ТАВАЛІ ОҚЫЛЫМ -тапсырма.
Мәтінді тыңда. Оқы.
Сәлем, достар! Менің атым Әлібек. Мен сендерге өз отбасымды таныстырамын.
Бұл – менің отбасым. Менің отбасым да басқа қазақ отбасылары секілді үлкен. Менің
отбасымда атам, әжем, әкем, анам, ағам, інім, қарындасым бар Бәріміз бірге тұрамыз.
Қазақ отбасының жақсы дәстүрі көп. Олар: жасы үлкен адамға жол беру, терге
отырғызу, қарсы сейлемеу, қызды сыйлау. Үлкендер жасы кішілерге қамқоршы
болады, кеңес береді, ақылды болуды үйретеді.
Қазақ отбасында жасы үлкен адамды ерекше құрметтейді. Әкем маған: «Үлкенді
құрметте, кішіге қамқор бол!» - дейді. Мен де атам мен әжемді, әкем мен анамды,
ағамды құрметтеймін. Ал ініме, қарындасыма көмектесемін.
Қазақ халқы ежелден ұл бала мен қыз баланың тәрбиесін бөліп қараған. Ұлды
мал бағуға, қолөнерге, ақша табуға, қыз баланы ас пісіруге, кесте тігуге, ермек
тоқуға үйреткен,
Қазақ дәстүрі бойынша, үйде, көшеде ер адамдар бір-біріне қол беріп аманда-
сады. Жасы кіші адам үлкенге: «Ассалаумағалейкум!» - деп амандасса, үлкендер:
«Уағалейкумсалам!» - деп жауап береді. Ал мектепте, қоғамдық орындарда ер адам-
мен де, әйел адамдармен де «Сәлеметсіз бе!» деп амандасады.
Адамдарды таныстырғанда үлкенге кішіні, әйел адамға ер адамды бірінші таны-
стырады. Ондай кезде: «Танысып қойыңыздар», «Таныстыруға рұқсат етіңіздер!» - деп
айтады.
Мен өз отбасымды жақсы көремін, қазақ отбасының дәстүрлерін құрметтеймін,
сақтаймын.
Мәтіндегі қарамен жазылған сөздерді сөздік дәптеріңе аудармасымен жазып ал.
Төле Әлібекұлы (1663 – 1756) – қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Ұлы жүздің бас биі, Қазыбек, Айтеке бидің қолдауымен үш жүзге төбе би болып сайланған. Артында "бүтін билікке Төле би жеткен" деген сөз қалған тарихи тұлға. "Жеті жарғыны" жасаушылардың бірі. Әлібекұлы Төле бидің атасы Құдайберді би Есім хан мен Тұрсын хан егесі кезінде Есім ханды қолдаған (Қазыбек бек Тауасарұлының "Түп-тұқияннан өзіме дейін" кітабынан). Яғни Есім хан тұсындағы, халық аузында "Есім ханның ескі жолы" атанып кеткен қазақ халқының заңдар жинағын құрастыруға қатысқан билердің бірі деп айтуға толық негіз бар. Өз заманында Қазақ хандығының тұтастығы үшін күрескен қайраткер! Төле би өз халқының шешендік-поэтикалық өнерінің дәстүрлерін жастайынан бойына сіңіріп өскен, зерделі, сауатты адам болған. 15-20 жасынан билердің бас қосқан жиналысына қатысып, өзінің әділдігі мен шешендік өнері арқасында таныла бастайды.
Бауыржан Сейфуллин - ТМД мен Еуропадағы заманауи бидің бірнеше дүркін чемпионы.Шетелдік бишілерден 100-ден астам шеберлік сабақтарын алды. Ол Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Ресей, Украина, Чехия және Италия сияқты елдерде чемпионаттарға төрелік етіп, шеберлік сыныптарын өткізді. Заманауи би фестивалінің ұйымдастырушысы: Red Bull Bc One Camp - 2018-2019, Red Bull Dance Your Style, Fusion Concept. EMA Еуразиялық музыкалық сыйлығының кезеңдік режиссері 2016.2 «Bile Kazakhstan» орны - сондықтан сіз билей аласыз деп ойлайсыз, 2017 ж.