Төмендегі сұрақтарға мәтіндегі деректерді қолдана отырып, жауап беріңіз. 2) «Болашақта экстремалды табиғи құбылыстар көбейеді, жаңа табиғи аномалды құбылыстар пайда болады» деген автор пікірімен келісесіз бе? Ойыңызды дәлелдеңіз.
3) Мәтінде климат өзгеруінің қандай себептері көрсетілген?
мы продолжаем серию репортажей, посвященных Дню космонавтики. Сегодня речь пойдет о космических исследованиях. На них тратятся огромные средства, ученые разных стран пытаются придумать все более совершенные методы изучения космического пространства. А так ли это важно и нужно? Есть ли конкретная польза от космоса?
Красота Вселенной - это то, что в первую очередь привлекает людей. Интерес к космосу , как правило, начинается с телескопа. Захватывают картины живого космоса: Солнце, созвездия, планеты...
Александр Сербер, директор Нижегородского планетария: "Это настолько завораживает, что сразу понимаешь, почему люди в 18-19 веке тратили большие деньги на строительство телескопов".
Ну это телескопы. Астрономия, красота, лирика. Но исследования космического пространства требуют ведь пота, крови и немалых средств, если говорить не об астрономии, а о космонавтике. И не все понимают – зачем такие жертвы?
Александр Толстых, ветеран Байконура: "Исследование космоса – это поиск себя. Если мы не будем изучать космос, мы никогда не поймем, кто мы".
Сейчас в области космических исследований сложилась интересная ситуация. Американские шаттлы оказались несостоятельны, ломаются и дорабатывают последние денечки. Российские корабли по-прежнему в строю, и только они теперь будут возить космонавтов на орбиту. Многие считают, что это показатель нашего преимущества в космической отрасли. Но, по мнению Толстых, здесь не все так просто. Есть мнение, что американцы запустили свои шаттлы несколько раз, окупили их производство и дальше будут работать над техникой нового поколения. Мы же в это время стояли на месте, возим всех желающих на ракетах 60-х годов.
Александр Толстых, ветеран Байконура: "Мы как лошади, извозчики. Сейчас будем всех возить".
Это что касается доставки на орбиту. Исследования в самом космосе не останавливаются ни на минуту. Несмотря на их дороговизну, польза очевидна.
Александр Сербер, директор Нижегородского планетария: "Исследования космического пространства – это полигон для развития новых технологий".
Астрофизик Рикардо Джакони – редкий в истории пример того, как человек может стать миллионером, занимаясь делом, которое по определению не должно приносить доход. Он разрабатывал сверхчувствительные приемники рентгеновского излучения, чтобы изучать слабые волны, которые приходят к нам из космоса. Теперь эти разработки применяются в аэропортах – аппаратами просвечивают багаж. Новые лекарства, медицинское оборудование, электроника, сотовые телефоны и спутниковое телевидение - список благ цивилизаций, которые стали доступны большинству людей благодаря космосу, очень длинный.
Қазақ халқы тілге бай. Әр сөзін талдай білген, әр сөзіне мән берген халық. Қазақ үшін әр сөздің ғана емес, әр санның өзіндік қасиеті, шариғатқа қатысы, тәрбиелік мәні, саналы орны болған. Расында қазақ бір санынан бастап, әр санның қадірі мен қасиетін салмақтап, өзіне тән ерекшелігін саралай білген, орнына, маңызына сай қолданған. Әр санда өзіндік ие болатынын мақсаты мен мағынасы болатынын сезе, түйсіне білген. Киелі сандардың түп төркіні қайдан шыққанын және математикалық тілде талданғанын қарастырайық. 3, 4, 5, 6, 7, сандарының қадір – қасиетін біле отырып,әрбір сан жайлы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты оятады. 1001 – даңқы шыққан Шехеризада саны.
Мысалы: қазақ 3 санының байламдарын былай түйіндеген:
Үш көз: Су анасы – бұлақ, жол анасы - тұяқ, сөз анасы – құлақ.
Үш талғам: Мейірім – сауап, жақсылықтан шарапат, жамандықтан кесепат.
Үш жүз: Ұлы жүз, Орта жүз, Кіші жүз.
Үш тәтті: Жан тәтті, жар тәтті, мал тәтті.
Үш қуат: Ақыл, жүрек, тіл.
Үш жұрт: өз жұртың – күншіл, қайын жұртың – міншіл, нағашы жұртың – сыншыл.
Жеті санының дүниежүзілік дәстүрде өте жиі, тұрақты да орнықты болып кездесетіндігін білеміз.
Жеті саны – қазақ үшін де киелі.
7 санына байланысты жеті жұт немесе жұт-жеті ағайынды. Олар – құрғақшылық, жұт (малдың қырылуы), өрт, оба, соғыс, топан су, зілзала (жер сілкіну).
Жеті жоқ: жерде өлшеуіш жоқ, аспанда тіреуіш жоқ, таста тамыр жоқ, тасбақада талақ жоқ, Аллада бауыр жоқ, аққуда сүт жоқ, жылқыда өт жоқ.
Жеті қазына – ұрпақ жалғасы деп көрсетіледі еңбегінде. Сонымен қатар жеті жетім, жеті шәріп, жеті ата ұғымдарын түсіндіру студенттердің ой-өрісін, танымын кеңейтеді.
Жеті күн: Дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі.
Жеті қазына: Ер жігіт, сұлу әйел, берен мылтық, ақыл, білім, жүйрік ат, қыран бүркіт, жүйрік тазы.
Жеті жоқ: Аллада бауыр жоқ, таста тамыр жоқ, аспанда тіреу жоқ, жерде өлшеуіш жоқ, тасбақада талақ жоқ, аққуда сүт жоқ, жылқыда өт жоқ.
Тоғыз саны – әлдебіртолықтылықты, кемелділікті, түгелділікті білдіреді.
Қырық – көп жағдайда кез келген өлшемнің (уақыттың, кеңістіктің) ең шеткі, ең соңғы межесі, шебі, шекарасы. «Қырық» сөзі абак таңбадағы шеңбер сызығын білдірген. Сандық көрсеткіш бойынша берсек, 40 дегеніміз-кіндік нүкте. 40 санына байланысты қазақ халқының «қырқынан шығару», «қырқын беру». Дәстүріне келер болсақ «қырқынан шығару». Қазақта дүниеге келген бала 40 күндік уақыт өткенге дейін «әлі тумаған» болып есептелінеді: яғни, ол-әлі тумаған, ол-әлі өлі, тек 40 күн өтіп, 41-інші күн болғанда ғана ол «ресми түрде» дүниеге келеді. Осы уақыт ішінде нәрестені бөгде адамдарға көрсетпейді (тіл көзден сақтайды). Қырқынан шыққан соң арнайы жоралғы («қырқынан шығару», «ит көйлек») өткізіп, баланы, «өлілер дүниесінің қақпасын күзеткен итке» сыйлық беріп, бұ дүниеге шығарып алады.
Қырқын беру. Өлген адамды жерлегеннен кейін оның «үшін», «жетісін», «қырқын», «жүзін», «жылын» береді. Мұнда көрсетілген сандық көрсеткіштердің әрқайсысы-әлдебір тұтастықтың шекаралары, ал олар бір тізбек бойында қолданылған жағдайда, олардың әрқайсысы әлдебір тұтастықтың ішкі сатылары болып есептеледі. Өлген адамның жаны 40күн бойына бұл дүниеде жүреді де, тек 41-інші күн болғанда ғана, о дүниеге өтеді, яғни, «ит күзеткен қақпадан /көпірден өтеді», «иттің кейпіне енеді», «ит көйлегін қайта киеді».
мы продолжаем серию репортажей, посвященных Дню космонавтики. Сегодня речь пойдет о космических исследованиях. На них тратятся огромные средства, ученые разных стран пытаются придумать все более совершенные методы изучения космического пространства. А так ли это важно и нужно? Есть ли конкретная польза от космоса?
Красота Вселенной - это то, что в первую очередь привлекает людей. Интерес к космосу , как правило, начинается с телескопа. Захватывают картины живого космоса: Солнце, созвездия, планеты...
Александр Сербер, директор Нижегородского планетария: "Это настолько завораживает, что сразу понимаешь, почему люди в 18-19 веке тратили большие деньги на строительство телескопов".
Ну это телескопы. Астрономия, красота, лирика. Но исследования космического пространства требуют ведь пота, крови и немалых средств, если говорить не об астрономии, а о космонавтике. И не все понимают – зачем такие жертвы?
Александр Толстых, ветеран Байконура: "Исследование космоса – это поиск себя. Если мы не будем изучать космос, мы никогда не поймем, кто мы".
Сейчас в области космических исследований сложилась интересная ситуация. Американские шаттлы оказались несостоятельны, ломаются и дорабатывают последние денечки. Российские корабли по-прежнему в строю, и только они теперь будут возить космонавтов на орбиту. Многие считают, что это показатель нашего преимущества в космической отрасли. Но, по мнению Толстых, здесь не все так просто. Есть мнение, что американцы запустили свои шаттлы несколько раз, окупили их производство и дальше будут работать над техникой нового поколения. Мы же в это время стояли на месте, возим всех желающих на ракетах 60-х годов.
Александр Толстых, ветеран Байконура: "Мы как лошади, извозчики. Сейчас будем всех возить".
Это что касается доставки на орбиту. Исследования в самом космосе не останавливаются ни на минуту. Несмотря на их дороговизну, польза очевидна.
Александр Сербер, директор Нижегородского планетария: "Исследования космического пространства – это полигон для развития новых технологий".
Астрофизик Рикардо Джакони – редкий в истории пример того, как человек может стать миллионером, занимаясь делом, которое по определению не должно приносить доход. Он разрабатывал сверхчувствительные приемники рентгеновского излучения, чтобы изучать слабые волны, которые приходят к нам из космоса. Теперь эти разработки применяются в аэропортах – аппаратами просвечивают багаж. Новые лекарства, медицинское оборудование, электроника, сотовые телефоны и спутниковое телевидение - список благ цивилизаций, которые стали доступны большинству людей благодаря космосу, очень длинный.
Объяснение:
Қазақ халқы тілге бай. Әр сөзін талдай білген, әр сөзіне мән берген халық. Қазақ үшін әр сөздің ғана емес, әр санның өзіндік қасиеті, шариғатқа қатысы, тәрбиелік мәні, саналы орны болған. Расында қазақ бір санынан бастап, әр санның қадірі мен қасиетін салмақтап, өзіне тән ерекшелігін саралай білген, орнына, маңызына сай қолданған. Әр санда өзіндік ие болатынын мақсаты мен мағынасы болатынын сезе, түйсіне білген. Киелі сандардың түп төркіні қайдан шыққанын және математикалық тілде талданғанын қарастырайық. 3, 4, 5, 6, 7, сандарының қадір – қасиетін біле отырып,әрбір сан жайлы ой толғанысын тудыру, білімге құштарлықты оятады. 1001 – даңқы шыққан Шехеризада саны.
Мысалы: қазақ 3 санының байламдарын былай түйіндеген:
Үш көз: Су анасы – бұлақ, жол анасы - тұяқ, сөз анасы – құлақ.
Үш тоқтам: Ақыл – арқан, ой – өріс, адам – қазық.
Үш қасиет: Өліде – аруақ, малда – кие, аста – кепиет.
Үш талғам: Мейірім – сауап, жақсылықтан шарапат, жамандықтан кесепат.
Үш жүз: Ұлы жүз, Орта жүз, Кіші жүз.
Үш тәтті: Жан тәтті, жар тәтті, мал тәтті.
Үш қуат: Ақыл, жүрек, тіл.
Үш жұрт: өз жұртың – күншіл, қайын жұртың – міншіл, нағашы жұртың – сыншыл.
Жеті санының дүниежүзілік дәстүрде өте жиі, тұрақты да орнықты болып кездесетіндігін білеміз.
Жеті саны – қазақ үшін де киелі.
7 санына байланысты жеті жұт немесе жұт-жеті ағайынды. Олар – құрғақшылық, жұт (малдың қырылуы), өрт, оба, соғыс, топан су, зілзала (жер сілкіну).
Жеті жоқ: жерде өлшеуіш жоқ, аспанда тіреуіш жоқ, таста тамыр жоқ, тасбақада талақ жоқ, Аллада бауыр жоқ, аққуда сүт жоқ, жылқыда өт жоқ.
Жеті қазына – ұрпақ жалғасы деп көрсетіледі еңбегінде. Сонымен қатар жеті жетім, жеті шәріп, жеті ата ұғымдарын түсіндіру студенттердің ой-өрісін, танымын кеңейтеді.
Жеті күн: Дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі.
Жеті амал: Тоқсанның кіруі, киіктің матауы, мұздың қатуы, айдың тоғамы, үркердің батуы, қарашаның батуы, күннің тоқырауы.
Жеті қазына: Ер жігіт, сұлу әйел, берен мылтық, ақыл, білім, жүйрік ат, қыран бүркіт, жүйрік тазы.
Жеті жоқ: Аллада бауыр жоқ, таста тамыр жоқ, аспанда тіреу жоқ, жерде өлшеуіш жоқ, тасбақада талақ жоқ, аққуда сүт жоқ, жылқыда өт жоқ.
Тоғыз саны – әлдебіртолықтылықты, кемелділікті, түгелділікті білдіреді.
Қырық – көп жағдайда кез келген өлшемнің (уақыттың, кеңістіктің) ең шеткі, ең соңғы межесі, шебі, шекарасы. «Қырық» сөзі абак таңбадағы шеңбер сызығын білдірген. Сандық көрсеткіш бойынша берсек, 40 дегеніміз-кіндік нүкте. 40 санына байланысты қазақ халқының «қырқынан шығару», «қырқын беру». Дәстүріне келер болсақ «қырқынан шығару». Қазақта дүниеге келген бала 40 күндік уақыт өткенге дейін «әлі тумаған» болып есептелінеді: яғни, ол-әлі тумаған, ол-әлі өлі, тек 40 күн өтіп, 41-інші күн болғанда ғана ол «ресми түрде» дүниеге келеді. Осы уақыт ішінде нәрестені бөгде адамдарға көрсетпейді (тіл көзден сақтайды). Қырқынан шыққан соң арнайы жоралғы («қырқынан шығару», «ит көйлек») өткізіп, баланы, «өлілер дүниесінің қақпасын күзеткен итке» сыйлық беріп, бұ дүниеге шығарып алады.
Қырқын беру. Өлген адамды жерлегеннен кейін оның «үшін», «жетісін», «қырқын», «жүзін», «жылын» береді. Мұнда көрсетілген сандық көрсеткіштердің әрқайсысы-әлдебір тұтастықтың шекаралары, ал олар бір тізбек бойында қолданылған жағдайда, олардың әрқайсысы әлдебір тұтастықтың ішкі сатылары болып есептеледі. Өлген адамның жаны 40күн бойына бұл дүниеде жүреді де, тек 41-інші күн болғанда ғана, о дүниеге өтеді, яғни, «ит күзеткен қақпадан /көпірден өтеді», «иттің кейпіне енеді», «ит көйлегін қайта киеді».