РУСЛАН — герой поэмы А.С. Пушкина «Руслан и Людмила» (1817-1820, пролог 1824-1825, ред. «Людмила и Руслан»). Имя Р. заимствовано из лубочной сказки «О Еруслане Лазаревиче». Р. у Пушкина — «витязь беспримерный, в душе герой», в котором выражены идеальные качества мужчины — физическая сила, благородство души, воинская доблесть («Я еду, еду, не свищу, // А как наеду, не спущу»). Р. смело вступает в борьбу с силами зла. Духовно обогащенный встречей с Финном, Р. понимает, что, если он не победит Черномора и не освободит Людмилу, его жизнь будет прожита напрасно, ибо только подвиг дарует человеку бессмертие. Победы Р.— это и пик в развитии юного поэта. Все темы поэмы решаются с контрастов древнего («преданья старины глубокой») и современного, сказочного и реального, интимного и иронического. Поэма, проникнутая «русским духом», запечатлела духовный мир народа с его пониманием прекрасного как доброго и нравственного. Критики пушкинской поры единодушно увидели народность поэмы в «грубом, площадном» демократизме. Не случайно возникло сравнение поэмы с бородатым гостем в армяке и лаптях, который втерся в Московское благородное собрание. Образ Р. послужил прообразом Р., героя оперы М.И.Глинки «Руслан и Людмила» (1843); балета Ф.Е. Шольца (1821); кинофильма А.Птушко (1972).
1918 жылы 5-13 мамырда Омбы қаласында өткен Жалпы қазақ жастарының құрылтайына қатысып, оның орталық атқару комитетінің мүшесі болып сайланады. Әуезов жазушы Жүсіпбек Аймауытовпен бірлесіп, Семейде«Абай" ғылыми-көпшілік журналын шығаруға қатысады. 1919 жылы семинарияны бітіріп, қоғамдық-саяси жұмысқа араласады. 1919 жылы желтоқсанның төртінде Семейде большевиктер билігі орнап, Әуезов Семей губревкомының жанынан ашылған қазақ бөлімінің меңгерушісі және "Казак тили" газетінің ресми шығарушысы болып тағайындалады. 1921 жылы қараша айында Казак АКСР Орталық атқару комитетінің ОАК төралқа мүшелігіне сайланып, онда кадр мәселесімен айналысады.Мұхтар Әуезов 1897 жылы қазіргі Семей облысы Абай ауданында дүниеге келді
