Отбасы – тек қаны бір адамдар ғана емес,ол "Отан" атты ғимараттың бір кірпіші."Отан – отбасыдан басталады" деп ата-бабамыз бекер айтпаған ғой.Жанұямыз – біздің барымыз бен нәріміз.Оның құрамындағы адамдар бізге ауадай қымбат.
Әр халықтың отбасында өзіндік ерекшеліктері,заңдылықтары болады.Ал біздің қазақ отбасының басты ерекшелігі ата-ана тәрбиесінде деп білемін."Ұяда не көрсең,ұшқанда соны ілесің" деген қағидатты ұстанған қазақ отбасылары өз ұрпағынның тәрбиесіне кішкентай кезінен аса мән берген.Және де қазақ отбасы тамыры терең әрі жан-жаққа тараған ағаш секілді.Қазақ отбасында мүшелер көп әрі олар бір-бірімен қарым-қатынасты ешқашан да үзбек емес.Қарапайым шетел фильмдерін алайық.Ағылшындарда,мысалы,отбасы деген тек ата-әже,ана-әке және балалар.Ата-ана өз балаларына көп көңіл бөлмей,оның тәрбиесіне уақыт бөлмейді.Содан балалар үлкен адамдарға дөрекі сөйлеп,бұзықтық жасайды.Ия,фильмдерден бұны көп байқаймыз.Дана халқымыз:"үйді пеш емес – махаббат жылытады" демекші,қазақ отбасына бір-біріне жұбаныш болу,қолдау,қол ұшын созу,жақсы көру,қамқор болу,уайымдау секілді сезімдер тән.Отбасында бала "шыр" етіп дүние есігін ашқан соң,оның тәрбиесімен бүкіл отбасы айналысады.Ұл болса әкесі оны еңбекке,қайсарлыққа,батылдыққа баулиды,"сегіз қырлы,бір сырлы" боп өсуіне күш салады,қыз келсе анасы оның инабатты да ибалы,ақылды,өнегелі болуын қадағалайды.
Ия,қазіргі таңда заманнан бұрын адамдар өзгергенімен,қазақ отбасы өз құндылықтарынан айрылмаса деймін.Себебі,"отбасының өнегесі - Отан өнегесі" ғой.
Қазақ отбасы.
Отбасы – тек қаны бір адамдар ғана емес,ол "Отан" атты ғимараттың бір кірпіші."Отан – отбасыдан басталады" деп ата-бабамыз бекер айтпаған ғой.Жанұямыз – біздің барымыз бен нәріміз.Оның құрамындағы адамдар бізге ауадай қымбат.
Әр халықтың отбасында өзіндік ерекшеліктері,заңдылықтары болады.Ал біздің қазақ отбасының басты ерекшелігі ата-ана тәрбиесінде деп білемін."Ұяда не көрсең,ұшқанда соны ілесің" деген қағидатты ұстанған қазақ отбасылары өз ұрпағынның тәрбиесіне кішкентай кезінен аса мән берген.Және де қазақ отбасы тамыры терең әрі жан-жаққа тараған ағаш секілді.Қазақ отбасында мүшелер көп әрі олар бір-бірімен қарым-қатынасты ешқашан да үзбек емес.Қарапайым шетел фильмдерін алайық.Ағылшындарда,мысалы,отбасы деген тек ата-әже,ана-әке және балалар.Ата-ана өз балаларына көп көңіл бөлмей,оның тәрбиесіне уақыт бөлмейді.Содан балалар үлкен адамдарға дөрекі сөйлеп,бұзықтық жасайды.Ия,фильмдерден бұны көп байқаймыз.Дана халқымыз:"үйді пеш емес – махаббат жылытады" демекші,қазақ отбасына бір-біріне жұбаныш болу,қолдау,қол ұшын созу,жақсы көру,қамқор болу,уайымдау секілді сезімдер тән.Отбасында бала "шыр" етіп дүние есігін ашқан соң,оның тәрбиесімен бүкіл отбасы айналысады.Ұл болса әкесі оны еңбекке,қайсарлыққа,батылдыққа баулиды,"сегіз қырлы,бір сырлы" боп өсуіне күш салады,қыз келсе анасы оның инабатты да ибалы,ақылды,өнегелі болуын қадағалайды.
Ия,қазіргі таңда заманнан бұрын адамдар өзгергенімен,қазақ отбасы өз құндылықтарынан айрылмаса деймін.Себебі,"отбасының өнегесі - Отан өнегесі" ғой.
Ата – ана туралы мақал – мәтелдер.
Ананың көңілі балада,
Баланың көңілі далада.
* * * * *
Жалғыз баласы атқа шапса,
Атасы ауылда тұрып
Тақымын қысады.
* * * * *
Ана жақсылығын,
Ауырсаң білерсің.
Қайын жақсылығын,
Қырырсаң білерсің.
* * * * *
Баланың өзі болғандай,
Келіннің өзі келгендей.
* * * * *
Ата-ананың қадірін
Балалы болғанда білерсің.
Ағайынның қадірін
Жалалы болғанда білерсің.
* * * * *
Ақ шашты ана:
«Жастығым - балам» дейді.
Ақылды бала:
«Ай-күнім - анам» дейді.
* * * * *
Ана алдында – құрмет,
Ата алдында – қызмет.
* * * * *
Малды баққан өсірер,
Баланы тапқан өсірер.
* * * * *
Бала –
Ананың бауыр еті көз нұры.
* * * * *
Мылқаудың тіліне анасы түсінеді.
* * * * *
Бесіктегі баланың
Күлгенін көрген бір мұрат.
Алдынан түсіп ананың
Жүргенін көрген бір мұрат.
* * * * *
Өз кемеріңнен шыққан баланы
Бал сүтіңмен бағарсың.
Бал сүтіңмен бақпасаң,
Қайтіп көңілін табарсың?!
* * * * *
Мейірімі мол ананың –
Жүрегі жылы, қолы кең.
Кең пейілді атаның
Жүзі жылы, жолы кең.
* * * * *
Ақ жаулығы ананың –
Ақ көрпесі баланың.
* * * * *
Ана алақанының аясы –
Ақы шынардың саясы.
* * * * *
Ананың сүті – бал,
Баланың тілі – бал.
* * * * *
Ана сүтін ақтамағанды
Ешкім мақтамайды.
* * * * *
Әкеден – ақыл,
Анадан – мейір.