Араб тарихшысы әл - Марвази қарлұқтардың құрамында тоғыз тайпа болған деп жазған: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін, тухси. Бұдан басқа лазана мен фаракия рулары аталады. Қарлұқ тайпаларының негізгі топтасқан жері – Алтай тауынан Балқаш көліне дейінгі аралық. Алтай тауынан Сырдарияның орталық ағысына дейінгі аймақты алып жатқан қарлұқтар 756 жылы түргештерден билікті алып, өз мемлекеттерін құрды. Қағанат орталығы – Суяб қаласы. 840 жылы қарлұқтар қырғыздармен бірігіп, Ұйғыр қағанатын жеңді. Осы жеңістен кейін Испиджаб қаласының билеушісі Білге Күл Қадыр - хан өзін қаған деп жариялайды. Самани әулеті мұсылман дінін тарату сылтауымен “ғазауат соғыс” жариялап, Испиджабты басып алады. Қала билеушісі саманилерге алым - салық төлеп тұруға міндетті болды. Саманилер Таразды басып алып, қалада мешіт салдырды. Саманилерге қарсы күресті Базар Арслан мен Оғұлшақ (Білге Күл Қадыр - ханның балалары) жүргізген. Қарлұқтардың арабтарға қарсы күресі 2 ғасырға жуық мерзімге созылды. Қарлұқ қағанатын ішкі тартыстар мен билік үшін күрес әлсіретті. Осыны пайдаланған Қашғардың түрік билеушілері 940 жылы Баласағұнды басып алды. Қағанат талқандалды. Баласағұнды екі жылдан кейін Сатұқ Боғра хан (Арсланның баласы) қайтарып алады. Осы ханның кезінде қарлұқтар арасында ислам дінін қабылдау басталды.
“Худуд әл - алам” қолжазбасында: “қарлұқтар тұрған аймақ – халық неғұрлым жиі қоныстанған және ең бай жерлер. Қарлұқтар елінде 25 қала мен қоныс бар” деп жазылған.
Қарлұқтарда аталарының зиратының басына тастан жасалған балбалдарды қою кең тараған. Түрік жазбаларында “Батыр ерлерін балбал етіп қойды” деген жазу табылды. 7 - 8 ғасырлардан құлпытас орнату дәстүрі дами бастады. Орхон - Енисей, Талас - Шу өзендері бойынан табылған түрік жазуларының ішіндегі ең атақтылары – “Күлтегін” мен “Тоныкөк” жазбалары. Бұл ескерткіштер Қарлұқ қағанатының кезінде түрік жазуының жаңа түрде дами бастағанын көрсетеді.
А1. Действующее лицо художественного произведения называется:
2) персонаж
А2. Дайте определение эпитету:
1) образное выражение признака, качества предмета
А3. Тема произведения - это:
3) конкретная описанная ситуация
А4. Укажите род литературы, предметом отображения которого является содержание внутренней жизни поэта:
1) лирика
А5. А. М.В. Ломоносов, Г.Р. Державин, Д.И. Фонвизин – представители русского…
2) классицизма
А1. Действующее лицо художественного произведения называется:
1) образ
2) персонаж
3) тип
А2. Дайте определение эпитету:
1) образное выражение признака, качества предмета
2) умышленное преуменьшение качеств и характеристик предмета
3) перенос признаков одушевленного предмета на неодушевленный предмет
4) умышленное преувеличение качеств и характеристик предмета.
А3. Тема произведения - это:
1) главная идея
2) предмет изложения, изображения и т.д.
3) конкретная описанная ситуация
А4. Укажите род литературы, предметом отображения которого является содержание
внутренней жизни поэта:
1) лирика
2) драма
3) эпос
А5. А. М.В. Ломоносов, Г.Р. Державин, Д.И. Фонвизин – представители русского…
1) сентиментализма
2) классицизма
3) романтизма
4) реализма
А6. Определите жанр произведения А.С. Пушкина «Капитанская дочка»:
2) историческая повесть
А7. Кто из исторических личностей НЕ упоминается в «Капитанской дочке»?
1) Пётр III
А8. Как звали дочку капитана Миронова?
2) Маша Миронова
А9. Какие черты русского национального характера показаны А. С. Пушкиным в образе Пугачева
2) удальство, широта натуры
4) память на добро, благодарность
А10. Каким показан в повести Савельич?
4) заботливым и советчиком
А11. В чем заключается смысл эпиграфа к поэме М. Ю. Лермонтова «Мцыри»?
3) право человека на свободу
А12. Определите тему поэмы «Мцыри»?
1) красота человека, готового умереть за свободу
А13. Отметьте причины, по которым чиновники принимают Хлестакова за ревизора:
1) рассказы Хлестакова
2) страх
А14. Отметьте, какие социальные слои НЕ отображены в комедии Н.В. Гоголя «Ревизор»:
2) крестьянство
3) духовенство
А15. Отметить одну из особенностей композиции комедии “Ревизор”:
3) немая сцена
А16. Произведение Данте называется «Божественная комедия», потому что:
3) Произведение со счастливым концом.
А17. Каково наказание в «Божественной комедии» для тех, кто умер в эпоху, когда еще не было Христа?
2) Вечная скорбь.
А18. С кем сравнивает Ромео Джульетту?
2) С луной
А19. К какому литературному направлению можно отнести пьесу «Недоросль»?
3). классицизм
А20. Выберите верное продолжение фразы: Митрофан страшен тем, что это…
3). жестокий, неблагодарный и бездушный невежда
А21. . Отметить причину, по которой герой повести не решается жениться на Асе
1). Она ещё молода
А22. «Маленький человек» Гоголя:
2) личность, временно задавленная обстоятельствами.
Қарлұқ қағанаты (756 - 940 жылдар)
Конспект
Араб тарихшысы әл - Марвази қарлұқтардың құрамында тоғыз тайпа болған деп жазған: үш жікіл, үш бескіл, бұлақ, көкеркін, тухси. Бұдан басқа лазана мен фаракия рулары аталады. Қарлұқ тайпаларының негізгі топтасқан жері – Алтай тауынан Балқаш көліне дейінгі аралық. Алтай тауынан Сырдарияның орталық ағысына дейінгі аймақты алып жатқан қарлұқтар 756 жылы түргештерден билікті алып, өз мемлекеттерін құрды. Қағанат орталығы – Суяб қаласы. 840 жылы қарлұқтар қырғыздармен бірігіп, Ұйғыр қағанатын жеңді. Осы жеңістен кейін Испиджаб қаласының билеушісі Білге Күл Қадыр - хан өзін қаған деп жариялайды. Самани әулеті мұсылман дінін тарату сылтауымен “ғазауат соғыс” жариялап, Испиджабты басып алады. Қала билеушісі саманилерге алым - салық төлеп тұруға міндетті болды. Саманилер Таразды басып алып, қалада мешіт салдырды. Саманилерге қарсы күресті Базар Арслан мен Оғұлшақ (Білге Күл Қадыр - ханның балалары) жүргізген. Қарлұқтардың арабтарға қарсы күресі 2 ғасырға жуық мерзімге созылды. Қарлұқ қағанатын ішкі тартыстар мен билік үшін күрес әлсіретті. Осыны пайдаланған Қашғардың түрік билеушілері 940 жылы Баласағұнды басып алды. Қағанат талқандалды. Баласағұнды екі жылдан кейін Сатұқ Боғра хан (Арсланның баласы) қайтарып алады. Осы ханның кезінде қарлұқтар арасында ислам дінін қабылдау басталды.
“Худуд әл - алам” қолжазбасында: “қарлұқтар тұрған аймақ – халық неғұрлым жиі қоныстанған және ең бай жерлер. Қарлұқтар елінде 25 қала мен қоныс бар” деп жазылған.
Қарлұқтарда аталарының зиратының басына тастан жасалған балбалдарды қою кең тараған. Түрік жазбаларында “Батыр ерлерін балбал етіп қойды” деген жазу табылды. 7 - 8 ғасырлардан құлпытас орнату дәстүрі дами бастады. Орхон - Енисей, Талас - Шу өзендері бойынан табылған түрік жазуларының ішіндегі ең атақтылары – “Күлтегін” мен “Тоныкөк” жазбалары. Бұл ескерткіштер Қарлұқ қағанатының кезінде түрік жазуының жаңа түрде дами бастағанын көрсетеді.
Объяснение: