СОР ПО КЗ Жазылымү
2-тапсырма. Берілген сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау.
1. Бойтұмар тарихы Қазақ халқының күнделікті өмірінде тұмардың орны бөлек.
2. Кейіннен ақшаға сауда-саттық басталып, базар, жәрмеңке, сауда жолдары ашылды. ( 2)
3-тапсырма Мәтінді мұқият оқып, берілген сөздерді қолдана , сөйлем құрастыру
Ұлы Жібек жолы Байырғы заманда жердің түкпірінде тұратын адамдар бір-бірімен сауда жүргізген. Алғашында ол қажетті заттармен айырбас ретінде жүзеге асқан. Мысалы, асыл тастар, алтын, күміс, тұз, шипалы өсімдіктер мен хош иіс сулары, азық-түлік және басқа да тауарлармен алмасқан. Кейіннен ақшаға сауда-саттық басталып, базар, жәрмеңке, сауда жолдары ашылды.
Ұлы Жібек жолының Қазақстан жерінен өткен жолы Сауран қаласы болды. Қазақстан жеріндегі орта ғасырдағы ірі қалалардың бірі. Жібек жолындағы тағы бір тарихи қала – Иасы, кейіннен Түркістан атанған. Түркістан ертеден «екінші Мекке» деп аталып кеткен. Қожа Ахмет Иассауидің кесене ғимараты – бүкіл Орта Азиядағы сәулет өнерінің керемет үлгісі болып табылады.
Жібек жолындағы даңқты қалалардың бірі Отырар еді. Бүкіл Шығысқа аты әйгілі қала ең алғаш Фараб деп аталды. Әл Фараби атанған ұлы ғалым Әбу Насыр Ибн Мұхаммед шыққан қала.
сауда
жәрмеңке
әйгілі
Объяснение:
Қаратпа сөз — сөйлемде айтылған ойдың кімге арналғанын білдіру не оған басқаның назарын аудару мақсатында жұмсалатын сөз немесе сөз тіркесі. Қаратпа сөз, сөйлемде басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспей, ерекше әуенмен айтылады, сөйлеушінің көңіл күйін, моральдықты білдіреді. Қаратпа сөз болатындар: жалқы есімдер, туыстық атаулар, эмоционалдық мәнді сөздер, көркем әдебиетте жан-жануар, жер-су атаулары т.б. Қаратпа сөз сөйлемнің басында келсе, одан кейін үтір, не леп белгісі, ортасында келсе, екі жағынан үтір белгісі, соңында келсе, оның алдынан үтір қойылады.
Дурыс деп ойлаим
Бір сөзі өтіріктің бар сөзі өтірік.
Өтірік сөзден құт қашар.
Өтірік сөз өрге ба
Жалған сөйлеген соңынан ұялар.
Шын сөзге жалған сөз жалғама,
Шын айта алатын тілді өтірік сөзбен былғама.
Жай сұраса – шындап жауап бер.
Жалған сөзден жақсылық күтпе:
Екі нәрсе бір адамға келсе егер,
Жақсылық жоқ, жамандыққа жол шегер:
Оның бірі – керексіз сөз, ауан сөз,
Екіншісі – жалған айтқан сөз бекер.
Шын сөзің – бал, жалған сөзің – жуадай,
Жуа сасып бал иісін қуады-ай!
Шын сөз – шипа, өтірік сөз – кесел ғой,
Ескі сөзден осындай ой туады-ай!
Сөзі жалған кісінің жүзі төмен.
«Шығам, - десең, - беделіңмен есепке» -
Араласпа айдап салар өсекке.