Рассматривается этимология термина « шертпе » в казахской домбровой традиционной культуре. Актуальность работы определяется новизной постановки темы и ее междисциплинарным характером. Цель статьи возможно полно выявить комплекс значений понятия « шертпе », что позволяет реконструировать древние процессы, происходящие в культуре Выдвигается предположение о производности термина « шертпе » от глагола «шерт» (щелкать пальцем) или определения «шер» ( особое эмоциональное состояние души). Доказательством служат фольклорные идиомы, казахские пословицы и поговорки, словарные описания терминов. Возможны несколько вариантов образования данного термина: слово описывает извлечения звука на домбре и / или обозначает сильный эмоциональный отклик на происходящее « шер», когда затронуты «струны души». Отмечается дискуссионный характер выдвинутых положений, что может спровоцировать особый интерес к теме со стороны филологов, лингвистов, фольклористов и этномузыкологов. В выводах подчеркивается семантическая множественность значений слов «шер», «шерт», «шертіп», «шерткіш», тонко отражающих глубину традиции и содержания домбровой музыки, наполненность звука и манеру звукоизвлечения. Терминологическая «семья» связана с раскрытием внутреннего содержания традиции шертпе
Эстрада, эстрада өнері (франц. estrade, исп. estrado – тақтайша үстел) – көп жанрлы сахналық өнердің бір түрі. Эстрада өнері әр алуан артистердің (әншілер мен бишілер, көркем сөз оқушылар мен акробаттар, конферансье мен музыканттар, т.б.) ойын-сауығынан құралады. Кейде жалғыз артистің өнер көрсетуіне құрылған жеке – соло концерт те болуы ықтимал.Әрбір ойын-сауық нөмірінің ұтымды әрі шапшаң (10 – 15 минуттан) орындалуымен байланысты Эстрада өнердің шағын түрі деп те аталады. Эстрада артистері жасаған сахналық бейнелер психол. жағынан күрделі болмағанымен, олар ашық та жарқын бояуға, гротескіге толы болады. Эстрада өнерінің қайнар көзі еуроп. елдерде жонглерлер (Франция), шпильмандар (Германия), скоморохтар (Ресей), даршылар мен масқарапаздар (Азия), қулар (Қазақстан) сияқты кезбе өнерпаздардың сауығына саяды. Олардың ойын-сауығы сатиралық көріністер мен машықтандыруды, акробатика мен жонглерлік өнерді, ән мен билерді қамтыды. 16 – 17 ғ-ларда Эстрадалық өнердің мұндай түрлері халық сейілдерінде, балағандар мен жәрмеңке алаңдарында одан әрі өркендеу өрісін тапты. 18 ғ-дың басында Англияда ойын-сауықтары ән-билерден, шағын пьеса мен буффонадалық интермедиялардан тұратын мюзик-холлдар пайда болды.
Рассматривается этимология термина « шертпе » в казахской домбровой традиционной культуре. Актуальность работы определяется новизной постановки темы и ее междисциплинарным характером. Цель статьи возможно полно выявить комплекс значений понятия « шертпе », что позволяет реконструировать древние процессы, происходящие в культуре Выдвигается предположение о производности термина « шертпе » от глагола «шерт» (щелкать пальцем) или определения «шер» ( особое эмоциональное состояние души). Доказательством служат фольклорные идиомы, казахские пословицы и поговорки, словарные описания терминов. Возможны несколько вариантов образования данного термина: слово описывает извлечения звука на домбре и / или обозначает сильный эмоциональный отклик на происходящее « шер», когда затронуты «струны души». Отмечается дискуссионный характер выдвинутых положений, что может спровоцировать особый интерес к теме со стороны филологов, лингвистов, фольклористов и этномузыкологов. В выводах подчеркивается семантическая множественность значений слов «шер», «шерт», «шертіп», «шерткіш», тонко отражающих глубину традиции и содержания домбровой музыки, наполненность звука и манеру звукоизвлечения. Терминологическая «семья» связана с раскрытием внутреннего содержания традиции шертпе
Эстрада, эстрада өнері (франц. estrade, исп. estrado – тақтайша үстел) – көп жанрлы сахналық өнердің бір түрі. Эстрада өнері әр алуан артистердің (әншілер мен бишілер, көркем сөз оқушылар мен акробаттар, конферансье мен музыканттар, т.б.) ойын-сауығынан құралады. Кейде жалғыз артистің өнер көрсетуіне құрылған жеке – соло концерт те болуы ықтимал.Әрбір ойын-сауық нөмірінің ұтымды әрі шапшаң (10 – 15 минуттан) орындалуымен байланысты Эстрада өнердің шағын түрі деп те аталады. Эстрада артистері жасаған сахналық бейнелер психол. жағынан күрделі болмағанымен, олар ашық та жарқын бояуға, гротескіге толы болады. Эстрада өнерінің қайнар көзі еуроп. елдерде жонглерлер (Франция), шпильмандар (Германия), скоморохтар (Ресей), даршылар мен масқарапаздар (Азия), қулар (Қазақстан) сияқты кезбе өнерпаздардың сауығына саяды. Олардың ойын-сауығы сатиралық көріністер мен машықтандыруды, акробатика мен жонглерлік өнерді, ән мен билерді қамтыды. 16 – 17 ғ-ларда Эстрадалық өнердің мұндай түрлері халық сейілдерінде, балағандар мен жәрмеңке алаңдарында одан әрі өркендеу өрісін тапты. 18 ғ-дың басында Англияда ойын-сауықтары ән-билерден, шағын пьеса мен буффонадалық интермедиялардан тұратын мюзик-холлдар пайда болды.