Қызыл қасқыр Қазақстан аумағында жойылып кеткен жыртқыш түрі. Қызыл кітапқа енген бұл жыртқыш Тянь-Шань мен Алтайдың биік жоталарында тараған. Бірақ, соңғы 40 жылда Қазақстан аймағында кызыл қасқыр мулдем кездеспеген. Дене тұрқы 100 - 110 см,
құйрығының ұзындығы 45 - 50 см. Құйрық жүні үлпілдек. Арқасы қызыл қоңыр, екі бүйірі солғын қызыл түсті. Кызыл қасқыр жаз
айларында 2500 - 4000 м биіктікте, таутеке мен арқар жайылатын жерлерде қоныс аударып тіршілік етеді. Баспана ретінде түрлі
қуыстар мен басқа аңдардың тастап кеткен індерін пайдаланады. Бейжің хайуанаттар паркінде қызыл қасқырдың қаңтар айында көбіне
3-4 күшік туатыны анықталған. Кызыл қасқыр - терісі бағалы аң, саны өте аз. Қызыл Қасқыр Халықаралық табиғат қорғау одағы мен
Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.
1-тапсырма. Мәтіннен сын есімдерді тауып жаз.
Таңбалы тас суреттері
1. Таңбалы тас суреттер
2. Алтын адам
2.Алтын Адам
3. Қазақтың киіз үйі
3.Қазақтың киіз үйі
4. Домбыра
4.Домбыра
5. Ясауи кесенесі
5.Иассауи кесенесі
6. Маңғыстау жерасты мешіті
6.Маңғыстау жерасты мешіті
7. Астана - Бәйтерек
7.Астана - Бәйтерек
Таңбалы тас суреттері Қола дәуірінің тасқа салынған суреттері көрген адамды таң қалдырады. Ертедегі адамдар күнге күйген жылтыр тау жартастарына жануарларды, адамдарды, арбаларды, соғыс көріністерін қашап салды. Бұл адамзаттың рухани мәдениетін, анық дүниетанымын білдіретін аса маңызды деректер жиынтығы саналады. Қазақстан жартастағы суреттер, петроглифтердің саны және әр алуандағы жөнінен әлемдегі ең бай жерлердің бірі Тамғалы жартастағы таңғажайып суреттерді археологтеріміз әбден зерттеді. Нәтижесінде олар дүниежүзі мәдениетінің қазыналы қорына қосылды. Ол суреттерде ежелгі адамдардың өмірі, көне тайпалардың салт-дәстүрі, діни нанымдары, аңшылық пен соғыс існе байланысты бейнелер бейнеленген. Алматы обылысындағы таңбалы тас суреттері - бүкіл әлемдік мәдени жәдігерлер қатарында.
Объяснение:
Ы.Алтынсарин нақыл сөзібалаға берілген тәрбие ата анасын,туыстарын ,жолдасын силаудан үйретуден басталады деген
2адамгершілік ке тәрбиелеу еңбек пен ата ана үлгісі
3көп соилеген мылжың шын сөзді аз айтады
4дүниеге келмей бақ келсең өлмей бақ Ы.Алтынсарин
қоркыт ата накыл сөзқара есек жүргендеумен тұлпар болмас.инабатты болса әйел көрікті,сүйікті болса ағайын көрікті дүниеге келмей бақ келсең өлмей баққызы анадан үйренбей өнеге алмас,ұл атадан үйренбей сапар шекпес ұл ақылды хош көрмес-ата үлгісін көрмесе,қыз жарытып ас бермес-ана үлгісін көрмесе бұлар Ы.Алтынсарин Қорқыт тың нақыл сөздері бұл накыл сөздерді адам түзелу максатында аиткан екен кесте кұр десе осыларды Коркыт Алтынсарин деп екіге бөледе кортындыга бұларды адам түзелу үшін аиткан де әр сөздің мағынасы бар