Нефтяная отрасль казахстана — одна из основных отраслей казахстана. первая казахская нефть добыта в ноябре 1899 года на месторождении карашунгул, в атырауской области. добыча нефти в казахстане в 1992 году составила 25,8 млн тонн, а в 2012 году составила 80 млн тонн. [1] казахстан является одной из нефтедобывающих стран мира. нефть в казахстане начали добывать ещё в конце xix века, намного раньше чем в иране, кувейте, мексике, норвегии, саудовской аравии. первыми высокую вероятность нахождения в этом регионе промышленных запасов нефти отметили российские военные, путешественники и ученые. сведения о нефтеносности казахской земли встречаются, например, в записках а. бековича-черкасского, направленного по указу петра i из астрахани в хиву. эта экспедиция в 1717 году пересекла территорию атырауской области и собрала общие и гидрогеологические данные об этой местности, включая сведения о нефти. урало-эмбинский район в течение xviii и первой половины xix веков посетили исследователи: и. лепихин (1771), п. рычков (1772), п. паллас (1775), с. гмелин (1783) и другие. в своих записках они гидрографические и топографические сведения, а также краткие геологические данные о полезных ископаемых. во второй половине xix века уже началось и геологическое исследование, ученые описали уже известные месторождения и дали характеристику природно-климатическим особенностям района.
Өгізді өрге салма - қанатың талап деген үзіндіде өрге салынған өгіз адамға ауырлық тудырар. Наданға сөзіңді салма- сағың сынар деген үзіндіде ақын: наданға сөзіңді салсаң надандықтың белгісі ешқашан оны жүзеге асыра алмайды,- деп баяндап кеткен.
Ақынның "Досыңа өтірік айтпа - сенімің кетер" деген себебі, жақын қасыңда қуанышыңмен қуанып, қайғыңмен қайғырып жүрген досыңды сатып, оған өтірік айтатын болсаң, бұл уақытта досыңның саған деген сенімі жоғалады. Ал "Дұшпаныңа сырыңды айтпа - түбіңе жетер" деген жерде дұшпан дұшпан күйі қалады. Адам өзі тыры ешқашан түзелмейді. Ол ертең сенің сырыңды біліп алса, ол ешқашан саған жақсылық ойламайды. Тек түбіңе жетпей қоймайды.
Үзінді:
Жаманның малы үшін жақсының жағасынан алма, өрісің тарылар.
Түсіндірме (комментарий):
Жаманның малы үшін жақсының жағасынан алу бұл өте әдепсіздік. Ешқашан біреудің орнына біреу жапа шекпеу керек деп ойлаймын. Себебі, әркім қолымен жасағанын мойнымен көтеру керек. Осылайша, өрісің тарылар деген себебі, көп адамның алдында абыройыңмен қатар беделің түсуі мүмкін деген ақын.
Үзінді:
Мақтаншақ жігіт жисаң, ұятқа қалдырар.
Түсіндірме (комментарий):
Мақтаншақтық көпке жеткізбейді. Осы себепті, мақтаншақ болмау керек. Мақтанып жүрген адамдарға кеңесім адамдар сізге рахаттана қарайтын шығар, бірақ бұл сауап бола алмайды.
Үзінді:
Өгізді өрге салма - қанатың талар, наданға сөзіңді салма - сағың сыңар.
Түсіндірме (комментарий):
Өгізді өрге салма - қанатың талап деген үзіндіде өрге салынған өгіз адамға ауырлық тудырар. Наданға сөзіңді салма- сағың сынар деген үзіндіде ақын: наданға сөзіңді салсаң надандықтың белгісі ешқашан оны жүзеге асыра алмайды,- деп баяндап кеткен.
Үзінді:
Досыңа өтірік айтпа - сенімің кетер, дұшпаныңа сырыңды айтпа - түбіңе жетер.
Түсіндірме (комментарий):
Ақынның "Досыңа өтірік айтпа - сенімің кетер" деген себебі, жақын қасыңда қуанышыңмен қуанып, қайғыңмен қайғырып жүрген досыңды сатып, оған өтірік айтатын болсаң, бұл уақытта досыңның саған деген сенімі жоғалады. Ал "Дұшпаныңа сырыңды айтпа - түбіңе жетер" деген жерде дұшпан дұшпан күйі қалады. Адам өзі тыры ешқашан түзелмейді. Ол ертең сенің сырыңды біліп алса, ол ешқашан саған жақсылық ойламайды. Тек түбіңе жетпей қоймайды.
Үзінді:
Жаманның малы үшін жақсының жағасынан алма, өрісің тарылар.
Түсіндірме (комментарий):
Жаманның малы үшін жақсының жағасынан алу бұл өте әдепсіздік. Ешқашан біреудің орнына біреу жапа шекпеу керек деп ойлаймын. Себебі, әркім қолымен жасағанын мойнымен көтеру керек. Осылайша, өрісің тарылар деген себебі, көп адамның алдында абыройыңмен қатар беделің түсуі мүмкін деген ақын.
Үзінді:
Мақтаншақ жігіт жисаң, ұятқа қалдырар.
Түсіндірме (комментарий):
Мақтаншақтық көпке жеткізбейді. Осы себепті, мақтаншақ болмау керек. Мақтанып жүрген адамдарға кеңесім адамдар сізге рахаттана қарайтын шығар, бірақ бұл сауап бола алмайды.