«Масғұт» - Абайдың 1887 ж. жазған дастаны.Бұл поэма туралы Абайдың өзі атап көрсеткен деректері жоқ. Бірақ шығарманың ішіндегі кейбір белгілерге қарағанда, бұның оқиғасы, тақырыбы шығыс халықтарының аңызынан алынғаны байқалап тұр.
Ең әуелгі басты кейіпкердің аты - Масғұт.Ақынды шығарманың ішінде қызықтыратын бір-ақ геройдың - Масғұттың ғана жайы. Сол Масғұтты бірнеше ерекше халдерге, уақиғаларға ұшыратып барып, Абай оған үлкен сапалы адамгершіліктің қасиеттерін бітірмек болады. Абай геройының және бір ерекшелігі - ол өзгеше көрнекті күшті ортадан шыққан адам емес. Орташа көптің бірі. Әдейі дәулет, өмір, құдірет, ақыл-өнермен асырып шығарған адам емес. Халық ішіндегі, қатардағы қалың көптің жас өкілі. Масғүтқа осындай сипат, қасиеттер беру арқылы, Абай оны өзінің жоғарыдағы атап берген Бағдатынан, Һарон-Рашидінен, Қызырынан да аулақтап бөліп шығарады. Өзі үгіттеп жүрген жақсы жастардың өз заманындағы мінез-құлқына, арманды адамгершілігіне Масғұтты үлгі етеді.2) Дастан 11 буынды қара өлең үлгісімен жазылған. Алгаш рет 1909 ж. С.-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбай ұғылының өлеңі» атты жинақта толық емес күйінде, кейін толық түрінде 1939 жылғы басылымда жарияланды. Шығарма басылымдарында аздаған текстологиялық өзгөрістер кездеседі.Поэма ағылшын, азербайжан, араб, қарақалпақ, қырғыз, қытай, латыш, орыс, өзбек, татар, үйғыр тілдеріне аударылған.
жер-ана біздің екінші анамыз десек те болады. өйткені ол бізге барымен нарын беріп,бізді анамыздай қорғап,өз құшағына алуда. ол өзінің саялы табиғатын бізге сыйлап,аманат етіп тұрғанда,біз неге аманатқа қиянат жасаймыз? табиғатты,яғни жер-ананы қорғау-біздің міндетіміз.ол кішкене нәрседен басталады.мысалға,көшеде қоқыс көрсек, жинай салу,болмаса,ағаш егіп,гүл отырғызу.жоқ,бізде керісінше. жұрт өсімдіктерден барлық жемісін алып,орнына қайтармайды.ағаштарды өз керегіне пайдаланып,орнына тағы ағаш отырғызбайды.міне,осы үшін табиғат-ана бізге ренжулі."бір тал кессең,он тал ек"-деген сөздің мәні қайда жатыр десеңші.сондықтан да,жер-ананы аялап,күтіп баптауымыз керек.сонда табиғат-ана да риза болады.
«Масғұт» - Абайдың 1887 ж. жазған дастаны.Бұл поэма туралы Абайдың өзі атап көрсеткен деректері жоқ. Бірақ шығарманың ішіндегі кейбір белгілерге қарағанда, бұның оқиғасы, тақырыбы шығыс халықтарының аңызынан алынғаны байқалап тұр.
Ең әуелгі басты кейіпкердің аты - Масғұт.Ақынды шығарманың ішінде қызықтыратын бір-ақ геройдың - Масғұттың ғана жайы. Сол Масғұтты бірнеше ерекше халдерге, уақиғаларға ұшыратып барып, Абай оған үлкен сапалы адамгершіліктің қасиеттерін бітірмек болады. Абай геройының және бір ерекшелігі - ол өзгеше көрнекті күшті ортадан шыққан адам емес. Орташа көптің бірі. Әдейі дәулет, өмір, құдірет, ақыл-өнермен асырып шығарған адам емес. Халық ішіндегі, қатардағы қалың көптің жас өкілі. Масғүтқа осындай сипат, қасиеттер беру арқылы, Абай оны өзінің жоғарыдағы атап берген Бағдатынан, Һарон-Рашидінен, Қызырынан да аулақтап бөліп шығарады. Өзі үгіттеп жүрген жақсы жастардың өз заманындағы мінез-құлқына, арманды адамгершілігіне Масғұтты үлгі етеді.2) Дастан 11 буынды қара өлең үлгісімен жазылған. Алгаш рет 1909 ж. С.-Петербургте жарық көрген «Қазақ ақыны Ибраһим Құнанбай ұғылының өлеңі» атты жинақта толық емес күйінде, кейін толық түрінде 1939 жылғы басылымда жарияланды. Шығарма басылымдарында аздаған текстологиялық өзгөрістер кездеседі.Поэма ағылшын, азербайжан, араб, қарақалпақ, қырғыз, қытай, латыш, орыс, өзбек, татар, үйғыр тілдеріне аударылған.
жер-ана біздің екінші анамыз десек те болады. өйткені ол бізге барымен нарын беріп,бізді анамыздай қорғап,өз құшағына алуда. ол өзінің саялы табиғатын бізге сыйлап,аманат етіп тұрғанда,біз неге аманатқа қиянат жасаймыз? табиғатты,яғни жер-ананы қорғау-біздің міндетіміз.ол кішкене нәрседен басталады.мысалға,көшеде қоқыс көрсек, жинай салу,болмаса,ағаш егіп,гүл отырғызу.жоқ,бізде керісінше. жұрт өсімдіктерден барлық жемісін алып,орнына қайтармайды.ағаштарды өз керегіне пайдаланып,орнына тағы ағаш отырғызбайды.міне,осы үшін табиғат-ана бізге ренжулі."бір тал кессең,он тал ек"-деген сөздің мәні қайда жатыр десеңші.сондықтан да,жер-ананы аялап,күтіп баптауымыз керек.сонда табиғат-ана да риза болады.