Ғылыми стиль (научный стиль) ғылыми еңбектерде, ғылыми , лекцияларда қолданылады.(применяется в научных трудах,лекциях) заттар мен құбылыстардың жалпы ерекшелігін ашып, мәлімет беру. (дать общие понятия вещей и явлений) дәлелді, зерттелген тура мағынада алу. (доказан, исследован, смысл понятен) ғылыми термин-дерді қолдану, хабарлы сөйлемде қолданылады. (использование научных терми-нов, повествова-тельных предлож) 2. ресми іс- қағаздар стилі (официально-деловой стиль) 3. публицистика- лық стиль (публицистический стиль) іс-қағаздар-да, нұсқау хаттар мен кеңсе құжат -тарында қолданылады(использ. в деловых бумагах, инструктив-ных письмах, документах) газет-журналда, жиналыстарда, бұқаралық ақпараттық құралдарда қолданылады. (применяется в газетах-журналах, собраниях, сми) хабарлау, анық мәлімет беру. (объявлять, давать конкретную информац.) көпшілікке әсер ету, құбылыстардың, оқиғаның мәнін ашу, оларға көпшіліктің назарын аудару. (влиять на общественность, привлекать их внимание к явлениям, событиям) ресми, анық, дәл. (официаль-ность, точность)шақыру, үндеу, нақтылық. (призывать, точность) кітаби, ресми сөздер мен тіркестер, хабарлы сөйлемдер, терминдер.(книжные и официаль-ные слова и сочетания, повествова-тельные предложения, термины) 4. көркем әдебиет стилі(стиль худож. ) көркем шығармаларда қолданылады.(применяется в художествен- ной )құбылыстар мен заттарды суреттеу, бейнелеу. (описание явлений и событий)образды, эмоционалды, экспресивті.(образное, эмоциональное,экспрессивное) ауыспалы мағына, көркемдік тәсілдерін, суреттеме құралдарын пайдалану /теңеу,мета-фора,эпитет, метонимия синекдоха т.б./(использование переносных значений, худо-жественных методов, /сравнение-метафора т.д/ 5. ауызекі сөйлеу стилі(разговор- ный стиль) еркін әңгіме кезінде қолданылады (применяется при общении) қатынас жасау.(для общения) сөздер мен сөз тіркес-терін еркін қолдану. (свободное использова-ние слов и сочетаний)қарапайым сөздерді еркін қолдану, сұраулы, лепті сөйлемдерді жиі қолдану, диалогқа құрылу.(свободное использова-ние слов, частое использование вопросит. восклицат. предложен.построение диалога)
Лексикалық талдау
Талдау реті:
Сөйлемді оқы, ондағы өзің қалаған сөздің қандай мағынаны білдіріп тұрғанын анықта.
Сол сөздің сөйлемде кандай мағынада жұмсалып тұрғанын анықта (тура ма, әлде ауыспалы ма)
Мүмкіндігіне қарай, сөздің синонимін, антонимін, омонимін тап
Сөздің қазақ тілі сөздік құрамының қай тармағына жататынын дәлелде.
Талдау үлгісі:
Аманның жылы сөздері ерекше әсер етті.
жылы — жағымды, мейірімге толы деген мағынада, ауыспалы мағынада.
жылы, шуақты, ыстық, мейірлі — синоним; жылы — суық — антоним:
жылы — жалпылама қолданылатын сөз.
Сөз мағыналарының шартты белгілері:
омоним O ←→ O
синоним O ≈ O
антоним O →← O