Ыбырай Алтынсарин (шын аты — Ибраһим, 1841—1889) — қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткеріЫбырай Алтынсарин қазақ халқының ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырған тұлға. Ол 1841 жылы қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген. Әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын Балқожа Жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. Ыбырай бала кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. Көп оқыды, Ресей қоғамының білімді адамдарымен жиі араласып тұрды. Орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым В.В Григорьевпен жақын танысып алды. Ол өзінің бай кітапханасымен Ыбырай Алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. Білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді. Білген үстіне біле түссем деген құмарлық пен өз халқыма неғұрлым көбірек пайда келтірсем деген абзал арманға ұмтылыс жас Ыбырайдың өмірлік кредосына айналды. Өзінің мінез-құлқы жағынан қарапайым әрі еңбексүйгіш еді, көп оқыды, өзге халықтардың қол жеткен табыстарын неғұрлым көбірек біле түссем деп армандады. Алған білімін өз халқының пайдысына асыруға талпынды.
Менің ойымша қазіргі балалардың көбісі еңбек етіп жатыр . Ол еңбек дегеніміз жалақысы бар деген сөз емес. Мысалы балалар үйіндеде еңбек етеді. Анасына , әкесіне үй шаруасына көмектеседі.
Менің ойымша ол өте дұрыс. Себебі әр істе ата-анаңа қолғабыс болу керек .
Ал шынында ол еңбектің жаман түрі бар ма ?!
Менің жауабым : Ия , ондай еңбек болады .
Ол қандай болады деп сұрауыңыз мүмкін . Ол істеген еңбегіне міндетсіну. Мысалы мен сіздерге анау жұмыспен көмектескен едім , ееді сіз маған сол үшін ақша төлеңіз деген сияқты . Ол ең жаман еңбек. Себебі жасаған ісіңе міндеттенуге болмайды .
Шынайы оқиғаны айта кетейін .
Мен досым бір күні әкесіне даланың жұмыстарымен көмектесті . Есесіне ақша сұрады . Ал бұл өте жаман еңбек
Ыбырай Алтынсарин (шын аты — Ибраһим, 1841—1889) — қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагогы, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткеріЫбырай Алтынсарин қазақ халқының ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырған тұлға. Ол 1841 жылы қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген. Әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын Балқожа Жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. Ыбырай бала кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. Көп оқыды, Ресей қоғамының білімді адамдарымен жиі араласып тұрды. Орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым В.В Григорьевпен жақын танысып алды. Ол өзінің бай кітапханасымен Ыбырай Алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. Білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді. Білген үстіне біле түссем деген құмарлық пен өз халқыма неғұрлым көбірек пайда келтірсем деген абзал арманға ұмтылыс жас Ыбырайдың өмірлік кредосына айналды. Өзінің мінез-құлқы жағынан қарапайым әрі еңбексүйгіш еді, көп оқыды, өзге халықтардың қол жеткен табыстарын неғұрлым көбірек біле түссем деп армандады. Алған білімін өз халқының пайдысына асыруға талпынды.
Менің ойымша қазіргі балалардың көбісі еңбек етіп жатыр . Ол еңбек дегеніміз жалақысы бар деген сөз емес. Мысалы балалар үйіндеде еңбек етеді. Анасына , әкесіне үй шаруасына көмектеседі.
Менің ойымша ол өте дұрыс. Себебі әр істе ата-анаңа қолғабыс болу керек .
Ал шынында ол еңбектің жаман түрі бар ма ?!
Менің жауабым : Ия , ондай еңбек болады .
Ол қандай болады деп сұрауыңыз мүмкін . Ол істеген еңбегіне міндетсіну. Мысалы мен сіздерге анау жұмыспен көмектескен едім , ееді сіз маған сол үшін ақша төлеңіз деген сияқты . Ол ең жаман еңбек. Себебі жасаған ісіңе міндеттенуге болмайды .
Шынайы оқиғаны айта кетейін .
Мен досым бір күні әкесіне даланың жұмыстарымен көмектесті . Есесіне ақша сұрады . Ал бұл өте жаман еңбек