Уатулы багала
түбір мен қосымша
ал, моrінді тала
бір минут
отбасында бері де өз уақытында жүріп тұрған
жаксы көретін. тек талғат ана үнемі кешirin ever
- талғат, кел, тамағында іш, - деп шақыратын
шешесі,
- казір бір минуттан кейін барамын, - деп, талғат
кітабын оқи беретін. бұл оның одеттегі жауабы еді,
ылғи осылай дейтін.
бір күні мектепте шаңғы жарысы өтті. талғат таң
ғана жаксы тебетін. бірақ ол жеңімпаз болған жоқ.
оның жолдасы бір минутқа озып келді. талғат екінші
орын алып, үйге көңілсіз болып қайтты.
талғат біраз ойланып, бір минуттың өміріндегі
маңызын енді ғана түсінгендей болды.
рафиқа hцрталина, лойла асқар
• метін мазмұны бойынша бір-біріне сұрақ қой.
• метіндегі негізгі ойды анықта.
• талғат бір минуттың да ролі бар екенін түсінді ме? оны
түсінуге не себеп болды?
• метін мазмұнына өз ойынды қысқаша жаа.
• метіндегі қарамен берілген сөздердің жазылуына
аудар. бул сөздердің түбірін тауып, жазуда қалай өзгері
айтып көр.
ва

1) Бул кітап нені ашады?

2) Не тұралы малімет береді?

3) "Ғаламшар" деген сөздің мағынасы қандай?

4) "Ғаламшар" сөзі неше сөзден куралган?

5) "Ғалам" деген сөзді нені білдіреді?

6) "Шар" деген сөз нені білдіреді?

7) Шар ұшып журіме?

8) Ғалымдар нені анықтады?

9) Жер айналып жүреме?

10) Ғалымдар нені тапты?

11) Ғалымдар Кандай денелерді тапты?

12) Ол денелерге не жатады?

13) сол денелерге "Жер" Ғаламшары жатама?

14) Біз турып журген жер ғаламшары кандай?

15) Ол ушып жүреме?

Объяснение:

Ура еле еле сделал!

Ғарыш (араб.: خَارِج‎) — ғаламның астрономиялық анықтамасының синонимі.Кейде ғарыш ұғымына Жер және оның атмосферасы енбей қалады .Ғарыш жер төңірегіндегі кеңістікті қамтитын (ондағы нысандарды қоса) жақын Ғарыш және жұлдыздар мен галактикалар,т.б. кеңістігін қамтитын (ондағы нысандарды қоса) алыс Ғарыш болып ажыратылады.

Ғаламшар — өздігінен жарық шығармайтын, жұлдызды айнала қозғалатын, орталық жарық көзімен салыстырғандағы массасы шағын аспан денесі. Күн жүйесінде 9 үлкен планета, 43 планета серіктері, бірнеше ондаған мың кіші планеталар (астероидтар) белгілі. Үлкен планеталардың пішіні сфера тәрізді, соған жақынырақ болады. Күн жүйесіндегі Планеталар Күн жарығын шағылдырғандықтан көрінеді. Кейбір жақын жұлдыздың айналасындағы Планета осы жүйенің масса центрінің түзу сызықты қозғалыс траектория маңайында тербелуін бақылау арқылы анықталады. Қазіргі космогон. теория бойынша планеталық жүйелер Галактикада кеңінен тараған құбылыс болып табылады.

Ғарыштық дәуір 1957 жылдың 4-қазанында, бұрынғы КСРО-да дүние жүзінде алғаш рет Жердің жасанды серігінің ұшырылуымен байланысты басталды.

Екінші маңызды ғарыш дәуірі – 1961 ж. 12-сәуірде а ң (Юрий Гагарин) тұңғыш рет ғарышқа ұшуы;

А.

Жердің бірінші жасанды серігінің макеті

А.

Юрий Гагарин.

ал космонавтиканың үшінші тарихи оқиғасы — 1969 ж. шілде айының 16 – 24-і күндері аралығында адамның Айға сапары (Нил Армстронг, Эдвин Олдрин, Майкл Коллинз) болды. Қазір ракета тасығыштар мен ғарыштық аппараттар бірсыпыра елдерде (КСРО-да 1957 жылдан, АҚШ-та 1958 жылдан, Францияда 1965 жылдан, Жапония мен Қытайда 1970 жылдан, Ұлыбританияда 1971 жылдан, Үндістанда 1980 жылдан) жасалып, пайдаланылып келеді.

1957 жылдың 4-қазаны мен 2000 жылдың 9-ақпаны аралығында Қазақстан аумағында орналасқан Байқоңыр ғарыш алаңынан 1147 ракета тасығыштар, 1186 ғарыштық аппараттар ұшырылды. Қазіргі ғарышқа ұшу теориясы аспан механикасы мен ұшу аппараттарын басқару теориясына негізделген. Кейін ғарышқа ұшу динамикасын зерттейтін астродинамика деп аталатын классикалық аспан механикасының жаңа тарауы пайда болды. Космонавтика ұйтқушы күштің әсерін ескере отырып, ғарыштық ұшу аппараттарының тиімді траекториясын есептеуді талап етті.