Жатақ — дәстүрлі қазақ қоғамындағы көшіп-қонатын күш көлігі болмағандықтан, үнемі қыстауда немесе қала маңында тұрып күн көрген кедейлердің ерекше әлеуметтік тобы. Бұл сөз алғаш рет Махмұт Қашқаридың (11 ғасыр) “Диуани лұғат ат-түрк” еңбегінде “ятуқ” түрінде кездеседі. Қашқари бұл сөзге “ғұндардың қалада тұратын, басқа жерге көшпейтін бір бөлігі” деп түсінік берген. Ал дәстүрлі қазақ қоғамындағы Жатақтар егіншілік, балық аулау, қолөнер, т.б. ұсақ кәсіппен айналысқан. Олар байларға, шекараға жақын маңдағы казак-орыстарға жалданып күнелткен. 19 ғасырдың 2-жартысынан бастап олардың арасынан оқыған, дәулетті адамдар да шыға бастады. Жатақтар кейін басқа әлеуметтік топтарға сіңіп, жұмысшы, қызметші, кенші, мұнайшы тәрізді түрлі кәсіп иелеріне айналған.
Чаатас-рхеологическая культура древних кыргызовVI—IX веков в Хакасско-Минусинской котловине[1], а также обозначение специфических могильников, относящихся к данной культуре.Памятники были впервые изучены научными экспедициями в XVIII веке. Первым их раскопки начал проводить В. В. Радлов в 1863 году. В 1880-е годы его работа была продолжена Д. А. Клеменцем и А. В. Адриановым, которые первыми ввели в научный обиход термин «чаатас». Согласно хакасским легендам, эти курганы представляют собой обломки скал, которыми сражались древние богатыри.
Чаатас-рхеологическая культура древних кыргызовVI—IX веков в Хакасско-Минусинской котловине[1], а также обозначение специфических могильников, относящихся к данной культуре.Памятники были впервые изучены научными экспедициями в XVIII веке. Первым их раскопки начал проводить В. В. Радлов в 1863 году. В 1880-е годы его работа была продолжена Д. А. Клеменцем и А. В. Адриановым, которые первыми ввели в научный обиход термин «чаатас». Согласно хакасским легендам, эти курганы представляют собой обломки скал, которыми сражались древние богатыри.