тапсырма
мәтінді мұқият тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
ұрлық
бұрын бір ел болыпты, халқының бәрі ұры екен. кеш батса болды, көршісінің үйіне
ұрлыққа түседі екен. ұрылар үйіне келсе, олардың да үйін де біреулер тонап кететін
көрінеді. ұрылар елі осылайша өмір сүріпті.
бір күні осы елге бір адал кісі көшіп келеді. әлгі кешті өз үйінде кітап оқумен
өткізеді. түн болғанда ұрлыққа келген ұрылар шамы жанып тұрған үйден көреді де,
өз жөндеріне кетеді. осылайша біраз уақыт өтеді. енді жұрт адал ға ренжи бастайды.
адал жұрт тілегіне қарсы келе алмай, ол да кеш бата үйінен кетіп, таң ата оралып
жүреді. тек жұрт сияқты ұрлыққа бармайды. ол түнді өзен жағасында аспандағы айға, ағып
жатқан суға қарап, көпір үстінде өткізіп жүреді. таңертең үйіне келсе, ұрылар үйін тонап
кетеді екен. біраз уақыттан кейін адал кедейге айналады. ал ұрлықпен айналысып
жүрген отбасылар байып, ұрлықпен айналыспайтын болады. адал ң үйіне ұрлыққа
түскен ұрылар ештеңе таба алмай, кедей бола бастайды. байығандар адал сияқты
түнде табиғатты тамашалап, көпір үстінде жүруді әдетке айналдырады. осыдан қала халқы
бай, кедей болып бөлінеді. енді бай өздері ұрлық істемейді, бірақ кедейлерге ұрлық
істетеді. осылайша байығандар одан әрі байып, кедейлер кедейлене береді. бірте-бірте
байлар өздері ұрлауды да, өзгелерді ұрлыққа жалдауды да қояды. бірақ енді байлығын
ұрылардан қорғауды ойлайды. содан ақылдаса келіп, сақшы жиып, түрме салады.
арада біраз жыл өткенде әлгі қаланың тұрғындары «ұрлық» деген сөзді ұмытады.
өздері ұры болса да, енді олар «бай», «кедейміз» дейді екен. сонда баяғы адал ғана
өзгермеген еді. бірақ ол да ұзамай өмірден өтіпті. елдің айтуына қарағанда аштан өліпті.
1. мәтіннен 1 қоғамдық, 1 тұрмыстық мәселені анықтаңыз.
1.
2.
2. мәселенің бірін таңдап, бүгінгі заман көрінісімен байланыстыра отырып, өз пікіріңізді 4-
5 сөйлеммен түсіндіріңіз.
3. берілген сұрақтардың бірін таңдап, жұпта диалогке түсіңіз. сөйлеу кезінде кідіріс,
екпін, интонацияны ескеріңіз.
1. қоғамдағы құқықтық сауаттылықты қалай арттыруға болады?
2. еліміздегі құқығы қалай қорғалады?
3. өз құқығын білмеудің салдары қандай болады?
4. жастар арасындағы тәртіп бұзушылықтың себебі неде?
Үздік досыЖан достарДостық маған барлық, оның ішінде өте маңызды болып табылады. мектепте оқыған кезде, мен ең үздік болды, олардың арасында көптеген достары болды.
Енді мен аты Дмитрий менің ең жақсы досы, бірін сипаттау өткім келеді. Менің ойымша, бұл ол өте мейірімді және адамдарға орналастыру екенін, оның ең жақсы досы деп ойлаймын, себебі алғашқы себебі болып табылады. Ол маған мейірімді болып табылады және әрқашан мені құптайды. Ол Мен мұңдымын, тіпті, көңіл көтереді деп, күлімсіреп әрдайым маған сыпайы болды.
Біздің достық жақсы көрініс Дмитрий лайықты және адал адам. Ол маған былай деді: шындықты ретінде ұнатады емес өтірік ешқашан. Сонымен қатар, Дима өте күлкілі болып табылады. Ол әрқашан мені мектептен бастап стресс жеңілдететін көмектеседі күлкілі әңгімелер, әңгімелейді. Ол жазға ойлап мүмкін жақсы әзілдер бар, бұл шынында да тамаша. біреу қиындыққа тисе Сонымен қатар, ол, қайырымды және әрқашан мені және басқа досы көмектесуге дайын. маған келетін болсақ, бұл өте жақсы адам.
Ол сондай-ақ, біздің мықты достық Дмитрий көптеген әр түрлі қабілеттерін бар екенін себебі болып табылады. Ол 2016 жылы ең көрнекті студенттердің бірі болды. Сондай-ақ, ол мені оларды тамашалауға жасайды, екі сыныптық және сыныптан тыс оқытуда асып.
Мен Дмитрий уақыт жұмсауға болғандықтан, менің ойымша, бұл өте оңай емтихандар екенін байқадым. Әрқашан біздің сыныпта барлық студенттер арасында ең жоғары рейтингі алады. Сонымен қатар, ол сабақтың өз түсіндіре отырып барлығына таң. Мен кез келген сабақ алмайтын кезде, мысалы, ол маған бірден оны түсіну болғаны сонша, анық және қысқаша маған оны түсіндіруге болады. Сонымен қатар, ол сол уақытта күшті және ақылды болып табылады. Менің санағым бойынша, ол кез келген тергеу оқу немесе жүргізу кезінде, жұмысты түсінуге оңай. Ол мен үшін өте жақсы үлгі болып табылады.
қорытындылай келе, мен Алекс мені бақытты және оған көбірек мүдделі етеді жақсы қасиеттері бар менің бір жақсы достар, деп айтуға келеді. Сонымен қатар, ол өзгелерге көмектесу ғана емес, маған үлкен мүмкіндігі бар. Менің ойымша, бұл өте ұнайды.
1)Толағай батыр
2) Анасы-Айсұлу, Əкесі-Саржан
3) Тауды Толағай көтеріп келді. Себебі Толағай және халық тұрған жерде жауын көп болмады. Адамдар сусыз өмір сүре алмады және өсіріп келе жатқан жемістері қурай бастады және малдар қырыла бастады.
4) Халық жауын болмаған үшін, ал тау
Толағай таудың астында қалып қалды, халықта және Толағайдың анасы жылайды. Шыдай алмаған таудың да көзінең бұлақ ағады.
5) Толағай- батыр, ержүрек. Халқы үшін Тауды алып келді. Ал өзі таудың астында қалып қойды. Сол себепті сол тауды "Толағай" деп қойды