ЖАЗЫЛЫМ 8- тапсырма. А. Машановтың төмендегі пікірін қалай түсінесің? Ойыңды
таратып жаз.
„Таудың сырын зерттеу – өнер. Оны білу үшін адам білікті, шығармашыл,
ақылды, оның тасын да сүйе алатындай мейірімді болуы керек,

1. Сырт киім» сөз тіркесінің антонимі.

A) Іш киім.

2. Мақалдың тақырыбы.

Қыстың көзі - қырау.

D) Табиғат.

3. Тек ашық буынды сөз.

E) Балаға.

4. Туынды сөз.

E) Білімді.

5. Туынды етістігі бар қатар.

D) Келме, үйренбе.

6. Сөздердегі септік жалғауы.

Мұражайда, кешенде, клубта, зауытта.

C) Жатыс септік.

7. Не? деген сұраққа жауап беретін сөздер қатары.

E) Үй, аудан, мұражай.

8. Етіс түрлері.

C) Төртеу.

9. Мағынасы қарама-қарсы сөздер.

B) Әрі-бері.

10. Сөйлемдегі үш қатаң дауыссыз дыбысы бар сөз.

Таңертең Сәуле далаға ерте шықты.

D)Шықты.

11. Жұрнақтары бар сөздердің қатары.

B) Сауыншы, балаша.

12. Мақалдағы жалпылау есімдігі.

Ел- елдің бәрі жақсы, өз елің бәрінен жақсы.

D) Бәрі, бәрінен.

13. Сөйлемдегі сан есім.

Кеше жарысқа жиырма оқушы қатысты.

B) Анықтауыш.

14. Сөйлемде берілген фразеологиялық тіркестің синонимі.

Түнде анасы баласын ойлап, көз ілмеді.

C) Ұйықтамады.

15. Ауыспалы өткен шақта тұрған етістік.

A) Мен оқитынмын.

16. Мәтіндегі «жақсылардың жақсысы»

A) Ұршық, кітап.

17. Негізгі ой айтылған сөйлем

E) Дүниедегі мүліктің бәрі еңбекпен, өнермен, біліммен табылады.

18. Мәтіннің негізгі идеясына қарама-қарсы мағынадағы мақал-мәтел

E) Жалқаулық – жаман ауру.

19. Мәтінде кездесетін адамның жас атауы

C) Бойжеткен

20. Кейіпкердің назарын өзіне аудару мақсатында қолданылған сөзі бар нұсқа

D) – Оның дұрыс, қызым. Жақсылардың ең жақсысы сонда.

Компьютердің пайдасы мен зияны.

Қазіргі ғылым мен техниканың күн өткен сайын қарыштап дамып келе жатқан заманында адам өмірін компьютерсіз елестету қиын. Компьютердің басты мүмкіндіктеріне тоқталатын болсақ, оқушыларға сабаққа дайындалуға көмектеседі, бос уақытта музыка тыңдап, кино көруге болады, қажетті құжаттарды басып, шығаруға болады, кез - келген сызба жұмыстарын сызып, сурет салуға болады. Бұл тек бастамасы ғана, ал егер де компьютерді интернет желісіне қосатын болсақ, онда бұл мүмкіндіктер тіптен еселене түседі, себебі ғаламтор бетінде кез - келген ақпаратты іздеп табуға болады. Сонымен қатар әлеуметтік желіде жаңа достар тауып, әлемнің түкпір - түкпірінде өмір сүретін адамдармен сөйлесу мүмкіндігі туады.

Бірақ қаншама пайдалы жақтары болғанымен, компьютердің зиянды жақтары да бар екенін есте сақтаған абзал. Компьютерде көп отырған көз бен омыртқаға аса үлкен зақым келтіреді. Сондықтан да компьютерде көп жұмыс жасайтын адамдарға арнайы көзілдірік киіп, отырған кезде де арқаны тік ұстауға тырысу керек.

Одан кейінгі келтіретін зиян - ол уақыттың қадірін білмей, компьютерде отыратын уақытты тиімсіз пайдаланып, оның қалай өтіп кеткенін байқамай да қаламыз. Оның орнына пайдалы іспен айналыссақ болар еді. Мұны "ғаламторға тәуелділік" деп айтсақ та болады.

Сонымен қатар ғаламтордағы көптеген жағымсыз ақпарат адам психикасына да жағымсыз әсірін тигізеді.

Аталған жайттар денсаулығыңызға зиянын тигізбесін десеңіз, менің ойымша, компьютерді белгілі ір тәртіппен, күнделікті бір - екі сағаттан аспайтын уақыт қана қолданған дұрыс.

м