Йдың «Жаз» өлеңінің орысша аудармасын қазақ тіліндегі
И кобылы с упитанНЫМИ боками еле дышат,
СТОЯТ, ОТДЫХая в прохладной воде кони,
НаслаждаюТСЯ, обмахиваясь хвостами,
И среди них жеребята-стригунки
Вокруг них непоседливо резВЯТСЯ.
4-тапсырма. Абайдың «Жаз» өлеңінің орыс
нұсқасымен сәйкестендір.
| Жаздыгүн шілде болғанда,
Көкорай шалғын, бәйшешек
Ұзарып өсіп толғанда;
Күркіреп жатқан өзенге
Көшіп ауыл қонғанда.
(Перевод М. Адибаева)
Ат, айғырлар, биелер
В июле знойном середине лета,
Бүйірі шығып ЫҢҚЫлдап,
Когда трава (осока) покрывает всю землю, степь,
Суда тұрып шыбындап,
Вместе с ручЬЯМИ И родниками, где-то видны маки,
Құйрығымен шылпылдап,
Стебли удлиненные с созревающими метелочками
Арасында құлын-тай
семян;
Тогда к бурлящей реке перекочует аул (переезжает).
Айнала шауып бұлтылдап.
(Перевод М. Адибаева)
1) көптеген өндірістік процестерді оңай қылады.
2) қашықтықтағы жылдам және тез қарым-қатынас.
3) көп мөлшердегі ақпараттың сақталуы,оның ішінде фотосуреттер,бейнероликтер,мәтіндік құжаттар және т.б ( тағы да басқа ).
4) компьютер – адамның кішкентай жасынан бастап дамуға септігін тигізетін құрал.
– Компьютердің зияны:
1) ұзақ отырып жұмыс жасағандықтан,адамның кесін-келбеті нашарлайды.
2) сонымен қатар,қауырт жұмыстан көзге зақым келеді.
3) кейбір адамдарда тәуелділік пайда болады.
Қызыл кітап[1]-халықаралық табиғат қорғау одағының “Қызыл кітабы” — халықаралық дәрежедегі құжат.

сапсан.
Қызыл кітапқа сирек кездесетін, жылдан жылға азайып не жойылып бара жатқан, сондықтан да айрықша қорғауды қажет ететін жануарлар мен өсімдіктердің түрлері тіркеледі. Жануарларды халықаралық дәрежеде қорғау мәселесі 20 ғасырдың бас кезінде қолға алынды. 1902 ж. Париж қаласында алғаш рет Құстарды қорғаудың халықаралық конвенциясына қол қойылды. 1948 ж. ЮНЕСКО-ның жанынан Халықаралық табиғат қорғау одағы ұйымдастырылды. Халықаралық табиғат қорғау одағының Қызыл кітапбы 1966 ж. тұңғыш рет 2 том болып шықты. Оның 1-томында сүтқоректілердің 211 түрі, 2-томына құстардың 312 түрі туралы деректер берілді. Бұл кітап күнтізбе парақтары тәрізді арнайы жасалды, түрлер 4 категорияға топтастырылды. 1966 — 71 ж. Қызыл кітапқа тіркелетін түрлер туралы мәліметтер қайта толықтырылып, 2-басылымы, 1972 ж. 3-басылымы жарияланды. 1978 — 80 ж. 4-басылымы 5 том болып жарық көрді. Оның 1-томы сүтқоректілерге арналып, оған сүтқоректілердің 226 түрі мен 79 түр тармағы, 2-томында құстардың 181 түрі мен 77 түр тармағы, 3-томында қосмекенділердің 41 және бауырымен жорғалаушылардың 105 түрі, 4-том балықтарға арналып, балықтардың 194 түрі, ал 5-томы жоғары сатыдағы өсімдіктердің түрлеріне арналып, 25000 түрі тіркелді. 1980 жылдары бұрынғы томдар негізінде “Қызыл кітап” қайта шыға бастады. 1983 ж. шыққан Қызыл кітапта омыртқасыз жануарлар туралы мол мәлімет берілген. Жойылу қаупі төнген түрлерді сақтап қалу үшін оларды зоологиялық парктерде қолдан өсіріп, көбейту шаралары қолға алынған. Соның нәтижесінде соңғы Қызыл кітапқа тіркелген сүтқоректілердің 97, құстардың 39, қосмекенділер мен бауырымен жорғалаушылардың 37 түрі дүниежүзілік зоологиялық парктерде қолдан көбейтілген. Халықаралық табиғат қорғау одағының Қызыл кітабын шығаруға Құстарды қорғау жөніндегі халықаралық кеңес, Су құстарын зерттейтін халықаралық бюро, Жануарларды қорғау жөніндегі бүкіләлемдік федерация, т.б. ұйымдар қатысады. Қызыл кітап табиғат қорғаудың негізгі іргетасы, экологиялық білім мен тәрбие берудің қайнар көзі болып саналады.