Знаменитая София Киевская — главный храм Киевской Руси, заложенный князем Ярославом Мудрым в 1037 году, переживший столетия и дошедший до нашего времени.
hello_html_m455c1342.jpg
По преданию храм был возведен именно на том месте, где князь одержал победу над язычниками печенегами. Более десяти лет строили и украшали здание византийские и местные мастера. София Киевская стала главным храмом страны — здесь Ярослав основал первую на Руси библиотеку, здесь велась летопись, переписывание и перевод книг, проводились церемонии восхождения князей на киевский престол, приемы послов, тут находились усыпальницы великих князей. В XI-XIII веках собор неоднократно разорялся — половцами, печенегами, а особенно сокрушительному разрушению собор подвергся при захвате Киева в 1240 году татаро-монголами хана Батыя. Храм был разрушен, но не уничтожен — войска Батыя пощадили его дивную красоту.
Сегодня мы обратимся к музыке современного композитора XX века Валерия Григорьевича Кикты (р. 1941 г.), который обращается в своем творчестве к русским народным интонациям и пропагандирует у слушателей бережное, чуткое отношение к к нашей истории.
Фрески — интереснейший источник сведений о жизни княжеского двора, о различных сторонах тогдашнего быта. Они являются единственным сохранившимся собранием бытовой монументальной живописи времен Древнерусского государства Киевская Русь.
Жетіген — жасалуы да, ойналу әдіс-тәсілі де өте күрделі аспап. Ертеректе ел арасында сақталған көне жетігеннің ішегі аттың қылынан тағылып, тиектің орнына асықтар пайдаланылатын болған. Аспаптың құлақ күйі осы асықтарды әрлі-берлі жылжыту арқылы келтірілген. Ішек сандары жетеу болғандықтан, аспап Жетіген аталған.
18 ғ-да қазақ даласын аралаған саяхатшы-этнографтар И.Лепехин, И.Георги, т.б. екі ішекті домбырадан басқа көп ішекті аспаптардың да болғандығын жазады. Ал саяхатшы А.С. Паллас 1786 жылғы қазақ даласын аралаған сапарында осы күнгі жетігеннің көне түрін кездестірген. “Бұл аспап шыршадан жасалған шағын ғана жәшік, оның түбі ғана бар. Оған ішектер ешбір құлақсыз керілген. Бұл аспапты құлақ күйіне келтіру үшін әрбір ішектің астына кішкене тиек — қойдың асықтары қойылады. Музыкант ішектің ұзын жағын сол қолымен тартады да, оң қолымен дишкантта ойнайды”, — деп жазған. Этнограф-саяхатшылардың осы секілді жазбаларына қарағанда, Жетіген аспабы қазақ халқы арасында 19 ғ-дың ортасына дейін сақталып, бертін келе жоғалып кеткен. Осы этнографиялық сипаттамалар бойынша қалпына келтірілген немесе жетілдіріліп жасалған жетігеннің алғашқы үлгісі өмірге қайта келіп, өнеріміз бен аспаптық музыкамызда орын ала бастады. 1817 жылғы “Сибирский вестник” журналында жазылған анықтама бойынша белгілі шебер Оразғазы Бейсенбекұлы 1966 ж. Жетіген аспабының алғашқы нұсқасын қалпына келтіріп жасап шықты. Бұл алғашқы үлгінің дыбыс ауқымы бір жарым октава болып, 13 ішек тағылып жасалды. Оның ұзындығы 1060 мм, шанақ ені 250 мм болып, бетіне екі-үш жерден тиектер қойылып жасалды.
Знаменитая София Киевская — главный храм Киевской Руси, заложенный князем Ярославом Мудрым в 1037 году, переживший столетия и дошедший до нашего времени.
hello_html_m455c1342.jpg
По преданию храм был возведен именно на том месте, где князь одержал победу над язычниками печенегами. Более десяти лет строили и украшали здание византийские и местные мастера. София Киевская стала главным храмом страны — здесь Ярослав основал первую на Руси библиотеку, здесь велась летопись, переписывание и перевод книг, проводились церемонии восхождения князей на киевский престол, приемы послов, тут находились усыпальницы великих князей. В XI-XIII веках собор неоднократно разорялся — половцами, печенегами, а особенно сокрушительному разрушению собор подвергся при захвате Киева в 1240 году татаро-монголами хана Батыя. Храм был разрушен, но не уничтожен — войска Батыя пощадили его дивную красоту.
Сегодня мы обратимся к музыке современного композитора XX века Валерия Григорьевича Кикты (р. 1941 г.), который обращается в своем творчестве к русским народным интонациям и пропагандирует у слушателей бережное, чуткое отношение к к нашей истории.
Фрески — интереснейший источник сведений о жизни княжеского двора, о различных сторонах тогдашнего быта. Они являются единственным сохранившимся собранием бытовой монументальной живописи времен Древнерусского государства Киевская Русь.
Жетіген — жасалуы да, ойналу әдіс-тәсілі де өте күрделі аспап. Ертеректе ел арасында сақталған көне жетігеннің ішегі аттың қылынан тағылып, тиектің орнына асықтар пайдаланылатын болған. Аспаптың құлақ күйі осы асықтарды әрлі-берлі жылжыту арқылы келтірілген. Ішек сандары жетеу болғандықтан, аспап Жетіген аталған.
18 ғ-да қазақ даласын аралаған саяхатшы-этнографтар И.Лепехин, И.Георги, т.б. екі ішекті домбырадан басқа көп ішекті аспаптардың да болғандығын жазады. Ал саяхатшы А.С. Паллас 1786 жылғы қазақ даласын аралаған сапарында осы күнгі жетігеннің көне түрін кездестірген. “Бұл аспап шыршадан жасалған шағын ғана жәшік, оның түбі ғана бар. Оған ішектер ешбір құлақсыз керілген. Бұл аспапты құлақ күйіне келтіру үшін әрбір ішектің астына кішкене тиек — қойдың асықтары қойылады. Музыкант ішектің ұзын жағын сол қолымен тартады да, оң қолымен дишкантта ойнайды”, — деп жазған. Этнограф-саяхатшылардың осы секілді жазбаларына қарағанда, Жетіген аспабы қазақ халқы арасында 19 ғ-дың ортасына дейін сақталып, бертін келе жоғалып кеткен. Осы этнографиялық сипаттамалар бойынша қалпына келтірілген немесе жетілдіріліп жасалған жетігеннің алғашқы үлгісі өмірге қайта келіп, өнеріміз бен аспаптық музыкамызда орын ала бастады. 1817 жылғы “Сибирский вестник” журналында жазылған анықтама бойынша белгілі шебер Оразғазы Бейсенбекұлы 1966 ж. Жетіген аспабының алғашқы нұсқасын қалпына келтіріп жасап шықты. Бұл алғашқы үлгінің дыбыс ауқымы бір жарым октава болып, 13 ішек тағылып жасалды. Оның ұзындығы 1060 мм, шанақ ені 250 мм болып, бетіне екі-үш жерден тиектер қойылып жасалды.