Тау жыныстары — жер қабығында бірнеше тектен қосылған минералдық тау жыныстары, минералдардың немесе органикалық заттың қатқан немесе қатпаған жиынтығы. Тау жыныстары шығу тегіне қарай мынадай үш үлкен топқа бөлінеді:
магмалық тау жыныстары
шөгінді тау жыныстары
метаморфтық тау жыныстары
Минералдардың барлығы «мономинералды» және «полиминералды» болып екіге бөлінеді. Мономинералды дегеніміз — тек бір ғана химиялық қосылыстан (мысалы, кварц, пирит), ал полиминералды дегеніміз — бірнеше химиялық қосылыстан (минералдардың басым көпшілігі) тұратын минерал. Минералдар жиынтығының құрылуының бірнеше жолы бар:
Жер бетіндегі үдерістердің кезіндегі шөгінді тау жыныстарын құрайтын дәндердің қосылып өсуі немесе бөлінуі;
Атпалы тау жыныстарын құрайтын магманың кристалдануы; және
Сыртқы жағдайдың (мысалы, қысым мен температура) өзгеруі нәтижесінде метаморфозды тау жынысын құрайтын заттың қатты күйіндегі қайта кристалдануы.
Тау жыныстың осы үш түрі бір-бірінен дәндерінің арасындағы қарым-қатынасымен (текстурасымен) ерекшеленеді.
Шөгінді тау жыныстары келесі сипаттармен ерекшеленеді:
Дәнаралық шөкпе немесе ұсақ дәнаралық лай ұстап тұрған жұмыр немесе қырлы дәндер;
Ұзын біліктерінің негізгі бағытын көрсететін саз минералдардың ұсақ жиынтықтары;
Дәндердің арасында түзу шеттері мен үштік жалғастарды көрсететін минералдардың кристалды жиынтығы (мысалы, кәлсит);
Кәлситтің кесекаралық шөкпесі немесе ұсақ кесекаралық лай ұстап тұрған қазбалы кесектердің жиынтығы;
Органикалық заттың жиынтығы (мысалы, лигнит немесе көмір).
Барлық атпалы тау жыныстар байланыспалы текстурасын көрсететін минералдардың жиынтығымен ерекшеленеді.
Метаморфозды тау жыныстары келесі сипаттармен ерекшеленеді:
Ұзын біліктерінің негізгі бағытын көрсететін кристалды минералдардың жиынтықтары;
Теңмөлшерлі және еркін бағытты теңмөлшерлі емес минералдардың кристалды жиынтығы;
Жапсарлы, ангедралды, кейде сорайған минералдардың өте ұсақ дәнді жиынтығы
Бүкіл ғаламда таңғаларлық тәртіп пен үйлесімділік бар. Бұл кемелдік ғаламның басынан бері ешқашан бұзылмаған.
Құран Кәрімде аспан әлеміне жындар мен адамдар кірулеріне белгілі тосқауыл-бөгеттер бар екені айтылған. Яғни аспан әлемі біз көріп тұрғандай ашық кеңістік емес, оның арнайы өзінің кіретін есіктері болатындығы Құран Кәрімде былай баяндалған: «Егер оларға (періштелерге) көктен бір есік ашатын болсақ, олар дереу жоғары шыққанын көрер едің. Сонда олар (Құрайш тайпасы): «Расында, көзіміз байланды. Бәлкім біз сиқырланғанбыз» деседі» («Хижр» сүресі, 14-аят) және «Сүр үрілген күні (қиямет күні) топ-топ болып келесіңдер. Сонда көктер сетінеп есіктер пайда болады» («Нәбә» сүресі, 19-аят). Демек біз көріп жүрген аспан соншалықты ашық емес. Ондағы есіктердің барлығы Алланың қалауымен ашылып-жабылады екен.
Кеңес Одағының екі мәрте қаһарманы атанған украиндық ұшқыш-ғарышкер Павел Попович бақилық болардан бұрын Қазан қаласындағы мешіттердің бірінде болып, мешіт имамымен сұхбаттасқан. Имам ұшқышқа кәсіби тұрғыдан ғарыш, аспан, жұлдыздар секілді Құрандағы қызықты хабарларды жеткізеді. Ұшқыш бұл хабарларды естігенде бәрінен де қатты қызыққаны «Хижр» сүресінің 13-15 аяттары болды: «Сонда да олар оған (Құранға) сенбейді. Расында бұрынғылар да сөйтіп өткен болатын. Егер біз оларға (көкке) көтерілу үшін аспан есіктерін ашып берсек те, олар міндетті түрде: «Біздің көзіміз бұлдыранған, ал өзіміз сиқырланғанбыз», - деп айтар еді».
Тау жыныстары — жер қабығында бірнеше тектен қосылған минералдық тау жыныстары, минералдардың немесе органикалық заттың қатқан немесе қатпаған жиынтығы. Тау жыныстары шығу тегіне қарай мынадай үш үлкен топқа бөлінеді:
магмалық тау жыныстары
шөгінді тау жыныстары
метаморфтық тау жыныстары
Минералдардың барлығы «мономинералды» және «полиминералды» болып екіге бөлінеді. Мономинералды дегеніміз — тек бір ғана химиялық қосылыстан (мысалы, кварц, пирит), ал полиминералды дегеніміз — бірнеше химиялық қосылыстан (минералдардың басым көпшілігі) тұратын минерал. Минералдар жиынтығының құрылуының бірнеше жолы бар:
Жер бетіндегі үдерістердің кезіндегі шөгінді тау жыныстарын құрайтын дәндердің қосылып өсуі немесе бөлінуі;
Атпалы тау жыныстарын құрайтын магманың кристалдануы; және
Сыртқы жағдайдың (мысалы, қысым мен температура) өзгеруі нәтижесінде метаморфозды тау жынысын құрайтын заттың қатты күйіндегі қайта кристалдануы.
Тау жыныстың осы үш түрі бір-бірінен дәндерінің арасындағы қарым-қатынасымен (текстурасымен) ерекшеленеді.
Шөгінді тау жыныстары келесі сипаттармен ерекшеленеді:
Дәнаралық шөкпе немесе ұсақ дәнаралық лай ұстап тұрған жұмыр немесе қырлы дәндер;
Ұзын біліктерінің негізгі бағытын көрсететін саз минералдардың ұсақ жиынтықтары;
Дәндердің арасында түзу шеттері мен үштік жалғастарды көрсететін минералдардың кристалды жиынтығы (мысалы, кәлсит);
Кәлситтің кесекаралық шөкпесі немесе ұсақ кесекаралық лай ұстап тұрған қазбалы кесектердің жиынтығы;
Органикалық заттың жиынтығы (мысалы, лигнит немесе көмір).
Барлық атпалы тау жыныстар байланыспалы текстурасын көрсететін минералдардың жиынтығымен ерекшеленеді.
Метаморфозды тау жыныстары келесі сипаттармен ерекшеленеді:
Ұзын біліктерінің негізгі бағытын көрсететін кристалды минералдардың жиынтықтары;
Теңмөлшерлі және еркін бағытты теңмөлшерлі емес минералдардың кристалды жиынтығы;
Жапсарлы, ангедралды, кейде сорайған минералдардың өте ұсақ дәнді жиынтығы
05:57
Күн
07:23
Бесін
13:06
Екінті
16:47
Ақшам
18:39
Құптан
20:05
Нұр-Сұлтан
Кесте бір жылға бір айға
Қазақстан Мұсылмандары Діни басқармасының ресми сайты
Қазір 17:21:05
09 Қазан 2020
22 Сафар 1442Хижра
ДІНИ МЕРЕКЕЛЕР
Қаз Рус Qaz قاز
Toggle navigation
Басты бет Мақалалар АСПАННЫҢ ДА «ЕСІКТЕРІ» БАР
АСПАННЫҢ ДА «ЕСІКТЕРІ» БАР
Лаура АЛМАХАНОВА muftyat.kz 22.09.2020 1304 0 пікір– | A | +
АСПАННЫҢ ДА «ЕСІКТЕРІ» БАР
Бүкіл ғаламда таңғаларлық тәртіп пен үйлесімділік бар. Бұл кемелдік ғаламның басынан бері ешқашан бұзылмаған.
Құран Кәрімде аспан әлеміне жындар мен адамдар кірулеріне белгілі тосқауыл-бөгеттер бар екені айтылған. Яғни аспан әлемі біз көріп тұрғандай ашық кеңістік емес, оның арнайы өзінің кіретін есіктері болатындығы Құран Кәрімде былай баяндалған: «Егер оларға (періштелерге) көктен бір есік ашатын болсақ, олар дереу жоғары шыққанын көрер едің. Сонда олар (Құрайш тайпасы): «Расында, көзіміз байланды. Бәлкім біз сиқырланғанбыз» деседі» («Хижр» сүресі, 14-аят) және «Сүр үрілген күні (қиямет күні) топ-топ болып келесіңдер. Сонда көктер сетінеп есіктер пайда болады» («Нәбә» сүресі, 19-аят). Демек біз көріп жүрген аспан соншалықты ашық емес. Ондағы есіктердің барлығы Алланың қалауымен ашылып-жабылады екен.
Кеңес Одағының екі мәрте қаһарманы атанған украиндық ұшқыш-ғарышкер Павел Попович бақилық болардан бұрын Қазан қаласындағы мешіттердің бірінде болып, мешіт имамымен сұхбаттасқан. Имам ұшқышқа кәсіби тұрғыдан ғарыш, аспан, жұлдыздар секілді Құрандағы қызықты хабарларды жеткізеді. Ұшқыш бұл хабарларды естігенде бәрінен де қатты қызыққаны «Хижр» сүресінің 13-15 аяттары болды: «Сонда да олар оған (Құранға) сенбейді. Расында бұрынғылар да сөйтіп өткен болатын. Егер біз оларға (көкке) көтерілу үшін аспан есіктерін ашып берсек те, олар міндетті түрде: «Біздің көзіміз бұлдыранған, ал өзіміз сиқырланғанбыз», - деп айтар еді».
Объяснение: