Жастайынан сөзге жүйрік, тілге үйір Мұраттың оқуға ақындыққа деген құштарлығы ерте жаста оянған. Мұрат ер жете келе айтыс өнеріне қарай ойысады. Өз өңірінің даңқты ақындарының бірі болады. Жас ақынның қызбалығынан Мұрат ойын –сауық кештеріне жиі бас сұғып, көптеген айтыс аламанына түсіп, жеңіп отырған. Оның барлығы жас ақынның атақ-абыройына салмақ қосып, оған қосымша бедел әкеледі. Ақын мұнымен шектелмей ой-өрісі мен білімін артыру мақсатында ел мен жер тарихы жайлы, рулардың шежіресі жөнінде көрген-естігендерін миына құйып, есте сақтап отырған. Тап осы кезден бастап Мұрат Мөңкеұлы жұрт өнегесіне таңба болып басылған келеңсіз жайттарды ел ішіне қанықтыра бастайды.
Мұрат Мөңкеұлы отаршылдық заманында қазақ жұртының қаналып, әбден қажыған сәтінде елдің жарасын жамап, қарапайым халықты өлең-жырларымен рухтандырып отырған. Ел тәуелсіздігін аңсап, халықтың бүгіні мен кешегі күндерін салыстыра жырлаған. Халықты бірлікке шақырып, ел үшін күресуді талап еткен. Қазақ батырларын қолға қару алып, жаудың бетін қайтаруға әрдайым өткір ұрандар тастаған. Түрлі саяси науқандардың тұсында зар заман ағымына әр қилы толғаулар айтады. Мұрат ақының «Үш қиян» шығармасында халықтың қара шаңырағы шайқалып, босағасы тари түскендігі қара өлеңде айқара көрсетіліп баяндалған. Адам пиғылының төмендеп, заманның азғандығын ашына сөз етеді. Өлеңдерінде жүректе қалған мұңның тап қазір болып жатқан сықылды етіп, жұртты тебірентпей қоймаған. Көшпенді мемлекеттің жазда жайлаудан, қыста қыстаудан айырылып, тығырыққа тірелгендігін, тұрмыс жағдайының күрт нашарлап, өмірге көлденең соққан жел ата-бабадан келе жатқан асыл мұраның бытшыты шыққанын жазған.
Царица-мачеха и царевна представляют в этой сказке два противоположных человеческих характера. Царица — красавица с отвратительным характером и болезненным самолюбием. Она считает себя лучше всех на свете и хочет, чтобы все ей поклонялись. Отмечая красоту царицы, поэт считает, что она «горда, ломлива, своенравна и ревнива». Свое право быть первой красавицей в свете царица готова отстаивать любой ценой, даже ценой жизни другого человека.
Совершенно другой, противоположный характер у царевны-падчерицы. Она красива не менее, чем царица, но при этом еще скромна и добра. Царевна нисколько не похваляется своей внешностью, не придает ей особого значения. Она не считает, подобно царице, что весь мир должен признавать ее первой красавицей. Царевна «нраву кроткого такого». Она никогда не смогла бы причинить зло другому человеку, только ради того, чтобы считаться первой красавицей. Для нее главное — душа человека.
Когда волшебное зеркальце говорит, что «царевна всех милее, всех румяней и белее», мачеха, «черной зависти полна», повелевает отдать царевну «на съедение волкам». Ее не волнует, что падчерица ни в чем не виновата перед ней, что ее ждет мучительная смерть. Эгоизм царицы настолько силен, что никакие жертвы не кажутся ей излишними. Ее жестокость безгранична. «Царица злая» одерживает наконец победу — царевна умирает.
Но автор утверждает, что добро, в конце концов, всегда побеждает зло. Любовь царевича Елисея возвращает царевну к жизни. Ее верность, порядочность и скромность вознаграждаются. Все заканчивается свадьбой и роскошным пиром. А злая мачеха, увидев, что все ее козни ни к чему не привели, умирает от зависти и злобы.
Твори добро, и оно к тебе вернется, хочет сказать поэт. А зло порождает только зло и оборачивается против злого человека.
Жастайынан сөзге жүйрік, тілге үйір Мұраттың оқуға ақындыққа деген құштарлығы ерте жаста оянған. Мұрат ер жете келе айтыс өнеріне қарай ойысады. Өз өңірінің даңқты ақындарының бірі болады. Жас ақынның қызбалығынан Мұрат ойын –сауық кештеріне жиі бас сұғып, көптеген айтыс аламанына түсіп, жеңіп отырған. Оның барлығы жас ақынның атақ-абыройына салмақ қосып, оған қосымша бедел әкеледі. Ақын мұнымен шектелмей ой-өрісі мен білімін артыру мақсатында ел мен жер тарихы жайлы, рулардың шежіресі жөнінде көрген-естігендерін миына құйып, есте сақтап отырған. Тап осы кезден бастап Мұрат Мөңкеұлы жұрт өнегесіне таңба болып басылған келеңсіз жайттарды ел ішіне қанықтыра бастайды.
Мұрат Мөңкеұлы отаршылдық заманында қазақ жұртының қаналып, әбден қажыған сәтінде елдің жарасын жамап, қарапайым халықты өлең-жырларымен рухтандырып отырған. Ел тәуелсіздігін аңсап, халықтың бүгіні мен кешегі күндерін салыстыра жырлаған. Халықты бірлікке шақырып, ел үшін күресуді талап еткен. Қазақ батырларын қолға қару алып, жаудың бетін қайтаруға әрдайым өткір ұрандар тастаған. Түрлі саяси науқандардың тұсында зар заман ағымына әр қилы толғаулар айтады. Мұрат ақының «Үш қиян» шығармасында халықтың қара шаңырағы шайқалып, босағасы тари түскендігі қара өлеңде айқара көрсетіліп баяндалған. Адам пиғылының төмендеп, заманның азғандығын ашына сөз етеді. Өлеңдерінде жүректе қалған мұңның тап қазір болып жатқан сықылды етіп, жұртты тебірентпей қоймаған. Көшпенді мемлекеттің жазда жайлаудан, қыста қыстаудан айырылып, тығырыққа тірелгендігін, тұрмыс жағдайының күрт нашарлап, өмірге көлденең соққан жел ата-бабадан келе жатқан асыл мұраның бытшыты шыққанын жазған.
Царица-мачеха и царевна представляют в этой сказке два противоположных человеческих характера. Царица — красавица с отвратительным характером и болезненным самолюбием. Она считает себя лучше всех на свете и хочет, чтобы все ей поклонялись. Отмечая красоту царицы, поэт считает, что она «горда, ломлива, своенравна и ревнива». Свое право быть первой красавицей в свете царица готова отстаивать любой ценой, даже ценой жизни другого человека.
Совершенно другой, противоположный характер у царевны-падчерицы. Она красива не менее, чем царица, но при этом еще скромна и добра. Царевна нисколько не похваляется своей внешностью, не придает ей особого значения. Она не считает, подобно царице, что весь мир должен признавать ее первой красавицей. Царевна «нраву кроткого такого». Она никогда не смогла бы причинить зло другому человеку, только ради того, чтобы считаться первой красавицей. Для нее главное — душа человека.
Когда волшебное зеркальце говорит, что «царевна всех милее, всех румяней и белее», мачеха, «черной зависти полна», повелевает отдать царевну «на съедение волкам». Ее не волнует, что падчерица ни в чем не виновата перед ней, что ее ждет мучительная смерть. Эгоизм царицы настолько силен, что никакие жертвы не кажутся ей излишними. Ее жестокость безгранична. «Царица злая» одерживает наконец победу — царевна умирает.
Но автор утверждает, что добро, в конце концов, всегда побеждает зло. Любовь царевича Елисея возвращает царевну к жизни. Ее верность, порядочность и скромность вознаграждаются. Все заканчивается свадьбой и роскошным пиром. А злая мачеха, увидев, что все ее козни ни к чему не привели, умирает от зависти и злобы.
Твори добро, и оно к тебе вернется, хочет сказать поэт. А зло порождает только зло и оборачивается против злого человека.