Зар заман, зар заман, Зарлап өткен бір заман.

Сөздің басы — бисмиллаһ,

Біз айталық, сіз тыңда

Мұсылманның тарихын:

Төрт аяқты хайуан —

Бұ дүниенің жарығы.

Бағасы кеткен жігіттің

Бетінен алар зайыбы.

Бір алладан басқаның

Көпті қылған айыбы.

Кесапаттың кесірі

Келе ме деп керт басқа,

Сол себептен қорқамын!

Әуелгі қорлар зор болды,

Сондай зорлар қор болды,

Әуелгі барлар жоқ болды,

Сондай жоқтар тоқ болды

Жөн білмеген жамандар

Ел билеген бек болды,

Көтере алмай билігін,

Ұласқан үлкен кек болды,

Ниетіне қазақтың

Тым-ақ тәуір еп болды —

Заманақыр болар деп,

Сол себептен қорқамын!Мына заман қай заман?

Азулыға бар заман,

Азусызға тар заман.

Тарлығының белгісі:

Жақсы — жаннан түңілген,

Жаман — малдан түңілген,

Мұның өзі — зар заман.

Зарлығының белгісі:

Бір-бірлерін күндеген,

Жай-жайына жүрмеген,

Мұның өзі — тар заман.

Тарлығының белгісі:

Мұсылманнан хал кетті.

Тәңірім болғай деместен.

Анты жұқпас бойына,

Әр не түсер ойына,

Жалмауыз болды үлкенің,

Қазақ, сенің сорыңа.

Арқадан дәурен кеткен соң,

Қуғындап орыс жеткен соң,

Тіпті амал жоқ, қазақтар,

Енді сенің торыңа.

2-тапсырма. Жоғарыдағы өлең бойынша көріктеу құралдарын топқа бөліп көрсетіңіз

МетафораЭпитетТеңеу
​

Арғысы алты ғасырға созылатын қазақ әдебиетінің бастауында тұрған жыраулардың бірі һәм бірегейі – Жиембет Бартоғашұлы. Бір қызығы, туып-өскен жері, ата-қоныс атаулары күні бүгінге дейін өзгермесе де, кіндігінен тараған ұрпақтары өсіп-өніп, «жиембет тана» атанған бір қауымға айналса да, Батыс Қазақстан өңірінде Жиембеттің насихаты мүлде жоқ деуге болады.

Қазақтың ең атақты, ең әлеуетті хандарының бірі болған Еңсегей бойлы ер Есімнің оң тізесін басқан би, қол бастаған батыр, жалындап сөйлеген жырау бүгінде тіл мамандарын даярлайтын ЖОО-ларда бірер семестр жүретін «Хандық дәуір әдебиеті» атты курстың кейіпкері ғана болып қалған. Жиембет жыраудың өмірі мен өнерін, тарихтағы орнын, күні кешегі Махамбетке дейінгі жырауларға әсер-үлгісін ден қойып зерттеген ғалым жоқ секілді. Жыраудың аты-жөнінде, өмір жолындағы тарихи даталарда бірізділіктің болмауы сондықтан болса керек.

1. Тусацлы мал узамас.

2. Сайгуликьын аркасын жауыр кылма.

3. Ат шабады ер шаттанады.

4. Ат тобелы ай болмас.

5. Серкеш ети ем болар

Ешкы ети жел болар.

6. Уйдегы бузау огиз болмас.

7. Туйенын озы дау болганымен кумалагы дау болмайды.

8. Туйе силкинсе есекке жук шыгады.

9. Алыс жолдын издерин туйе билер.

10. Сузеген сиырга Кудай муйыз бермес.

Объяснение:

Торт тулик байлыгымыз.

Торт тулик болганы жаксы. Себеби торт тулик малдын пайдасы коп. Сиырын болса сутин ишесин, курт аласын, май аласын, айран ишесин ари етинде жеуге болады.

Жылкын болса типты жаксы Ер атымен Кус канатымен деген. Жылкынын да пайдасы мол. Кымыз саумал ишесин денсаулыкка оте пайдалы. Ети де пайдалы. Ешкин болса да жаксы ешкинын сути ана сутимен бирдей дейды. Ешкы ети кунарсыз болганымен сути кунарлы. Койын толсын корага дейды. Койдын да оз пайдасы бар терисин алады. Етин куйрык майын алады оте пайдалы женил.