Мәтінді мұқият оқыңыз. Ғарышты игерген ел
Ғарыш – алаштың да аяулы арманы еді…
Себебі ғарыш көгінде самғау, шексіздік әлемімен қауышу дүниежүзі елдерінің әрқайсысының-ақ асыл арманы саналатын. Солардың қатарында ежелден өр туған қазақ та ғарышқа құлшына қол созды. Армандады… Ел Тәуелсіздігінің қарсаңында сол арманына жетті де. 1991 жылдың 2 қазанында тұңғыш қазақ ғарышқа ұшты! Айта салғанға ғана сондай жеңіл сөз. Ғарышқа ұшу жеңіл болып па еді?! Жеңіл болса, Юрий Гагариннің өзі неге 2500 әскери үздік ұшқыштың арасынан іріктеліп, таңдалып алынды?
Тұңғыш қазақ ғарышкері суы тартылып, тұзды бораны үдеп тұрған Арал теңізінің аумағын сегіз күн бойы ғарыштан суретке түсірді. Сурет болғанда қандай! Мәскеу ол тұста
«Наны көп Қазақстанға» ел аумағынан түсірілген көлемі 18х18см болатын ғарыштық суреттің бір данасын мемлекеттік бағамен 30 мың сомға сатқан! (Ол кездегі кеңестің 97 тиыны 1 АҚШ долларыекен.).
Ғарыштық тәжірибе жасауға бейім қазақ ғалымдарының кейінгі тәжірибелерін Талғат Мұсабаев ұзақ мерзімді ғарышта өткізген үш сапарында (1994, 1998, 2001 жылдар) ойдағыдай жүзеге асырды. Зерттеуші-ғарышкер кәдімгі бидай дәнінің клеткасына осы тектес әрі тұқымдас дақылдың ДНК-сын салып, генетикалық трансплантация жасады. Салмақсыздық жағдайында «буыны» босаған бөгде дақылға осылайша экспансиялық әрекет ету арқылы бірегей тәжірибежасалынды.
Тәуелсіз Қазақстанның ғарыш саласына қатысты тарихының жаңа парағы 2006 жылдың 18 маусымы күні ашылды.
Осы күні «Байқоңыр» ғарыш айлағынан қазақстандық тұңғыш «KazSat» Жер серігі ұшырылды. Аса маңызды тарихи салтанатқа Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев пен Ресей Президенті Владимир Путин қатысты.
Қараша айында «KazSat» жер бетіне жиілетіп телехабарлар таратып, жедел интернет- коммуникациялық қызмет үлгілерін көрсете бастады. 2007 жылдың аяғында да қазақстандық Жер серігіне жоспарланған жұмыстың 70 пайызы жүктеліп, ақаусыз әрі қалыпты жұмыс істеп тұрды.
Талғат Мұсабаевтың қамқорлығымен АҚШ азаматы Деннис Титоның халықаралық ғарыш кешенінде болып қайтуымен ғарыш саласындағы туризм дәуірінің басталғанын да көпшілігіміз білеміз. Талғат Мұсабаевтың ашық космоста болған уақыт мерзімінің ұзақтығына сәйкес Гиннестің рекордтар кітабына кіргені ше… Мұның бәрі де қазақ ғарышы тарихының жарқын беттерінен алынды!
Күні кеше ғана ғарышта болып қайтқан тағы бір қаһарманымыз – Айдын Айымбетов. Ол қазір Ұлттық ғарыш агенттігінде кәсібіне сай лайықты қызметін абыроймен атқаруда.Айдын Айымбетов – Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен дүниеге келген 1991 жылғы «Қазақстан-Ғарыш» жобасының бүгінгі заңды жалғастырушысы.
1. Кестенітолтырыңыз.
Мәтіннің жанры қандай?
Мәтін қалай рәсімделген?
Мәтіннің құрылымы қандай?
Басқа қандай жанрлық ерекшеліктер байқалады?
Қазақ хандығы, قازاق حاندىعى, Qazaq Handyǵy — бүгінгі Қазақстан Республикасы мен көрші аймақтардың территориясында 1465-1847 жылдар аралығында өмір сүрген мемлекет.[1] Қазақ хандығы Еділден Жайыққа дейінгі территорияны, Сырдария мен Әмудария өзендерінің аралығын, Хорасан жерін қамтыған.
Қазақ хандығының мемлекеттік құрылымы дала демократиясына негізделген монархияға негізделген. Мемлекет басшысы - хандар саяси билік жүргізетін. Олар төре тұқымынан шыққан сұлтандар арасындағы таңдау негізінде сайланатын.
Қазақ хандығының тұңғыш ханы - Керей, соңғы ханы - Кенесары Қасымұлы.
Объяснение:
өсімдіктер:
Ақтүкті таспа
Алтай гимнесперумы
Альберт құртқашашы
Алтай қасқыр жидегі
Ақ тұңғиық
Алматы юринеясы
Ақбас юринея
Ала күлте қызғалдағы
Алтай раушаны
Ангрен уғамиясы
Ақсары жуантамыр
Ақжолақ сасыр
Ақшыл сепкілгүл
Алтай сибиркасы
Алатау эспарцеті
Алматы шиқылдағы
Альберт қызғалдағы
Әсем юринея
Әлие-Ата аққаңбағы
Әлие-Ата трихантемис
Бекетова недроломасы
Бөгде шөлсалмақ тәрізді жалған шандра
Берішті клавулина
Берқара терегі
Бектауата тиынтығы
Берік сүттіген
Бесмүйіз склеротиария
Бетпақдала сылдыпшөбі
Бор сылдыршөп
Бор сиякөк
Бор риян
Борщов қызғалдағы
Бұдыр кекіре
Бұғы кладинасы
Бүршікті альдрованда
Бұталық астеротамнус
Бүршікті феллориния
Бүріспе дала саңырауқұлағы
Вавилов көбенқұйрығы
Введенский қасқыржемі
Верещагин саздақ шөбі
Виталий шөмішгүлі
Виттрок раушаны
Гердер кахрис
Голоскоков лепидопсис
Грейга қызғалдағы
Д
Дарабас криптокодан
Дала таушымлдығы
Даур цимбариясы
Дәрмене жусан
Едебур бадамы
Еуропа шыршашөбі
Жабайы жүзім
Жаңа Попов қазжуасы
Жартас сәбізшөбі
Жылтыр жанаргүл
Жоңғар көкгүлі
Жұмыр анафалис
Жым астрагалы
Жалған ракитник астрагал
Жұмыртқа жапырақ түйесіңір
Жіңішке сабақ астрагал
Жетісу недзвецкиясы
Жоңғар сабынкөгі
Жабысқақ қандыағаш
Жағастай мертензиясы
Жатаған Шренк шыршасы
Жоңғар түймебасы
Жоңғар тұтасжапырағы
Жіңішке көкнәр
Жіңішке штубендорфия
Жебежапырақ страгановия
Зеравшан аршасы
Зайсан лақасы
Зинаида шөлмасағы
Иілгіш қау
Илларин генингиясы
Кавказ таудағаны
Карнауа өгізкөзі
Кауфман қызғалдағы
Кәдімгі өрік
Кәдімгі жұмсақ жеміс
Кәдімгі емен
Кәдімгі пыста
Кәдімгі семсершөп
Кәдімгі толокнянка
Кәдімгі тасжапырақ
Кәдімгі шолпанкебіс
Келлер кестежусаны
Кекіре плаглобазис
Керемет квелеция
Кеш қызғалдағы
Кіші сүйелжазар
Көктем жанаргүлі
Көкшіл шиқылдағы
Киізтәрізді жерсабын
Кауфман иккониковиясы
Колпаков иридодиктиумы
Колпаковский қызғалдағы
Коровин тұтасжапырағы
Корольков қызғалдағы
Краменников канкриниелласы
Коопман бересклеті
Кузнецов ерсағызы
Культиасов шренкиясы
Культиасов клинолапастнигі
Кушакевич шиқылдағы
Күмәнді долана
Күнгеәй қауы
Көксағыз бақбақ
Көрікті островския
Көптамырлы жуа
Комаров жуасы
Кірпі қаратұқым
Қабықты жалынгүл
Қазақ лақсасы
Қазақстан спарасисі
Қайықша томағашөбі
Қар дәуаяғы
Қаратау жалған бозкілемі
Қаражемісті итжүзім
Қаратау қауы
Қаратау рапонтикум
Қаратау сасыққурайы
Қаратау тиынтығы
Қаратау ұшқаты
Қаратау жалынбасы
Қаратау кекіресі
Қаратау лепидолофа
Қаратау паракаршумы
Қаратау томағашөбі
Қаратау түйетабаны
Қаратау ырғайы
Қаратау шөмішгүлі
Қаратаулық бочанцевия
Қарқаралы бөріқарақаты
Қастек жуасы
Қатпар гладиолус
Қатпарлы соссюрея
Қатты көбенқұйрық
Қатты жапырақ келлерия
Қозықұйрық таблицалы
Қоқан салпысы
Қоңыр жүзгін
Қу бұйырғын
Қызғылт сары ақбасқурай
Қызылтіл зиягүл
Қызғылт семізот
Қылтанақ осмориза
Қопал астрагалы
Құмбел саршатыры
Құрғақ сасыр
Құсмұрын астрагал
Қызыл қайың
Қысқа аталық қызғалдақ
Ледебуриелла тырнашөп тәрізді
Ледебур қоянбұршағы
Леманн қызғалдағы
Леманн күшаласы
Линчевский кемпіршөбі
Лотос жаӊғақ
Людвиг құртқашашы
Майда катран
Мақсыр рапонтикум
Марал тамыры
Маргарита щуровскиясы
Медиазия іріжапырақтары
Мейен ламидопус
Мейер шытырмағы
Мейер шоқгүлі
Меруертгүл
Мишенквиц кендір
Минквиц примула
Микешин ссосюреясы
Майхаил лепехинелла
Михельсон кермегі
Мия жапырақ астрагал
Мушкетов түйесіӊірі
Мұғалжар юринеясы
Мұздақ пастернаковник
Мүслім сылдыршөбі
Мыӊжылқы усасыры
Мыӊжылқы көбенқұйрығы
Объяснение:
жануарлар:
Қарақұйрық
арқар
Қабылан
Сабаншы
Шағыл мысығы
Қар барысы
Түркістан сілеусіні
Тянь-шань қоңыр аюы
Шұбар күзен