«Қазақ тілі және әдебиеті» пәні бойынша емтихандық тест сұрақтары (студенттің аты-жөні) ІІ- нұсқа 1.Өздік есімдікті сөйлемді табыңыз.
А) Олардың тағдырына мен жауаптымын. В) Бұл адам біздің ауылда тұрады. С) Өзгелерді қорлағаның - өз басыңды ойламауың. Д) Сен кіммен келдің? Е) Анау тұрған менің ағам.
2.Мақалдың тақырыбын анықтаңыз: «Ер жігіт ел үшін туады, Ел үшін өледі». A) Еңбек тақырыбы. B) Батырлық, ерлік тақырыбы. C) Өнер – білім тақырыбы. D) Ынтымақ, бірлік тақырыбы. E) Достық тақырыбы.
3.Құрмалас сөйлемді тап. А) Қазір наурыз айы. В) Сәуір, мамыр, көктем айлары. С) Алма, өрік ағаштары. Д) Қар еріді де, күн жылынды. Е) Күн ұзарды, жылынды.
4.Тұйық етістікті тап. А) үйреніп В) өткізу С) теңелген Д) ежелгі Е) халық
5.Деректі зат есімді табыңыз. А) сенім В) қиял С) таяқ Д) достық Е) әңгіме
6. Дефис арқылы жазылатын шылауларды табыңыз. А) ақ, ай, ау В) ма, ба, бе С) ғана, қана, Д) мен, бен, Е) да, де ,та ,те
7.Туынды сын есімді табыңыз. А) терең В) кешкі С) биік Д) жаман Е) көк
8.Жинақтық сан есімнің сұрағын табыңыз. А) неше? В) қаншаларда? С) нешеу? Д) нешінші? Е) неше-нешеден?
9.Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсетіңіз. А) Жақты В) Сұраулы С) Жайылма Д) Құрмалас Е) Толымды
10.Қазақстан Республикасы туының авторы кім? А) Шәмші Қалдаяқов В) Шот-Аман Уәлиханов С) Шәкен Ниязбеков Д) Жұмекен Нәжімеденов Е) Жандарбек Мәлібеков
11.Реттік сан есімді көрсетіңіз. А) Төрттен бір В) Тоғыз С) Алтау Д) Бірінші Е) Он-оннан
12. Үстеулер қатарын табыңдар. А) Сүт, алаң В) Келді,кетті, айтты С) Жоғары,төмен, қазір, жазғытұрым Д) Бесінші,алтыншы, он Е) Өзімше, бәрі, келді
13. Қазақстан қаласының бұрынғы астанасы А) Орал В) Алматы С) Астана Д) Семей Е) Қарағанды
14. А.Байтұрсынұлы шығармаларының жинағы 1991 жылы қандай атпен жарық көрді? А) "Маса" В) "Досыма хат" С) "Жүрек" Д) "Ақ жол" Е) «Қырық мысал»
15. «Шығанақ», «Миллионер», «Қарағанды» романдарының авторы кім? A) О.Бөкеев B) Ғ.Мүсірепов C) Ғ.Мұстафин D) Қ.Жұмаділов E) Қ.Аманжолов
16. Ғ.Мүсіреповтің ’’Қазақ солдаты’’ романы 1945 жылы алғаш қандай атпен жарық көрді? A) Ақлима Ә) Қазақ айнасы Б) Ботагөз В) Жұмбақ жалау Г) Қазақ батыры
17. «Көркем сөз құлагері» атанған Оралхан Бөкей қай жылы дүниеге келді? А) 1943ж, 28 қыркүйек Ә) 1942ж, 28 қыркүйек Б) 1941ж, 28 қыркүйек В) 1940ж, 28 қыркүйек Г) 1939ж, 28 қыркүйек
18. «Жайықтың Ақ шағаласы» атанған ақын кім? А) А.Таубаева Ә) Ф.Оңғарсынова Б) Қ.Мырза Әли В) А.Бақтыгереева Г) Д.Мұштанова
19. «Сәл аяңдап, тағзым етпей бұл алаңнан өтпеңдер Желтоқсанда ызғырықтан тітіркеніп көк пен бел, Бұл жер қалқам, асқақ рух жарылысы өткен жер, Қайта оянған ұлт намысы қызыл қанға бөккен жер» - кімнің өлеңінен алынған үзінді? A) Б.Момышұлы Ә) М.Шаханов Б) Ф.Оңғарсынова В) Қ.Мырза Али Г) Ә.Тәжібаев
20. БҚО, Жымпиты ауданында дүниеге келген жерлес ақын? A) А.Бақтыгереева Ә) Ж.Молдағалиев Б) Ф.Оңғарсынова В) Қ.Мырза Али Г) Ә.Тәжібаев
21. «Ақын өлімі туралы аңыз» поэмасының авторын табыңдар. A) Б.Момышұлы Ә) Т.Ахтанов Б) М.Мағауин. В) Қ.Жұмаділов Г) Қ.Аманжолов
22. Алматы облысының Райымбек ауданында дүниеге келген ақынды табыңыз. A) М.Мақатаев. Ә) Қ.Баянбаев. Б) Т.Айбергенов. В) Қ.Бұғыбаева. Г) Т.Молдағалиев.
23. 1939 жылы 25 желтоқсанда Гурьев (қазіргі Атырау ) облысы, Новобогат ауданына қарасты Манаш ауылында туған ақын кім? A) А.Бақтыгереева Ә) Ж.Молдағалиев Б) Ф.Оңғарсынова В) Қ.Мырза Али Г) Ә.Тәжібаев
24. 1936 жылы 25 тамызда Қытай Халық Республикасының, Шыңжаң өлкесіндегі Құлжа қаласында дүниеге келген ақын кім? A) Марфуға Айтхожина Ә) Ж.Молдағалиев Б) А.Бақтыгереева В) Қ.Мырза Али Г) Ф.Оңғарсынова
25.«Тіл -құралы», «Әдебиет танытқыш» еңбектерінің авторын белгілеңіз. A) Ғ.Тоғжанов. B) М.Әуезов. C) М.Дулатов. D) А.Байтұрсынұлы. E) С.Сейфуллин.
А ң қол жеткізген ұлы игіліктерінің бірі – білім қазынасы. Ал білім сипаты алуан түрлі. Ол ұрпақтан – ұрпаққа ауызша, жазбаша түрде немесе көркем әдебиет арқылы да жеткен. Кітап а ң сан ғасырлық ақыл – ойының жемісі, тарихы мен тағылымының алтын сандығы. «Кітап дегеніміз – алдыңғы ұрпақтың артқы ұрпаққа қалдырған рухани өсиеті. Кітап оқудан тиылсақ, ой ойлаудан да тиылар едік» - деген еді Ғабит Мүсірепов. Кітап таңдап талғап оқи білу, оны түсіну мен түйсіну, алған әсеріңді өмір қажетіңе жарата білу – әрбір адамның білігі мен білімін, пайымы мен парасатын айқындайтын алғы шарттардың бірі. Міне осы асыл қазынаны оқу қазіргі таңда төмендеп отыр. «Кітап маған тақтан да қымбат», - деп атап көрсеткен Шекспир. Өкінішке орай көркем әдебиетке деген өз бетімен балалардың қызығушылығы азайды. Әдебиетке деген құлықсыздық пайда болды. Оның себептерін күнделікті қолданысқа енген ғалам торабын , компьютер секілді құралдардың әсері деп білеміз. Бұдан соңғы себеп, аттаған әр қадамыңыз ақша керек болатын күнделікті тіршілік қамы адамдардың кітапқа деген ынтасын төмендетіп жіберетіндігі. Бала кітап оқып, ойын қорытудың орнына теледидардан дайын өнімдерді көруге бейім. Мұның барлығы балалардың кітап оқуына үлкен кедергі келтіреді. Ал ата – аналар тым жұмысбасты. Баланың теледидар қарауын белгілі бір уақытқа ғана шектеп, кітап оқуына арнайы көңіл бөліп, қадағалап отыруға олар уақыт таппайды. Әрине, мұны жауап деуге де келе қоймас, өйткені, бұл себеп көзіқарақты адамның бәріне мәлім. Қоғамымыздың рухани әлемін жұтаңдатып әкетіп бара жатқан осы мәселеге ден қоюымыз да тегін емес. Мақсатымыз – кітап неге оқылмайды деген сауалдың жауабын жан – жақты іздеу. Қазақ балаларын қазақ әдебиетінен алыстатып алмаудың амалын бірлесіп табу. Кітапқа деген баланың қызығушылығын арттыру. Менің ойымша қазіргі кезде оқырман баланың қызығушылығын арттыру үшін «балабақша - мектеп – кітапхана – мұғалім – ата – ана» деген ара – жігі ажырамайтын схемамен жұмыс жасау қажет. Бала балабақша табалдырығын аттаған күннен бастап кітаптың құдіретін ұғындыру. Жыртпауға, сызбауға, боямауға үйрету. Бірінші сыныпта өзінің алғаш бастап оқыған пән оқулығы туралы мағлұмат беру. Мысалы: мектептегі бірінші сыныпта әліппе пәнін оқып бітіргеннен кейін кітапханашылар мұғалімдермен тығыз байланыстағы бағдарламаны жыл көлеміне ұйымдастырса. Алғашқы күннен бастап «Біздің кітапхана» деген балалар кітапханасында жыл көлемінде акция ұйымдастырылса.. Кітапханашыларға көмекші ретінде оқушылар арасынан кітапханашыларды сайлап қойсақ. Барлық оқушы кезекпен кітапханашы болып шыққаны дұрыс. Акцияға кезекші баланың ата – анасының біреуі айына бір – рет баласының жұмысын кітапхана келіп көрсе, танысса. Мүмкін болған жағдайда бірге бір күн жұмыс жасасса. Ол апта сайын ауысып, кезек келе береді. Бұл жұмыс оқушылардың кітапханаға деген қызығушылығын арттырады деп ойлаймын. Олар өзімен бірге басқа оқушыларды тартары сөзсіз. Кітапханаға деген дұрыс көзқарасы қалыптасып өседі, кітапты ұқыптап ұстауына, уақытында алған кітапты қайтаруына, кітпаханашы маманыдығына деген үстірт ой, жаңсақ мінез қалыптаспауына болысады. Сыныптың білім сапасы жоғарылайды, жолдастық сезімі оянады. Ата – ана жауапкершлігі артады. Қорытынды шығарылып «Кім көп кітап оқыды?», «Кім жылдам?» деген сайстар өткізу. Сайыста зейінді, жылдам, оқымысты, мәнерлеп оқитын, сауатты оқушыны аңғарып мадақтау. Басқа оқырмандар да соған ұқсау , не жаңаны ойлап табуы қалыптасады. Кітап оқымайды деп байбалам салғанша жан – жақты болып қызмет жасауымыз керек. Оқырман мен кітап оқушы қоғамды қалыптастыру ата – ана, мектеп, кітапханашы қызметі жоғары дәрежеде болуы керек. Әрине сауалдар мен себептер көп. Одан қалды түрлі сылтауға кезігеді екенбіз. Ал ол себептердің ар жағынан әдеби кітаптың оқылуы үшін кім қандай күш жұмсауы тиіс деген қисынды сауал туады. Кітапханашылар жас ұрпақты әдебиеттен тыс елеңдететін ақпарат түрлері көп, қазақ тілінде балаларға арналған әдебиеттер тым аз деп шырылдайды. Әр баланың жасына сай, тіліне жатық, безендірілуі көркем орыс тілінде басылған кітаптар сияқты қазақ тіліндегі басылымдардың сапасы осындай болуын өтінеді.Әр түрлі саладағы баларға арналған ана тіліндегі энциклопедиялардың жоқтығы. Қазақтың көркем тілі – қазақ тілі қазақтың көркем әдебиетінде. Ал әр ұлттың әдебиеті мен тілі ең алдымен әр ұлттың әдебиеті мен тілі ең алдымен әр ұлттың өзіне керек. Қазіргі қазақ қоғамының алдында жас ұрпақты кітапқа, оның ішінде қазақ тілінде жазылған кітапқа баулу. 2 сәуір – Халықаралық балалар кітаптарының күні күнделікті баланың өмірінің дағыдысына айналса игі ағайын.
Объяснение:
Объяснение:
Шымбұлақ — Алматы маңындағы Іле Алатауы шатқалының 2510 метр биіктігінде орын тепкен тау-шаңғылық курорты. Талғар асуының бөктеріндегі бұл спорттық кешен 1954 жылдан бастап тау шаңғысы спортшыларының сүйікті орнына айналған. Алғашқыда бұл кешен кеңес тау шаңғышыларының олимпиадаға дайындық базасы ретінде құрылған. Жарыс жолының ені 25 метр, еңістігі 11-29 градустардың аралығында, сондықтан шаңғышылардың ең жақсы жылдамдық көрсетуіне қолайлы. Техникалық сипаттамасы жағынан Еуропаның ең жақсы жарыс жолдарынан кем емес, көп жағдайда (қарының сырғанақтық сапасы бойынша) олардан артық.Кешенді жаңа жөндеу бойынша жалпы ұзындығы 6 шақырымнан екі есеге ұзартылды. Ал ені ең негізгі бөліктерінде 10-20 есеге кеңейтілген. Тау шаңғы трассаларының бойына қар зеңбіректері орнатылған, аспалы жолдардың болат арқандары жаңартылған. Алдағы күндері шаңғы жолдарын Қарлытау мұздығына дейін ұзарту көзделген. Осы шаралар іске асқаннан кейін шаңғы трассасының ұзындығы бойынша Шымбұлақ әлемдік жетекші курорттарымен теңесетін болды. Сондай-ақ, қонақ үйлер қайта жасақталып, мейрамханалар мен дүңгіршектер, боулинг, спа-орталықтар құрылады. Осы жұмыстардың барлығы 2011 жылғы Азия ойындарының қарсаңында аяқталмақ.