1. Домбыра қазақтың жаны. Ол тар жол тайғақ жолдарын бастан өткерген, қазақтың тарихының негізі болған, ұлтымыздың болмысына куә болған , қазақтың ұлттық қазынасының бірі.
Домбыра шертпелі аспаптар тобына жатады
2.Домбыраның түрлері көп, менің білетінім домбыраның негізгі төрт түрі бар : 1. Тұмар домбыра 2. Тамшы домбыра 3. Қалақ домбыра 4. Қозықүйрық домбыра
Домбыра ішек санына қарай екі және үш ішекті болып бөлінеді .
Домбыраның даусына қарай төрт түрге бөлінеді : қоңыр дауысты, жіңішке дауысты, ащы дауысты, бас дауыста шертілетін домбыралар.
3. Негізінен күй орындаудың екі түрлі қағысы болады : төкпе қағыс , шертпе қағыс
4. Домбыра қазақ халқының өте ерте заманнан кең тараған, ұлттық музыкалық аспабы. Домбыра әр түрлі пішінде ағаштан ойылып жасалады, үлгісіне қарай 9, 11, 14, 24 пернелі болады. Күй арнайы құлақтарымен келтіріледі.
5. Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, қүлағы, пернелер, мойны, шанағы, бетқақпақ, ілгек және ішектерден тұрады. Домбыраның тиегінің үш түрі болады: шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек.
Берілген мәліметтер қысқаша берілген мәліметтер. Қащақстанның өзінің әр жерінде өзіне тән домбыраның пішіні, қағысы әр түрлі болады.
Менің ойымша оған қоғам, адамдар кінәлі деп ойлаймын. Мында адамдар табиғаттың өз заңдылығына қарсы шығып, Құрмаштың нағашысы қасқырдың көзін ашпаған бөлтірігін ауылға алып келіп, еркіндік өмірінен айырады. Басқа аңдармен салыстырғанда қасқыр тұтқындық өмірге үйрене алмайды, мысалы циркте неге қасқырды ұстап олар өнер көрсетпейді? Себебі ол қолға үйренбейтін болғандвқтан оны ұстамайды. Орыста да, қазақта да "Қасқырды қанша бақсаң да, орманға қарап ұлиды" деген бар ғой, бұл қасқырды қолға үйретуге келмейді дегенді білдіреді.
Сол сияқты Көксерек те адамдармен қарым қатынасы болғандықтан ба өз үйірінде де үйренісе алмай көбіне жалғыз өмір сүреді. Егер оны адамдар бақпағанда, өз үйірінде өскен болса мұмкін тағылық өмірінде басқаша өмір сүрер ма еді?
Ал енді Құрмаштың өліміне келсек, егер Құрмаштың орнында басқа адам болса аш жүрген, Көсерек оны түгел жеп қояр еді, баланың Құрмаш екенін таныған соң ғана сүйегін жемей тастап кетті, тек өзінің әдеті бойынша басын шұлғып қалғанда өткір тістері баланың көзін іліп кетеді. Ол бір жағынан аш болса, екіншіден жаралы болған соң Құрмаш таяқпен соққан соң қатты ызалы еді. Адамның қас жауы болса да, ол да өзін баққан, жақсы көрген адамға жамандық жасағысы келмеді, ол Құрмашты өлтіргісі келмеді Құрмаш қатты қорыққанынан өліп кетті.
Құрмаш өзінің хас жауын аяғаны үшін мерт болды Үлкендердің, ағасы Қасеннің , әжесінің айтқан ескертпелері оған әсер етпеді. Бұл әңгімеде өзіңнің жауыңа да аяушылық таныту керек дегенді білдіреді. Түз тағысын қолға үйренбейтінін дәлелдейді.
1. Домбыра қазақтың жаны. Ол тар жол тайғақ жолдарын бастан өткерген, қазақтың тарихының негізі болған, ұлтымыздың болмысына куә болған , қазақтың ұлттық қазынасының бірі.
Домбыра шертпелі аспаптар тобына жатады
2.Домбыраның түрлері көп, менің білетінім домбыраның негізгі төрт түрі бар : 1. Тұмар домбыра 2. Тамшы домбыра 3. Қалақ домбыра 4. Қозықүйрық домбыра
Домбыра ішек санына қарай екі және үш ішекті болып бөлінеді .
Домбыраның даусына қарай төрт түрге бөлінеді : қоңыр дауысты, жіңішке дауысты, ащы дауысты, бас дауыста шертілетін домбыралар.
3. Негізінен күй орындаудың екі түрлі қағысы болады : төкпе қағыс , шертпе қағыс
4. Домбыра қазақ халқының өте ерте заманнан кең тараған, ұлттық музыкалық аспабы. Домбыра әр түрлі пішінде ағаштан ойылып жасалады, үлгісіне қарай 9, 11, 14, 24 пернелі болады. Күй арнайы құлақтарымен келтіріледі.
5. Домбыра құрылысы бірнеше бөліктен тұрады: басы, қүлағы, пернелер, мойны, шанағы, бетқақпақ, ілгек және ішектерден тұрады. Домбыраның тиегінің үш түрі болады: шайтан тиек, негізгі тиек, табалдырық тиек.
Берілген мәліметтер қысқаша берілген мәліметтер. Қащақстанның өзінің әр жерінде өзіне тән домбыраның пішіні, қағысы әр түрлі болады.
Объяснение:
Менің ойымша оған қоғам, адамдар кінәлі деп ойлаймын. Мында адамдар табиғаттың өз заңдылығына қарсы шығып, Құрмаштың нағашысы қасқырдың көзін ашпаған бөлтірігін ауылға алып келіп, еркіндік өмірінен айырады. Басқа аңдармен салыстырғанда қасқыр тұтқындық өмірге үйрене алмайды, мысалы циркте неге қасқырды ұстап олар өнер көрсетпейді? Себебі ол қолға үйренбейтін болғандвқтан оны ұстамайды. Орыста да, қазақта да "Қасқырды қанша бақсаң да, орманға қарап ұлиды" деген бар ғой, бұл қасқырды қолға үйретуге келмейді дегенді білдіреді.
Сол сияқты Көксерек те адамдармен қарым қатынасы болғандықтан ба өз үйірінде де үйренісе алмай көбіне жалғыз өмір сүреді. Егер оны адамдар бақпағанда, өз үйірінде өскен болса мұмкін тағылық өмірінде басқаша өмір сүрер ма еді?
Ал енді Құрмаштың өліміне келсек, егер Құрмаштың орнында басқа адам болса аш жүрген, Көсерек оны түгел жеп қояр еді, баланың Құрмаш екенін таныған соң ғана сүйегін жемей тастап кетті, тек өзінің әдеті бойынша басын шұлғып қалғанда өткір тістері баланың көзін іліп кетеді. Ол бір жағынан аш болса, екіншіден жаралы болған соң Құрмаш таяқпен соққан соң қатты ызалы еді. Адамның қас жауы болса да, ол да өзін баққан, жақсы көрген адамға жамандық жасағысы келмеді, ол Құрмашты өлтіргісі келмеді Құрмаш қатты қорыққанынан өліп кетті.
Құрмаш өзінің хас жауын аяғаны үшін мерт болды Үлкендердің, ағасы Қасеннің , әжесінің айтқан ескертпелері оған әсер етпеді. Бұл әңгімеде өзіңнің жауыңа да аяушылық таныту керек дегенді білдіреді. Түз тағысын қолға үйренбейтінін дәлелдейді.