Жай сөйлемдерді ыңғайлас құрмалас сөйлемге айналдырып жазаңыз. Мен келдім. Олар ұйықтайды. Сен оқыдың ба? Қонақтар келді. Сен қайда болдың? Әсем дайын отыр. Компьютер қосылмайды. Вирус жұққан. Мен оқимын.Ата келеді. Ректормен кездесеміз. Студенттер шығады. Жаңбыр жауады. Кеш болады. Той басталды. Кеме жүзеді. Құстар ұшады.
"Бөрілі менің байрағым" өлеңіне кешенді сатылай талдау.
Авторы: Сүйінбай Аронұлы.
Тақырыбы:көк түркінің бөрілі байрағын,айбарлы ұранын қайта жаңғыртып,отарлық бұғаудағы санасы қалғи бастаған халқына қалқан етеді.
Идеясы:күн астында күркірей жортқан түріктердің,ғұндар мен үйсіндердің қасиетті ұранын уақыт пен кеңістіктің жойқын кедергісіне қарамай,қайта жаңғырту.
Құрылысы:5 шумақ,4-7 тармақ,24 жол,2 бунақты,8 буынды,шалыс ұйқас және аралас ұйқас.
Көркемдік ерекшелігі:эпитет (бөрілі байрақ,қызыл қан),теңеу (бөрідей), метафора (бөрі басы – ұраным,бөрілі менің байрағым),аллитерация (бөрілі байрақ астында,бөгеліп көрген жан емен) т.б.
Тәрбиелік мәні:Түркілік рухани болмысты оятуға үгіттейді.Батыр әрі қайсар,ұлтжан болуға,өз шыққан тегіңді ұмытпауға үйретеді.
Қосымша:
Бөрілі байрақ астында —
Бөгеліп көрген жан емен!
Бөрідей жортып кеткенде,
Бөлініп қалған жан емен!
Бөрілі найза ұстаса,
Түйремей кеткен жан емен!
Бөрілі байрақ құласа,
Күйремей кеткен жан емен!
Жау тисе жапан далада,
Бөрілі найза аламыз,
Қарасайлап шабамыз,
Қызыл қанға батамыз.
Бөрілі байрақ астында,
Ту түсіріп, жау алған,
Қазыбек, Қастек атамыз.
Бөрілі байрақ көтерсе,
Жоқты жонып табамыз.
Бөрілі байрақ астында:
Ту түсіріп, жау алған
Шапырашты батыр бабамыз.
Бөрі басы — ұраным,
Бөрілі менің байрағым.
Бөрілі байрақ көтерсе,
Қозып кетер қайдағым!
Саған хат жазып отырған сенің досың Айбек. Хал жағдайың қалай? Оқуың қалай? Денсаулығың қалай?
Менің хал -жағдайым жақсы. Оқуым денсаулығым жақсы. Бос уақытымда киноға барамын. Жақсы фильмдерді көремін. Достарыммен бірге таза ауада серуендеймін. Сен бос уақытыңды қалай өткізесін.? Жазғы демалыста біздің қалаға кел. Мен сені достарыммен таныстырамын. Кездескенше, Сау бол. Хат күтемін.
---
Привет Азамат.
Пишет письмо тебе твой друг Айбек. Как твое самочувствие? Как учеба? Как здоровье ?
Мое самочувствие хорошее. Учеба хорошо и здоровье хорошее.В свободное время я хожу в кино. Смотрю хорошие фильмы. Гуляю с друзьями на свежем воздухе Как ты проводишь своё свободно время? Приезжай на летние каникулы к нам в город. Я познакомлю тебя с своими друзьями. До новых встреч, Пока. Жду письма.