Тапсырма. Макал-мәтелдердің мәнін түсіндіріңдер және ондағы септік, жіктік жалғаулы сөздерді табыңыздар.
Тау Аген тасты су бұзар,
Адам атты сөз бұзар,
Жер тағдыры – ел тағдыры.
Асқар таудың ауасы
де
аурудан двуцсы.
Халкына орман салганын,
Өзіңе корган салганын
Бір жаманнын кесапатынан аккан дария
құриды.
Кішкентай сіріңке үлкен орманды өртейді.
Бау-бақшаның караусыз каны,
Коқ агштын отын болғаны.
Бір тал кессең, он тал ек.
Ана - тіршіліктің гүлі, отбасының берекесі, бүкіл адамзаттың тәрбиешісі. «Ат биеден, алып анадан туады» дейді халқымыз. Дүниеде анасыз адам жоқ. Қаламы жүйрік жазушы да, данышпан ғалым да, ел бастаған көсем де, сөз бастаған шешен де ана көкірегінен нәр алып өскен. Ана - барлық өмірдің бастауы. Ол өз сәбиін мәпелеп өсіреді, жақсы болуын қалайды. Адам бойындағы барлық асыл қасиеттер күннің нұрынан, ананың ақ сүтінен дариды. Ана - ұлы адам, қасиетті жан. Тіпті айта берсең сөз жетпейді. Ана бір қолымен бесікті тербетсе, бір қолымен әлемді тербетеді деген. Расымен, анасыз өмірді, әлемді елестету мүмкін емес. Әрбір жұмыр басты пенде бұл өмірге келгені үшін анасына қарыздар. Құдайдан кейінгі құдірет иесі - Ана. Сондықтан мына жарық дүниеге әкелген ана алдында бәріміз басымызды иеміз.
1 Шешендік өнер деген әдемі сөйлеу, аузыңа бүкіл айналадағы жұртты қарату.
2 Би-шешендердің сөздері — халықтық тəлім-тəрбие құралы. Ата-ананы, аға-ініні, бірге туысқан үлкенді-кішілі қыздарды, жеңгені, келінді, нағашыны, жиенді, қайын жұртты, көршіні, ауылы аралас ағайынды, қандас халықтарды, бүкіл адамзатты — бəрін де құрметтеу мəселелері би-шешендер сөздерінде қамтылған.
3
4 Сөйлеу – бұл тілдік құбылыс. Сөйлеу кезінде тілдің барлық бірліктері жұмсалады. Сөйлемнің әр түрі бар. Тіл мәдениеті дегенимiз ол, оқыту үрдісі мен адамдардың тілдік қарым-қатынасы негізінде жазбаша және ауызша тілді игеруi
Объяснение: