1-тапсырма Матинди окып мазмун бойынша шагын жоспар курыныз.
Сол куни ен адеми аруы атагы ушин 21 умиткер сынга, тусти. Коркине сай каракоз кыздарымыздын барлыгы да женистен умитти. Алайда елдин ен сулу аруы атану ушин бойжеткендеримизге женил болган жок. Байкауга катысушыларга койылган талаптар оте жогары болды. Бул сайыста арулар сулу ари корикти гана емес сондай ак ана тилин курметтейтин тарихын салт дастурин билетин адебиет пен мадениеттен хабары болуы шарт.
Байкау бирнеше кезеннен турд. Мунда бойжеткендер шыгармашылык жане зияткерлик белсендиретин корсетти. Сынга тускен аруларымыз сондай-ак, казак экстрада жулдыздарымее бирге ан шыркап би белеп онерлерин паш етти. Арулардын онерин билгили тележургузуши Айгул Мукей, отандык опера примасы Нуржамал Усенбаева, акынАйнур Турсынбаева, байкаудын продюссери Баян Естаева, театр жане кино актери Гани Кулжановтар багалады.
> баикауынын бас жулдеси 20 жасар мангыстаулык Гулназ Жолановага буйырды. Ару тажин Гулназга байкаудын былтыргы женинпазы Айгерим Канатбаева табыстады.
Жоспар
Кириспе болим.
Негизги болим.
Корытынды болим.
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы дүниеге келді, 1904 дүниеден озды. Қазақ халқының ұлы ақыны, көркем сөздің теңдесі жоқ шебері, философ, қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы, ойшыл- ағартушы, сазгер Абай Құнанбайұлы 1845 жылы бұрынғы Семей облысы Шыңғыс тауының баурайында дүниеге келген. Азан шақырып қойған аты- Ибраһим, әжесі еркелетіп "Абай" деп атап кеткен. Құнанбайдың жетi баласының ішінде ерекше зеректігімен көзге түскен- Абай.
Болашақ ақын жаз кезінен өлең, әңгімеге әуес болып, әжесі Зере мен анасы Ұлжанның аңыз әңгімелерін бар ынтасымен тыңдайтын. Әке- шешесінің қасында жүрсе де, жас Абай оқудан қол үзбейді, бос уақытында шығыстың мәдениетімен, араб, парсы, шағатай тілдерін өздігінен үйренеді.
Подробнее - на -
-Арине, улым, уйимизге бир жан сауледей жаркырап, уйимизге шуак шаши келетин болады.
-Женгемди кутип алу не жасайтн боласыздар?
-Ар турли салт-дастурлер орындалатын болады. Мысалы беташар, тусаукесер, бесик той жане тагы да баска дастурлер бар.
-ал беташар дегенимиз не?
-Балапаным, Беташар — қазақтың келін түсіргенде жасалатын салтының бірі. Дәстүрлі беташар, әдетте, тойға жиналған халық тарқар кезде өткізілген.
Шымылдық ішінде отырған келіннің басына орамал жауып, той өтіп жатқан үйдің ең жақын, үлгілі келіндері екі жағынан қолтықтап алып шығады. Беташардың тәрбиелік мәні зор болғандықтан, келіншектің екі жағына тұратын әйелдер жесір, жеңілтек, т.б. болмауы қатаң ескеріледі. Орамалдың теңге түйілген ұшын домбыраның мойнына не таяқтың ұшына байлап, жырау беташар жырын бастайды. Ол шаңыраққа жаңа түскен келінге ата-енесін, үй-ішін таныстырады, қандай туысқандық жақындығы бар екенін, беделін, қадір-қасиетін шебер тілімен жеткізіп, әрқайсысына жеке-жеке сәлем жасатады. Сәлем алған адам жас келінге беретін сый-сыяпатын атайды. Мысалы, сол шаңыраққа жақын ауқатты туыстары құлынды бие, енді біреулері отауға тігетін киіз үй, т.б. берген. Дәстүр бойынша, жаңа түскен келінді беташар жоралғысы жасалмастан бұрын қыз-келіншектерден басқа ешкім көрмеген. Келіннің бетін ашушы жас келінді ауылдың ардақты адамдарына, күйеуінің ағайын-туыстарына таныстыру шумақтарын өзінше суырып салып айтуы шарт. Ол үшін жырау не ақын екі-үші күн (кейде 10 — 15) бұрын сол оттың басына келіп, дайындық жасаған. Үй иесі оның бет ашқан еңбегіне беретін сыйлығын (ат, түйе, бірнеше уақ мал, т.б.) алдын-ала атап қоятын болған. Егер оның айтқандары көптің көңілінен шықса, онда сол үйдің ең қадірлі адамы, туысы саналған. “Келіннің бетін кім ашса — сол ыстық” деген мәтел де осыдан туған.
-Ал бесиктой дегендер ше?
-Олармен уакыт откен сайын танысатын боласын. Ауызбен айтканнан, козбен коргенге не жетсин!