Жай сөйлемге жатпайтын қатар
A) Отандық саяхатты өркендетуге күш жұмсаймын.
B) Шетел саяхатының аса дамығандығын айтуға болады.
C) Туризмді дамытуға, оның игілігін көруге елімізде мүмкіндік бар.
D) Олар мөлдір суына шомылып, демалыс дәмін татқысы келеді. [1]
E) Саяхаттауға барлық жағдай жасалған.
10. Жалаң сөйлем
A) Қоңыр күз.
B) Туризм дами бастады.
C) Олар Ыстықкөлге демалуға барды.
D) Ол ойын-сауықтың сәні болатын.
E) Олар демалыс орнын дұрыс таңдады. [1]
11. Жай сөйлемнің жасалу жолы. Демалыс дәмін татқысы келеді.
A) Қалау рай арқылы
B) Бұйрық рай арқылы
C) Шартты рай арқылы
D) Ашық рай арқылы
E) Есімше арқылы [1]
12. Жай сөйлемнің түрі. – Қайда демалдың? - Мен бе?
А) толымды
В) толымсыз
С) құрмалас
Д) жайылма
E) Атаулы [1]
13.Атаулы сөйлем
A) Маужыраған жазғы түн.
B) Маңай тым-тырыс.
C) Қандай демалыс орындарын білесің?
D) Оның жақсы көретіні – осындай орындар.
E) Олар – туристер. [1]
14. Қайсысы жақсыз сөйлемнің жасалу жолына жатпайды?
А) -ғы, -гі, -қы, -кі тұлғалы қалау райлы етістік.
В) Құрамында бастауыш тұлғалы сөзі бар идиомалар.
С) Атау немесе барыс септігіндегі тұйық етістіктен соң “керек”, “мүмкін” сөздерінің тіркесуі.
Д) Баяндауышы зат есімнен басталады.
Е) Барыс септігіндегі тұйық етістіктен соң “бол”, “жара”, “тура, кел көмекші етістіктерінің тіркесіп келуі. [1]
15. Тұрлаусыз мүшелердің болу-болмауына қарай жай сөйлемдер қалай бөлінеді?
А) Жақты, жақсыз.
В) Атаулы.
С) Толымды, толымсыз.
Д) Жалаң, жайылма.
Е) Жай, құрмалас.
Комектесидерши
Қыран, қыран бүркіт. Түсіндірме сөздікте «қыран» сөзінің мағынасы — бүркіт, қаршыға, қырғи, ителгі сияқты алғыр құстардың жалпы атауы деп баяндайды. Әрине, бұл мағына аталған құстардың қасиетіне қарай кейін пайда болса керек. Кейбір түркі тілдерінде, атап айтқанда, қырғыздарда қыран — епті, алғыр сияқты мағыналарда қолданылады. Және бұл тілде тек жыртқыш құс қана емес, аңға салатын иттерге де (тазыға) айтыла береді. Шамалауымызша, сөздің алғашқы тұлғасы «қыр» болып, мағынасы — жою, құрту етістіктерімен синонимдес болуы ғажап емес. Құс атауы — «қырғи» да осы түбірден туындаған деуге болады. Бұл деректер бойынша, «қыран бүркіт» тіркесі «епті, алғыр бүркіт» түсінігімен деңгейлес келеді. «...жаз — қаршыға, қыс — бүркіт дегендей босағасынан бір қыраны арылмайтын еді» (С. Мұқанов, Аққан жұлдыз.).[1]
7сынып,4тоқсан,Тжб
1-тапсырма
Үрлі тартылатындар:сыбызғы,сазсырнай,қыл қобыз
Шертіп ойнайтындар:домбыра
Қияқпен:жетіген
Ұрып ойнайтын:кепшік,дабыл,дудыға,шың
Сілкіп ойнайтын:асатаяқ,қоңырау
2-тапсырма
1)Әр елдің тілдерін оқыта білді
2)Оқушылар жаңа білім білу керек деген
3)ХХ гасырдын бас кезінен бастап жана әдістемелік мектептер пайда бола бастады
4)Қазақстанда өнеркәсіптік тұргыдан игерудін бастауына байланысты
5)Өнеркәсіптік сауаттыда білімді адамдар көп болсын деп оқумерзімі 7жыл болды,және де оларга сұраныс көбейді