Жер қыртысы тау жыныстарының қат-қабат қатталған
аса ірі текше тастарынан тұрады. жер қойнауындағы жай-
нап тұрған тау жыныстары баяу сырғып, төменгі қатпар
жарықтарының жiгiне құйылады. соның салдарынан тас
қабаттары қозғалады да, біріне-бірі соқтығысады. сол
жойқын қозғалыстардың себебінен жер астындағы қатты
қабаттар қопарылады. соның әсерінен жер сілкінеді. қатты
сілкіністен жер жарылады, үйлер құлап, жердің астына
түсіп кетеді
жоғарыдағы мәтіннен зат есімдерді теріп жаз. оларға ілік
септігінің қосымшасын жалғап, әртүрлі жалғану себебін анықта.
Семей ядролық полигоны, Семей сынақ алаңы – КСРО Қорғаныс министрлігі мен Атом өнеркәсібі министрлігінің бұйрығымен құрылған, ядролық жарылыстар жүргізілген сынақ аймағы. Полигон бұрынғы Семей облысы, Абыралы ауданы, сонымен қатар Павлодар және Қарағанды облыстарының біраз жерін қамтыды.
Семей ядролық полигонындағы жергілікті тұрғындарды медициналық тексеруден өткізгенде тұқым қуалайтын ауруға шалдығуына байланысты адамдарды, әсіресе, жасөспірімдердің арасында ерте қайтыс болу жиі кездесетіні анықталған. Сондай-ақ қатерлі ісік, сүйек тіндерінің аурулары, иммунды жүйелер мен қан құрамының бұзылуына байланысты ауруға шалдыққандар көп. 1991 жылы 29 тамызда Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев Семей ядролық полигонын жабу туралы Жарлыққа қол қойды.