Тапсырма Ая мен Райханның түсінігі бойынша нағыз әже қандай болуы керек? Не себепті олар әжені көруді армандады? Берілген үш эпизодты оқып,салыстырып, өз ойларындағы әженің портретін құрастырып мәтін жазыңдар. 1- мәтін - де «Өзі мейірімді де ақылды адам. Ешкімге ешқашан Ұрыспайды, ұрса қалса, орнымен, теріс қылығыңа өзің ұялатындай етіп ұрсады. Үні де, қолы да, көзқарасы да жұмсақ, жұрттың бәрімен: «Қарағым, айналайын», жылы сөйлесетін иманжүзді қария. Өзі ылғи шаруа істеп, күйбеңдейді де жүреді. Тіпті ештеңе істемеген күннің өзінде ұршық иіріп отырады...» «Ұршық деген немене? дейді Ая сөзімді бөліп. Менің еңгімемде сәбилер түсіне бермейтін жайлар көп. Мен сонда да сөзімді әрі қарай жалғастыра түсіп, өжейдің үстіне қамзол, басына кимешек, шылауыш киетінін айттым. 2- мәтін Помагите
Наурыз мейрамы — ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша (наурыздың 22) күн мен түннің теңесуі кезіне келеді. Көне парсы тілінде нава=жаңа + рәзаңһ=күн, «жаңа күн» мағынасында, қазіргі парсы тілінде де сол мағынамен қалған (но=жаңа + роуз=күн; мағынасы «жаңа күн»), яғни «жаңа жылды» (күн өсуін белгілеуі) білдіреді.
Наурыз мейрамы
Наурыз мейрамы
Көктем мен Жаңа жылды қарсы алу мейрамы
Басқаша аталуы
Ұлыстың Ұлы күні
Қайда өткізіледі
Қазақстан, Албания, Ауғанстан, Әзірбайжан, Босния және Герцеговина, Иран, Пәкістан, Тәжікстан, Түркия, т.б.
Түрі
Халықаралық деңгейдегі мейрам
Мағынасы
Жаңа жыл мейрамы
Күн-айы
наурыздың 22-і (Қазақстанда; басқа елдерде наурыздың 20-сында, наурыздың 21-інде болуы мүмкін)
Мейрамдауы
Наурыз көже, Хафтсин - Иранда, т.б.
2010 жылдың 10 мамырынан бастап Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясының 64-қарарына сәйкес 21 наурыз "Халықаралық Наурыз күні" болып аталып келеді.[1] Бас ассамблея өзінің берген түсініктемесінде "Наурызды көктем мерекесі ретінде 3000 жылдан бері Балқан түбегінде, Қара теңіз аймағында, Кавказда, Орта Азияда және Таяу Шығыста 300 миллион адам тойлап келе жатқандығын" мәлімдеді. Ал ҰНЕСЦО болса, 2009 жылдың 30 қыркүйегінде Наурыз мейрамын адамзаттың материалдық емес мәдени мұра тізіміне кіргізді.[2]
Қазақстанда Наурыз мейрамы үш күн: 21-23 наурыз аралығында аталып өтіледі (2010 жылдан бастап). Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түрік халықтарының арасында көктем мейрамы және жаңа жылдың басталуы ретінде тойланады. Ол Иранда 21 наурызда, Орталық Азия елдерінде және Әзірбайжанда, мемлекеттік мереке ретінде Тәжікстанда және Қазақстанда - 22 наурызда, Өзбекстан мен Түркияда 21 наурыз күні аталып өтіледі Тарихы
Наурыз мейрамы
Наурыз – көне мейрам. Наурыз мерекесін тойлау дәстүрі дүние жүзі халықтарының көпшілігінің тұрмыс-салтында бағзы замандардан орын алған. Бұл мейрамды ежелгі гректер “патрих”, бирмалықтар “су мейрамы”, тәжіктер “гүл гардон”, “бәйшешек”, “гүлнаурыз”, хорезмдіктер “наусарджи”, татарлар “нардуган”, буряттар “сагаан сара”, соғдылықтар “наусарыз”, армяндар “навасарди”, чуваштар “норис ояхе” деп түрліше атаған. Әбу Райхан Бируни, Омар һайям, т.б. еңбектерінде шығыс халықтарының Наурызды қалай тойлағандығы туралы мәліметтер мол. Мысалы, парсы тілдес халықтар Наурызды бірнеше күн тойлаған. Олар бұл күндерде әр жерге үлкен от жағып, отқа май құяды; жаңа өнген жеті дәнге қарап болашақты болжайды; жеті ақ кесемен дәстүрлі ұлттық көже “сумалак” ұсынады; ескі киімдерін тастайды; ескірген шыны аяқты сындырады; бір-біріне гүл сыйлап, үйлерінің қабырғасына дөңгелек ою – “күн символын” салады; үйдегі тіреу ағашқа гүл іледі; түрлі жарыстар (жамбы ату, т.б.) ұйымдастырады.
Қазіргі кезде көп адамдар қаланың қарбалас өмірінен біраз тынығып алу үшін далалық, ауылдық жерге кетіп жатады. Сөзсіз, "неге?" деген сұрақ туындайды. Себебі, қазір технологиялар дамыған заманда қала табиғаты күнделікті зардап шегіп жатады, барлығы қауырт жұмыстарын бітіруге асығады дағы, айналасына мән бермейді: қоқыс тастай салады, машина улы газдар бөледі, зауыттар да аз емес, тіпті шылым шегетіндердің өзі қаншама. Міне, жалпы суреттегендегі қала табиғаты осындай. Жасыл алқаптар аз. Ал далалық жер мүлдем бөлек әңгіме: жасыл кілемдей көк орай шалғын шөп, таза ауа, асқар таулар , болмаса әдемі гүлдерімен әсем өрнектелген жазықтық, сылдырап аққан судың дауысы- осының барлығы жанға шипа. Осындай қала мен даланың айырмашылығын байқайтын жандар көбіне дала табиғатын таңдайды. Бірақ, осы айырмашылықты байқаған соң қала табиғатына көп көңіл бөліп, қамқаор болғанымыз абзал...
Наурыз мейрамы — ежелгі заманнан қалыптасқан жыл бастау мейрамы. Қазіргі күнтізбе бойынша (наурыздың 22) күн мен түннің теңесуі кезіне келеді. Көне парсы тілінде нава=жаңа + рәзаңһ=күн, «жаңа күн» мағынасында, қазіргі парсы тілінде де сол мағынамен қалған (но=жаңа + роуз=күн; мағынасы «жаңа күн»), яғни «жаңа жылды» (күн өсуін белгілеуі) білдіреді.
Наурыз мейрамы
Наурыз мейрамы
Көктем мен Жаңа жылды қарсы алу мейрамы
Басқаша аталуы
Ұлыстың Ұлы күні
Қайда өткізіледі
Қазақстан, Албания, Ауғанстан, Әзірбайжан, Босния және Герцеговина, Иран, Пәкістан, Тәжікстан, Түркия, т.б.
Түрі
Халықаралық деңгейдегі мейрам
Мағынасы
Жаңа жыл мейрамы
Күн-айы
наурыздың 22-і (Қазақстанда; басқа елдерде наурыздың 20-сында, наурыздың 21-інде болуы мүмкін)
Мейрамдауы
Наурыз көже, Хафтсин - Иранда, т.б.
2010 жылдың 10 мамырынан бастап Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас ассамблеясының 64-қарарына сәйкес 21 наурыз "Халықаралық Наурыз күні" болып аталып келеді.[1] Бас ассамблея өзінің берген түсініктемесінде "Наурызды көктем мерекесі ретінде 3000 жылдан бері Балқан түбегінде, Қара теңіз аймағында, Кавказда, Орта Азияда және Таяу Шығыста 300 миллион адам тойлап келе жатқандығын" мәлімдеді. Ал ҰНЕСЦО болса, 2009 жылдың 30 қыркүйегінде Наурыз мейрамын адамзаттың материалдық емес мәдени мұра тізіміне кіргізді.[2]
Қазақстанда Наурыз мейрамы үш күн: 21-23 наурыз аралығында аталып өтіледі (2010 жылдан бастап). Жалпы, Наурыз парсы, кавказ және түрік халықтарының арасында көктем мейрамы және жаңа жылдың басталуы ретінде тойланады. Ол Иранда 21 наурызда, Орталық Азия елдерінде және Әзірбайжанда, мемлекеттік мереке ретінде Тәжікстанда және Қазақстанда - 22 наурызда, Өзбекстан мен Түркияда 21 наурыз күні аталып өтіледі Тарихы
Наурыз мейрамы
Наурыз – көне мейрам. Наурыз мерекесін тойлау дәстүрі дүние жүзі халықтарының көпшілігінің тұрмыс-салтында бағзы замандардан орын алған. Бұл мейрамды ежелгі гректер “патрих”, бирмалықтар “су мейрамы”, тәжіктер “гүл гардон”, “бәйшешек”, “гүлнаурыз”, хорезмдіктер “наусарджи”, татарлар “нардуган”, буряттар “сагаан сара”, соғдылықтар “наусарыз”, армяндар “навасарди”, чуваштар “норис ояхе” деп түрліше атаған. Әбу Райхан Бируни, Омар һайям, т.б. еңбектерінде шығыс халықтарының Наурызды қалай тойлағандығы туралы мәліметтер мол. Мысалы, парсы тілдес халықтар Наурызды бірнеше күн тойлаған. Олар бұл күндерде әр жерге үлкен от жағып, отқа май құяды; жаңа өнген жеті дәнге қарап болашақты болжайды; жеті ақ кесемен дәстүрлі ұлттық көже “сумалак” ұсынады; ескі киімдерін тастайды; ескірген шыны аяқты сындырады; бір-біріне гүл сыйлап, үйлерінің қабырғасына дөңгелек ою – “күн символын” салады; үйдегі тіреу ағашқа гүл іледі; түрлі жарыстар (жамбы ату, т.б.) ұйымдастырады.
Қала мен дала табиғаты
Қазіргі кезде көп адамдар қаланың қарбалас өмірінен біраз тынығып алу үшін далалық, ауылдық жерге кетіп жатады. Сөзсіз, "неге?" деген сұрақ туындайды. Себебі, қазір технологиялар дамыған заманда қала табиғаты күнделікті зардап шегіп жатады, барлығы қауырт жұмыстарын бітіруге асығады дағы, айналасына мән бермейді: қоқыс тастай салады, машина улы газдар бөледі, зауыттар да аз емес, тіпті шылым шегетіндердің өзі қаншама. Міне, жалпы суреттегендегі қала табиғаты осындай. Жасыл алқаптар аз. Ал далалық жер мүлдем бөлек әңгіме: жасыл кілемдей көк орай шалғын шөп, таза ауа, асқар таулар , болмаса әдемі гүлдерімен әсем өрнектелген жазықтық, сылдырап аққан судың дауысы- осының барлығы жанға шипа. Осындай қала мен даланың айырмашылығын байқайтын жандар көбіне дала табиғатын таңдайды. Бірақ, осы айырмашылықты байқаған соң қала табиғатына көп көңіл бөліп, қамқаор болғанымыз абзал...