Тұмар(тамирис)(грек. Τόμυρίς, көне парс. Tahm-Rayiš, көне иран.: Tahmirih — "Батыл") (ж.ж.с.д. 570-520) — күнгей түркі сақ халықтарының байырғы заманда ел билеген атақты әйел патшаларының бірі, массагет халқының байырғы заманда ел билеген атақты ханшайымы. Себебі грек жазбаларында оның елін "массагет" деп атайды. Тұмар ханша есімінің тарихқа еніп әлемге танылуы - Ахемен әулетінен шыққан, "төрт құбыланың тұтас билеушісі" атанған парсының әйгілі патшасы Кирдің (ж.ж.с.д. 558-530.) Орта Азияға басқыншылық жорықпен келген "жеңілуді білмейді" деп дәріптелген әскерін ашық шайқаста тас-талқанын шығарып жеңуімен тікелей байланысты.
1. Саржан Толағайдың əкесі Айсұлу анасы 2.Толағай батыр болып өсті 3. Толағай əкесімен аңшылыққа барды 4.Саржан жолбарысты көрді 5.Жолбарыс Саржанға бас салды 6.Əкесінің даусын естіген Толағай жолбарыстың құйрығынан ұстап суға лақтырып жіберді 7.Жазда қуаңшылық болды 9.Толағай қайда жанбыр мол жауады деп сұрады 10.Анасы қиыр шетте өткен жастығын еске алып, ешқашан құрғақшылықты білмейтін, шөбі шүйгін мекеннің бар екенін айтады, таулары аспан тіреген жер жаннатыТарбағатай жайлы айтты 11.Толағай анасы айтқан Тарбағатай тауына келді 12.Ол көп жүріп шыңдарын қар басқан асқар тауларды тауып алады, оған биік тоғайлы, құстары сайрап, төбесін бұлт жапқан бір ғана тау ұнайды 13.Ол осы тауды құшағына алып, қатты ырғайды да арқасына салып, кері еліне қарай қайтады.
Тұмар(тамирис)(грек. Τόμυρίς, көне парс. Tahm-Rayiš, көне иран.: Tahmirih — "Батыл") (ж.ж.с.д. 570-520) — күнгей түркі сақ халықтарының байырғы заманда ел билеген атақты әйел патшаларының бірі, массагет халқының байырғы заманда ел билеген атақты ханшайымы. Себебі грек жазбаларында оның елін "массагет" деп атайды. Тұмар ханша есімінің тарихқа еніп әлемге танылуы - Ахемен әулетінен шыққан, "төрт құбыланың тұтас билеушісі" атанған парсының әйгілі патшасы Кирдің (ж.ж.с.д. 558-530.) Орта Азияға басқыншылық жорықпен келген "жеңілуді білмейді" деп дәріптелген әскерін ашық шайқаста тас-талқанын шығарып жеңуімен тікелей байланысты.
2.Толағай батыр болып өсті
3. Толағай əкесімен аңшылыққа барды
4.Саржан жолбарысты көрді
5.Жолбарыс Саржанға бас салды
6.Əкесінің даусын естіген Толағай жолбарыстың құйрығынан ұстап суға лақтырып жіберді
7.Жазда қуаңшылық болды
9.Толағай қайда жанбыр мол жауады деп сұрады
10.Анасы қиыр шетте өткен жастығын еске алып, ешқашан құрғақшылықты білмейтін, шөбі шүйгін мекеннің бар екенін айтады, таулары аспан тіреген жер жаннатыТарбағатай жайлы айтты
11.Толағай анасы айтқан Тарбағатай тауына келді
12.Ол көп жүріп шыңдарын қар басқан асқар тауларды тауып алады, оған биік тоғайлы, құстары сайрап, төбесін бұлт жапқан бір ғана тау ұнайды
13.Ол осы тауды құшағына алып, қатты ырғайды да арқасына салып, кері еліне қарай қайтады.