1 -тапсырма. Берілген мәтіндерді оқып, түрлерін, стилін, жанрын, тілдік ерекшеліктерін анықтаңыз. [ ] 1-мәтін
2-мәтін
Телефонды қуаттап алатын сөмке
Қазіргі заманда телефонның қуаттандырғышын үнемі өзімізбен алып жүреміз. Оны үйде ұмытып кетсек, ұялы телефонның қуаты таусылып, біршама абыржып қаламыз. Ал, «Lifepack» арқа сөмкесі – адамдарға осындай жағдайда көмекке келеді. Сөмкеде күннен қуат алатын панель мен оны жинайтын аккумулятор орнатылған. Соның көмегімен сөмке иесі кез келген уақытта құрылғысын қуаттап ала алады
Базарға, қарап тұрсам, әркім барар...
Базарға қарап тұрсам, әркім барар
Іздегені не болса, сол табылар.
Біреу астық алады, біреу маржан,
Әркімге бірдей нәрсе бермес базар.
Әркімнің өзі іздеген нәрсесі бар,
Сомалап ақшасына сонан алар.
Біреу ұқпас бұл сөзді, біреу ұғар.
Бағасын пайым қылмай аң-таң қалар.
Сөзді ұғар осы күнде кісі бар ма?
Демеймін жалпақ жұртқа бірдей жағар.
Жазған соң, жерде қалмас бірдей жағар.
Біреуден-біреу алып, елге тарар.
Бір кісі емес жазғаным, жалпақ жұрт қой,
Шамданбай-ақ, шырақтар, ұқсаң жарар.
«Ит маржанды не қылсын» деген сөз бар,
Сәулесі бар жігіттер бір ойланар.
Мәтіннің түрі
Мәтіннің стилі
Мәтіннің жанры
Тілдік ерекшеліктері
Ақынның басты шығармасы - «Үш қиян». Мұнда ақын ескі дәстүрдің іргесі шайқалғанын, адамдар ниетінің бұзылуын сөз етеді. Құнарлы қоныстарды тартып алған отарлау нәтижесінде тұрмысы нашарлап, тығырыққа тірелген ел тағдыры ақынды тебірентпей қоймайды. «Үш қиян» толғауымен «Сарыарқа», «Әттең, қапы дүние-ай», «Қазтуған» жырлары үндес. Мұнда айтылатын басты нәрсе - жер, құтты қоныс жайы. Ол «Қарасай-Қази», «Шәлгез», «Ғұмар Қазиұлына айтқаны» атты жырларына діни аңыздарды негіз еткен. Білімді игермейінше елінің өркендемейтінін «Оқудан қайтқан азаматқа» өлеңінде аңғартады. Ақын мұрасының бір шоғыры - би-болыстарға айтқан арнау өлеңдері.
Мұрат Мөңкеұлы майталман жыршы, термеші ретінде де танылған. «Өлім», «Қыз», «Арғымақ сыйлап не керек», «Аттан сұлу болар ма?», «Жалғаншы фәни жалғанда» атты термелерінде заман сырына үңіліп, өмір мен өлім, жастық пен кәрілік, сұлулық хақында толғанады. «Оқудан қайтқан жігітке хат», «Еліне жазғаны», «Бір досқа» атты хат үлгісінде жазылған үш туындысы сақталған. Ақын «Қырымның қырық батыр» жырын, Шалкиіз, Қазтуған шығармаларын жеткізушілердің бірі болған. Әсіресе Махамбет өлеңдерін жеткізудегі еңбегі ерекше. Махамбет жырлары Қуан жырау - Мұрат - Ығылман ақындар арқылы біздің заманымызға жеткен.
Мұрат Мөңкеұлы шығармалары «Мұрат ақынның Ғұмар Қазиұлына айтқаны», «Ақын», «Мұрат ақынның сөздері», «Бес ғасыр жырлайды», «Алқаласа әлеумет», тағы басқа жинақтарда жарияланған. Б.Қорқытовтың құрастыруымен ақынның жеке жинағы шыққан.
Шығармаларын Х.Досмұхамедұлы, С.Сейфуллин, М.Әуезов, С.Мұқанов, А.Тоқмағанбетов, Қ.Жұмалиев, Б.Омаров, Қ.Мәдібай, тағы басқа ғалымдар зерттеген. Кейбір шығармалары орыс тіліне аударылған
зар заман ақындары өз заманындағы қиыншылықты келесі ұрпақ көрмесін деп тілеген.біздің заманымыздың 18 ғасырында Ресей патшалығы қазақ елін қинап,талқандауды бастайды.Менің ойымша зара заман ақындары өздерінің шығармаларына сол кездегі қазақтың мұң мен зарын,тартып жүрген азабын көре отырып,сол зарлы кезді қалай жою керегі жөнінде жырлаған.зар заман ақындары деп біз Дулат Бабатайұлы,Шортанбай Қанайұлы,Мұрат Мөңкеұлы,Әбубәкір Кердері,Албан Асан т.б. жатқызамыз.
Объяснение:
осы лай болатын шыгар егер дурыс болмаса кешир