4-тапсырма. Сөйлемдерді көшіріп жазып, көнерген сөздердің мағынасын түсіндір.
Аңшы Мүсіреп Есеней байға жарамсақтанып, жігіттің арызын
аяқтатпай, киіп кетті:
– Тоқта деген соң, сүйреңдемей тоқта, бала! Ауылыңа сәлем
айт, Есеней аға сұлтанның ат тұмсығын тіреген жерге таласып әуре
болмасын! – деді (Ғ. Мүсірепов). Аламандардың киім үлгісі, сауыт-сайман, қару-жарағы да ала-құла. Біреу көбе, біреу бадана,
енді біреулері тот басқан ескі кіреуке киіп алыпты (Қ. Жұмаділов).

Сан ұғымы өте ерте заманда туған. Бұл ұғым ғасырлар бойы кеңейтіліп әрі жалпылана түскен. Өлшеулер жүргізу қажеттілігі оң рационал сандарға әкеп соқтырды.Теңдеулерді шешу теріс сандардың шығуына алып келді. Теріс сандар ұзақ уақыт бойы “жалған” сандар деп есептеліп, “қарыз” (“борыш”), “жеткіліксіздік” (“жетімсіздік”) ретінде түсіндіріліп келген. Оң және теріс сандарға амалдар қолдану ережесі ұзақ уақыт бойы тек қосу және азайту жағдайлары үшін ғана ғарастырылып отырған. Мысалы, бұл ережені үнді математиктері 15 ғасырда былай тұжырымдаған: “Екі мүліктің қосындысы мүлік болады, екі қарыздың қосындысы қарыз болады, мүлік пен қарыздың қосындысы бұлардың айырмасына тең болады”.

Тәрбие отбасынан басталады. Ата-ана - әрқашан балаға үлгі. Ата көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер деп қазақ халқы бекер айтпаған. Ұл бала әкесінен үлгі алып, тұрмыста, көпшілік орындарда әкесі өзін қалай ұстаса соны қайталауға тырысады. Әкесіне ұқсағысы келеді. Ал қыздар үй шаруасында, әдемі киінуде анасына ұқсауға тырысады. Әке де, шеше де балаларына тек қана жақсылық тілейді. Сондықтан әрқашан кішіпейіл, сыпайы бол, ешкімнің ала жібін аттама деп ақыл айтып отырады. Әке-шешесінің айтқанын тыңдайтын бала болашақта еліне қадірлі үлкен азамат болып өседі.