Тапсырма. Мәтінді мұқият оқыңыз Сәулет өнері адамдардың өмірімен мен қызметіне қажетті, материалдық тұрғыдан ұйымдасқан орта құрайтын үйлер мен құрлыстар, сондай - ақ кешендер, қоғамның эстетикалық көзқарасына сәйкес құрылыстар, сәулет өнері мәдениет саласын құрайды. Қай елге, қалаға барсақ та, біз ғажайып әдемі сұлулығымен көз тартатын ғимараттар, сарайлар, мешіттер, тұрғын үйлер, өнеркәсіптік кешендер көріп жүрміз. Бірақ осы өнер түрі қалай аталатынын біле бермейміз. Бұндай сұлулық сырын бойына сіңірген өнер туындысын -«сәулет өнері» немесе «архитектура» дейді, грек тілінен аударғанда «аға құрылысшы» деген мағына береді. Архитектура деген тек ғимараттар мен құрылыс салу емес, сонымен бірге а ң өмір сүру тіршілігіне қажет кеңістік пен ортаны тиімді, пайдалы етіп ұйымдастыру. Сәулет өнері асқан шеберлікті қажет етеді. Рим архитекторы Витрувийдің айтуынша «Сәулетті шығармаларда бұлжытпай орындалатын 3 қасиет болуы керек» деген. Олар:
а) беріктік - инженерлік есеп;
ә) қолайлылық - тұрмыс жағын білуге байланысты;
б) әдемілік - талант - талғамға байланысты. (1)
Сәулет өнері техника, ғылым және өнермен тығыз байланысты. Қазіргі заманда адамдар сәулетті де салтанатты өмір сүргілері келеді. Сондықтан сәулет өнері де адамдардың талғамына қарай дамып отырады. Сіздер білесіздер, бүгінгі күні сәулет өнері техникалық жабдықтармен тығыз байланысты. Әдемілік шарттарын ұштастыру үшін сәулетшіге ғылыми сана, суреткерлік ой керек. А көне заманнан бастап құрылыспен айналысқан. Олар үйді қамыстан, балшықтан, ағаштан, тал шыбықтардан салған. Тіпті су айдынында да үй тұрғызып үйренген. Ғасырдан - ғасырға мұра болып келген сәулет өнері туындылары архитектуралық ескерткіштер қатарына жатады.
1.Мәтінді талдаңыз:
• Мәтіннің құрылымы:
• Мәтіннің рәсімделуі:
2.Жанрлық ерекшеліктерін талдаңыз:
Стиль Жанр Тілдік ерекшелігі
3.Сөйлемдерге тиісті тыныс белгілерін қойып, қойылу себебін түсіндіріңіз.
А) Архитектура, сәулет өнері құрылысты жобалау салу оған көркемдік бейне беру өнері.
Ә) Бағаналар антаблементті арқалықты көтеріп тұрады.
Б) Қадір-қасиеті еленіп, ел арасында «Екінші Мекке» атанған Түркістан қаласы тарихи сәулет ескерткіштерімен танымал.
отбасы! бұл сөздің мағынасы тереңде жатыр. әсіресе отбасы қылықтары, отбасы дәстүрлері, отбасы ережелері. солардың ішінде ең көп қарастырылатын отбасы дәстүрлері. отбасыда алғаш рет бала туған жағдайда бала үшін ырым жасайды. одан кейін оны қырық күннен шығарады. бала бір жасқа толған кезде ақырындап жүре бастайды. сол кезенде баланың тұсауын кестірткізеді. баланың тұсауын желаяқ, ақылды адам кестіреді. себебі кескен а да ұқсап кетеді деген үміт бар. содан соң баланы бесікке жатқыздырады. бұл салтты бесікке жатқыздыру деп атайды. баланы бесікке жатқыздырғанда арнайы бесік жырын айтады. балаға алты жас тола бастағанда оның тілін ашады. бұл дәстүрді тілашар дейді. одан кейін ьала өсіп азамат болған кезде оны үйінен алыс жақтарға қонақтауға шақырады. осы жағдайда баланың үйінен алысқа ұзақтауын қоштасу дейді. ержігіт он сегіз-жиырма келген кезде өзіне болашақ жарын таңдайды. сол кезде қыз ұзату, келін түсіру, құда түсу, беташар салттары алдынғы жоспарға қойылады.
жалпы, тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні отбасындағы салт-дәстүрлер мәселесі күрделі кезең