туралы мақала жазамын деген ой үш ұйықтасам түсіме кірген емес. Биылғы Ба өз күнін “Егемен Қазақстанның” ұжымы Қосшы ауылының іргесіндегі Нұра өзенінің жағасында қарсы алды. Сонда сөзден сөз шығып отырып, әңгіме қазақтың тұңғыш ғарышкері, Халық Қаһарманы Тоқтар Әубәкіров туралы да өрбіп кетті. Бір топ журналист Тоқтар туралы әлде аңыз, әлде ақиқатқа бергісіз біраз жайдың басын шалғанбыз.
– Айналайын, халайық! Менің туған жерім, кіндік қаным тамған жер Қарағанды облысы екені рас. Бірақ мен ғарышқа осы жерден, мынау Байқоңырдан ұштым ғой. Менің жаңа паспортым бар! Менің мекенім – ғарыш, тұрағым – Қазақстан, туған жерім – Байқоңыр. Мен аспанға ұшып, аман-есен оралғанда табаным осы жерге тиді. Ана жаққа барып қайтқан адам жаңадан туған сәбидей емес пе?!. Сонда менің бұл жерге жаттығым қайсы? Біле білсек, қазаққа осы қазақтың жерінің бәрі – туған жер емес пе?!. – деп баяғы Қаз дауысты Қазыбек бабасы құсап таза қазақша сөз төгілткені бар.
1. Автор қандай мақала жазбақшы?
А. Қаз дауысты Қазыбек туралы
В. Туған жер туралы
С. Қазақтың тұңғыш ғарышкері туралы
Д. Ба өз күні туралы
Яьовьоп
Блкчкчевбляадпяьнв