Задание. Опираясь на дополнительные тексты, заполните таблицу: Экологические проблемы мира и РК. Экологическая | Территория проблема Причины Следствие Каспийское море ЗКО Аральское море ЮКО Семей |Павлодарская обл. Чернобыль, Припять Украина Акмолинская обл.
Флора-(римдіктердің гүл және көктем құдайы) –белгілі бір аймақта табиғи қалыптасып өсіп тұрған өсімдіктер түрі.Флора ұғымы орман, дала, өсімдіктері деген ұғымды білдіреді.Флораның мақсаты–өсімдік түрін жасап, олардың таралуын, экологиясын, биологиялық ерекшеліктерін шаруашылық маңызын анықтау.
Фауна –латын тілінен fauna – орман,дала, жануарлардың қамқоршысы немесе бір жерде не теңіз аумағында тіршілік ететін жануарлар тобы.
Флора мен фауна саласын даиытқан Кузяикин.және Воронов. Болған.Флора мен фауна жиынтығын биофилота деп аталады.Флора мен фауна патшалықьары 9 облысқа бөлінеді.
1.Ориенталды патшалықтар.
2.Европалық
3.Мадагаскар.
4.Кап.
5.Австралия
6.Антрактида.
7.Неотропикалық
8.Неарктикалық
9.Полиарктикалық патшалықтар.
Фаунаның ең негізгі ерекшеліктерінің бірі-эндемизм.
Эндемизм дегеніміз-түрдің, туыстардың, және басқа таксономиялық бірлестіктерінің белгілі бір ортада облыста тіршілік ететін және басқа жерлерде кездеспейтін жануарлар түрлері.
Эндемизм 3түрде кездеседі;
А ) Субэндемик – барлық жерлерде таралатын жануарларды айтамыз.
Б) Прогрессивті – барлық жерлерде таралатын жануарларды айтамыз.
В) Реликтивті – жануарлар көп мөлшерде кездесетін қазіргі таңда олар белгілі бір кіші аймақтарда сақталады.
Релективті эндемизмге тұмсық басты Гаттери отряды кіреді. Гаттери тек Жаңа Зеландияда кездеседі.Ол аз қозғалатын көбінесе түнде жүретін жануар.
Өсімдіктердің орналасу тәртібін тек географиялық немесе ботаникалық немесе экологиялық тұрғыдан қарау. Әрбір материктің өзінің құрылу тарихы, бағыты, этаптары, геологиялық өзгерістері бір материк мен арал және шөл, шөлдала, геологиялық динамикалық процестер нәтижесінде өзгеріске ұшырайды.
Материктердің геологиялық белдеуі –фактолардың әсері сол жердегі флораның дамуы, өсуі, таралуы, ареал құрумен қатар жаңа өсімдік түрлері пайда болады. Бір материктен екінші материкте орографиялық, ауа райында ұқсастық болмайды. Тек кейбір өсімдік түрлері бірнеше материкте өсуі мүмкін. Өсімдіктерге топырақ, ауа райы, жыл мезгілдері геологиялық жағдай әсер ететіні белгілі.Өсімдік өз құрылымын бірлестігін құрып, өз белдеуі, түрлері жинақталып, доминанттары шыға бастайды. Өсімдіктердің жер бетінде таралуы, бөлінуі көп жағдайлар жер бедеріне, ландшафтна, географиялық орналасуына, жер шарының белдеулері: тропика флоралық аймақта жер бедеріне, ландшафтна, географиялық орналасуына байланысты көптеген өсімдік түрлері бар, ол тропикалық флорамен салыстырғанда көптеген айырмашылық та бар. Жер бетіндегі өсімдіктердің материктерге таралуы бор дәуірінен басталған. Әрбір флоралық облыста түрдің, туыстың, тұқымдастың процент тік саны, өсіп тұрған аумағы әртүрлі. Кейбір флоралық облыстары Қытай –Жапон флоралық облысы, Солтүстік Америка үштік дәуірден бері өзі өзгеріске ұшырағанда, ол жердегі кейбір өсімдік түрлері басқа жерде өспейтін, кездеспейтін – болған.
Жер шарын континенттерін салыстырмалы ерекшеліктерге, өсімдіктеріне қысқаша шолу жасап отырып, Дильс Л (1929 ж) жер шарындағы өсіп тұрған өсімдіктеріне байланысты 6 флоралық аймаққа бөлді.
Палеотропикалық 2. Кап. 3. Голарктикалық. 4. Неотрпикалық.
Антарктикалық 6. Австралиялық.
Ал Энглер.А. (1936 ж) 5 флоралы аймаққа бөлді.
Солтүстік флорадан сыртқы флоралық аймақ бұл аймаққа 9 облыс
47 провинцияға бөлді.
Палеотрпикалық флоралық аймақ –90 облысқа 33 провинцияға бөлді.
Орталық және оңтүстік Американың флоралық аймақ –5 облысқа, 13 провинциға бөлді. 5. Теңіз жағалауы флоралық аймақ –3 облысқа, көптеген провинцияларға бөлді.
Қылқан жапырақты тайга Солтүстіктен тундрамен жалғасын табады. Тундрада тайга тәріздес Солтүстікте үзіліссіз Евразия, солтүстік Америкада жалғасқан. Тундра тайгадан көлемі кіші, тек қиыр шығыста ғана аумағы ептеп ұлғаяды. Тундра өсімдік бірлестігімен субьалпі альпі өсімдіктер ұқсастығы аз. Тундрамен тау алып жатқан аумағы, көлемі өте үлкен де кең, ал таудың көлемі онша емес. Қылқан жапырақты тайга солтүстікке тундрамен жалғасқан. Тундра тайга тәріздес солтүстіәкке үзіліссіз Евразия, Солтүстік Америка мен жалғасқан. Тундра тайгадан кіші, тек қиыр шығыста ғана аумағы ұлғаяды. Тау биік болса белдеулерге бөлінетіні өсімдіктер болатыны белгілі.
Қиыр Шығыста орман ағаштары топтасып өсетін, мұхит жағалауында басқа өсімдіктер, орман типтері орналасады. Солтүстік жарты шарда мәңгі жасыл қатты жапырақты тоғайлардың алатын орны ерекше.
Умение управлять собой и своей психикой в изоляции от общества других людей - главный фактор выживания в сложных условиях автономного существования.
Психические состояния, которые испытывает человек, попавший в чрезвычайную ситуацию. Страх, как главный психологический враг. Переживание страха, испуг, потеря контроля над своим поведением.
Последствия страха: паника и паническое поведение. Их проявление в поведении человека. Попросите учащихся привести примеры панического поведения.
Основные причины страха: внезапное изменение обстановки, одиночество, незнакомость, внезапное приближение кого-то или чего-то, высота, темнота, различные звуки.
Что такое наше внимание? Предложите ученикам выполнить несколько упражнений для развития внимания, приведенных в приложении 1 учебника.
Обратите внимание учеников, что тренируясь постоянно при этих упражнений можно выработать такую черту характера, как наблюдательность.
Предложите ученикам выполнить упражнения 1 и 2 для развития наблюдательности.
Поясните понятие — объем внимания на примере.
Разложите на столе 20 разных предметов: ручку, тетрадь, ключи, игрушку, фонарик и т.д. Пригласите к столу ученика и попросите разложить эти предметы. Накройте все это скатертью или газетой. Отвлеките ученика на какое-нибудь другое дело. Через 10 минут попросите его вернуться к столу. Снимите скатерть на полминуты и снова накройте предметы. Попросите ученика записать на бумаге все, что он успел увидеть. Потом снимите скатерть и сравните, все ли предметы он смог заметить и записать. Чем больше предметов записано, тем больше объем внимания.
Тренировка объема внимания в повседневной жизни. Понятия: устойчивость и переключение внимания. Ощущения и восприятие, как важный фактор выживания в экстремальной ситуации на природе. Приведите пример из учебника о психологическом эксперименте на ощущение.
Возможные последствия нарушения ощущения и восприятия в условиях автономного существования. Приведите пример из учебника о психологическом опыте на крысах.
Важность зрительных объективных законов восприятия в различных ситуациях. Понятие «иллюзия восприятия».
Предложите учащимся выполнить по вашему усмотрению несколько упражнений на развитие ощущения и восприятия.
Значение памяти и мышления для человека, попавшего в экстремальную ситуацию.
Понятие памяти. Непроизвольная и произвольная память.
Мышление и интеллектуальное поведение. Этапы интеллектуального поведения на примере, когда человек заблудился в лесу.
Предложите учащимся выполнить по вашему усмотрению несколько упражнений для развития памяти и мышления (приложение 1 в учебнике).
Воображение и инстинкт самосохранения в условиях автономного существования. Чрезмерное увлечение размышлениями и воображением картин.
Установка на выживание и ее элементы: осознание;
оценка; поведение.
Воля человека. Умение управлять своим поведением. Преодоление трудностей в достижении поставленной цели. Воспитание воли. Важность выполнения конкретных решений.