Составить ПЛАН НА тапсырма.
Мәтінді тыңда. Оқы.
2
1)
Ұлы Жібек жолы
Біздің заманымызға дейінгі ІІ ғасырдың ортасында Еуропа мен Азияны біріктірген
ұлы Жібек жолы пайда болды. Ұлы Жібек жолы Қытай мен Еуропаны байланыстырған
сауда жолы. Осы уақытқа дейін негізінен, «лазурит жолы», «нефрит жолы» және «құндыз
жолындағы» сауда қызып тұрды. «Лазурит жолы» Мысыр, Иран, Вавилон елдеріне
Памир тауларында өндірілген лазурит тасы тасымалданған жол. «Нефрит жолымен» Қытай
патшалары мен бай-шонжарларына арналып жасалатын зергерлік бұйымдарға қажетті гауһар
тас, нефрит Қашқардан Қытайға тасымалданған. «Құндыз жолымен» бағалы аң терілері
әртүрлі елдерге таралған.
9.болды . I. Біздің заманымызға дейінгі I мыңжылдықтың ортасында « Дала жолы » іске қосылды . « Дала жолы арқылы Қытай жібегі мен Иран кiлемi жеткізіліп тұрды . Ұлы Жібек жолы Еуропа мен Азия елдерінің бір - бірімен қарым - қатынас жасауына мүмкіндік туғызып , ондағы халықтарды біріктірді . Жолдың булай аталуына сауданың негізгі заты - Қытайдан шығарылатын жібек мата себеп Еуропа мен Азияны біріктірген бұл жол адамзатты ғажайып жетістіктерге жеткізді . Дамыған елдердің саудамен айналысуына , ғылымның дамуына , дін мен мәдениеттің қалыптасуына ықпал етті . III . Ұлы Жібек жолы ежелгі Қазақстан жерімен де өткен . Ең негізгі сауда жолы Сырдария , Талас , Шу , Іле арқылы Қытайға ұласқан , Жолдың ендігі бір бөлігі « Яксарт » , « Сейхун » деп аталған Сырдария , Орал ( Жайық өзендерін жағалап , ары қарай Қара теңіз маңы , Византия мен Батыс Еуропа жерлеріне дейін созылып жатты . Жібек жолы Орталық Қазақстан далаларына , Сарыарқа мен Ертіске , Алтай мен Моңғолияға қарай жалғасты . Осы жолдардың бойында Испиджаб , Усбаникент , Отырар , Түркістан , Тараз , Сауран , Сығанақ , Сарайшық , Жаңакент сияқты ірі қалалар болған . Бұл қалалардың өркендеуіне Ұлы Жібек жолының тигізген әсері мол . ( « Сен білесің бе ? » энциклопедиясынан ) составить план​

Сиыр, ірі қара, мүйізді ірі қара — сүтқоректілер класына жататын аша тұяқты, қуыс мүйізді, күйіс қайыратын жануарлар. Оның жабайы және қолға үйретілген түрлері бар. Қолға үйретілген Сиыр жабайы турдан тараған, ол біздің дәуірімізге дейін мыңдаған жылдар бойы Еуропа, Азия, Африка құрылықтарында кең тараған.

Асыл тұқымды қара ала сиыр

Сиырдың дене бітімі олардың өнімділік бағытына (сүт, ет) байланысты болады. Сүт бағытындағы Сиырдың денесі ұзын, сүйегі салыстырмалы түрде жіңішке, терісі жұқа, жұмсақ, түгі жылтыр, қарыны кең, басы мен мойыны ұзын, құрсағы мен желіні үлкен болады. Ет бағытындағы Сиырдың тұрқы төртпақ әрі кең, омыраулы, аяғы мен мойыны қысқалау, желіні кішілеу, сүтті малға қарағанда бұлшық еттері жақсы жетілген, терісі қалың әрі жұмсақ, тері астындағы май қабаты жақсы дамыған. Сиырдың барлығының да түгінің ұзындығы мен қалыңдығы бірдей, денесін тегіс жабады, тек қарыны, шабы мен желін айналасының түгі жіңішке әрі сирек болады. Мойын астындағы терісі қатпарланған, мүйіздері қуыс әрі қысқа, тұмсығының алдыңғы жағында мұрын айнасы болады. Асқазаны төрт камералы (месқарын, жұмыршақ, қатпаршақ, ұлтабар), соның арқасында олардың көп мөлшерде ірі сабақты шөпті қорытуға мүмкіндігі бар. Жағының жоғарғы жағында күрек тістері болмайды, желіні төрт емшекті.[1]

1)Балапан(подлежащее-бастауыш) ауладан(обстоятельство-пысықтауыш) дән(подлежащее-бастауыш) тауып алды(баяндауыш-сказуемое)

2)Дулат(подлежащее-бастауыш) Индира(подлежащее-бастауыш) мектепке қарай(обстоятельство-пысықтауыш) асығып барады(сказуемое-баяндауыш)

3)Нұрила(подлежащее-бастауыш) апасына(дополнение-толықтауыш) тез(обстоятельство-пысықтауыш)бауыр(подлежащее-бастауыш)басты(сказуемое-баяндауыш)

4)Самал (подлежащее-бастауыш)қуыршаққа(дополнение-толықтауыш)көйлек(подлежащее-бастауыш)тікті(сказуемое-баяндауыш)

5)Серік(подлежащее-бастауыш)доп(подлежащее-бастауыш)ойнады(сказуемое-баяндауыш)

6)Бағдат(подлежащее-бастауыш)досына(дополнение-толықтауыш)хат(подлежащее-бастауыш)жазды(сказуемое-баяндауыш)