Шетелге кетсеңдер де бауыр басып,
Құтты орын тепсендер де ауырласып,
Атажұрт шақырады тұқымым деп,
Құшағын байтақ дала, тауың да ашып.
Бөленіп онда бәрің байлық, баққа,
Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,
Бірге ұрпақ барсын жарқын болашаққа,
Бұрыңдар көшті атамекен жаққа.
Қазағың жетті ежелгі арманына,
Жағдайдың қарамаңдар бар, жоғына,
Ілінбеу үшін елдік бірлік керек
Ешқашан енді ешкімнің қармағына.
Уақытша көрсендер де қиыншылық,
Мың артық күн кешуден қорқып-бұғып,
Қожа боп өз жеріңде өз еліңе
Не жетсін тер төгуге соны ұғып.
Астында өз аспаның, өз туыңның,
Өз ауа, нәрін жұтып өз суыңның,
Қандастар қапы қалма, орны бөлек
Күнде өз әнұраныңмен оянудың.
Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін,
Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін.
Бәріміз ұйымдасып көркейтейік
Қазақтың бейбіт, дербес мемлекетін.
Шетелге кетсеңдер де бауыр басып,
Құтты орын тепсендер де ауырласып,
Атажұрт шақырады тұқымым деп,
Құшағын байтақ дала, тауың да ашып.
Бөленіп онда бәрің байлық, баққа,
Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,
Бірге ұрпақ барсын жарқын болашаққа,
Бұрыңдар көшті атамекен жаққа.
Қазағың жетті ежелгі арманына,
Жағдайдың қарамаңдар бар, жоғына,
Ілінбеу үшін елдік бірлік керек
Ешқашан енді ешкімнің қармағына.
Уақытша көрсендер де қиыншылық,
Мың артық күн кешуден қорқып-бұғып,
Қожа боп өз жеріңде өз еліңе
Не жетсін тер төгуге соны ұғып.
Астында өз аспаның, өз туыңның,
Өз ауа, нәрін жұтып өз суыңның,
Қандастар қапы қалма, орны бөлек
Күнде өз әнұраныңмен оянудың.
Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін,
Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін.
Бәріміз ұйымдасып көркейтейік
Қазақтың бейбіт, дербес мемлекетін.
(Өлеңдегі көркемдегіш құралдарды тап!)
ответ: языке постоянно образуются новые слова на базе уже имеющихся. Все слова языка можно разделить на производные и непроизводные.
Непроизводные слова – это те, которые не образованы от какого-либо другого однокоренного слова, существующего в языке. Основа таких слов – непроизводная.
Ночь, стол, читать.
Например, стол□ – слово непроизводное, то есть в современном русском языке нет слова, от которого было бы образовано это существительное. Основа слова стол- также непроизводная (она включает только корень стол-).
2. Непроизводная основа обычно включает только корень, хотя иногда непроизводная основа может включать, помимо корня, суффикс, реже – префикс.
Брат□, ночь□, стен-а, окн-о.
Например, основа глагола читать (чита-) включает корень чит- и глагольный суффикс -а-. Но данное слово не образовано ни от какого другого однокоренного слова. Поэтому слово и его основа являются непроизводными.
Обратите внимание!
1) Когда речь идёт о непроизводных или производных основах, то рассматриваются только основы слов, то есть основы начальной формы слова. Формообразующие суффиксы и приставки не учитываются.
Например, форма читал включает формообразующий суффикс времени -л, однако в словообразовании мы не учитываем этот суффикс. Основу слова мы определяем по инфинитиву чита-ть.
2) Большинство бесприставочных непроизводных глаголов имеют основы, которые включают, помимо корня, специальные глагольные суффиксы (-а-, -е-, -и- и др.). Именно по этим суффиксам мы определяем спряжение глагола.
Ср.: пис-а-ть, беж-а-ть, вел-е-ть, реш-и-ть.
Бесприставочных глаголов без специальных глагольных суффиксов (когда корень непосредственно связан с окончанием инфитива -ть) в русском языке очень немного.
Бы-ть, пи-ть, мы-ть, би-ть.
Для того чтобы определить, входит ли конечный гласный основы глагола в состав корня или это суффикс, можно поставить слово в форму настоящего времени. Часть корня сохраняется (хотя при этом могут наблюдаться чередования).
Ср.: пи-ть – пьj-ю (чередования в корне пи-/пj-), мы-ть – моj-ю (чередования в корне мы-/моj-).
Глагольный суффикс у непроизводных глаголов в форме настоящего времени часто (но не всегда!) утрачивается.
Ср.: пис-а-ть – пиш-у, беж-а-ть – бег-у.
3) Не забывайте, что постфикс -ся (учиться, мыться) не является формообразующим, поэтому обязательно включается в словообразовательную основу слова (учить и учиться – это разные слова, а не разные формы одного слова!).
3. Производные слова – это такие слова, которые образованы от других однокоренных слов (или сочетаний слов).
Например: прилагательное ночной образовано от существительного ночь; существительное читатель образовано от глагола читать; прилагательное широкоплечий образовано от прилагательного широкий и существительного плечо.
4. Слово, от которого образовано производное слово, называется производящим (или мотивирующим).
Например, существительное ночь является производящим (мотивирующим) словом для прилагательного ночной, глагол читать – производящее слово для существительного читатель.
Группа производного слова и производящего слова (производящих слов) образует словообразовательную пару.
Например: ночь → ночной; читать → читатель.
5. Основа производного слова называется производной основой, основа производящего (мотивирующего) слова называется производящей (мотивирующей) основой.
Например: ночь□ (производящая основа ноч-) → ночн-ой (производная основа ночн-); чита-ть (производящая основа чита-) → читатель□ (производная основа читатель-).
Сложные слова имеют две и более производящие основы.
Например: семь лет → сем-и-лет-н-ий; нос□, рог□ → нос-о-рог□.
Объяснение:
XX ғасырдың соңы мен XXI ғасырдың басында болған Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық саласындағы координациялық өзгерістер ұлттық білім беру жүйесін реформалауды талап етті.
Қазақстан Республикасының Президенті н. Ә. Назарбаевтың 2006 жылғы 1 наурыздағы "Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы" атты Қазақстан халқына Жолдауында қазақстандық білім беруді реформалаудың негізгі мақсаты-білім беру сапасын жаңарту және ұлттық білім беру жүйесінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру нақты белгіленген. Білім беру саласындағы стратегиялық саясатты айқындайтын Ресми құжаттар Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2005-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы болып табылады [1], онда білім беру жүйесін реформалаудың бағдарлары нақты көрсетілген, сондай-ақ "Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2015 жылға дейінгі Тұжырымдамасы" [2].
Қазақстанның Еуропалық білім беру кеңістігіне кіруі — бұл әлемдік білім беру кеңістігіне интеграциялау үдерісіндегі кезекті қадам ғана емес, сонымен қатар қазақстандық білім беру қызметтерінің ішкі қажеттілігі. Саясаттың негізгі мақсаты білім беруді жетілдіру ұзақ мерзімді перспективада тұрады қамтамасыз ету бәсекеге қабілеттілік-Қазақстанның әлемдік деңгейде.
Қазіргі білім беру мәселелерін түсіну Қазақстандағы білім беру жүйесінің әлеуметтік-тарихи даму динамикасын ескерусіз мүмкін емес. Уақытша қашықтық бізді өткеннің рухани мәдениетінің көптеген құбылыстарына заманауи міндеттер мен талаптардың призмасын көруге мәжбүрлейді. Бұл Қазақстан Республикасындағы көркем, көркем-педагогикалық білім берудің қалыптасу мәселелерін ұғынуға да қатысты. Осы мәселені ретроспективті талдау күмәнсіз өзектілікті білдіреді. Қазақстандағы эстетикалық тәрбие, көркем, көркем-педагогикалық білім берудің қалыптасуы мен дамуы Қазақстанның кәсіптік бейнелеу өнерінің дамуымен және ұлттық көркем мектепті қалыптастырумен қатар жүргізілді.
Қазақстанның бейнелеу өнерінің кәсіби станокты түрлері — кескіндеме, мүсін, графика — XX ғ.1920-шы жылдары қалыптасты. Республикадағы көркем білім берудің ұлттық өнерін дамыту мен ұйымдастыруда орыс суретшілерінің еңбегі зор, олардың ішінде Н. Г. Хлудов. Ол Одесса сурет мектебінде, содан кейін Петербургте суретші Н. Гоголинскийдің жанында оқыды; 1879 жылдан өз өмірінің соңына дейін Верныйда (Алматы) өмір сүрді және жұмыс істеді. 1920 ж. суретшілердің топтарын біріктірген көркем шеберханалар құрылды (Н. Хлудов, А. Пономарев,
В. Антонов және т.б.), олар республиканың суретшілерін біріктіру үшін маңызды мәнге ие болды. Республикада бейнелеу өнері мен көркем білім беруді дамытуға н. И. Крутильников өзінің ұйымдастырушылық-шығармашылық жұмысымен елеулі үлес қосты. Ол өзінің бүкіл шығармашылық өмірін Қазақстанда, алдымен Семейде, содан кейін Қызыл ордада және Алма-атада өмір сүрді. Н. И. Крутильников 1916 жылы қазан көркемсурет училищесін бітірді; 1921 жылы Қазақстанға, Семей қаласына көшіп, онда үлкен қоғамдық-мәдени қызмет атқарды: жас шығармашылық күштерді анықтаумен айналысты, көпшілікке тарату жұмыстарын жүргізді, халық арасында өнер туындыларын насихаттады. Н. И. Крутильников Семейдегі көркем студия мен республикадағы алғашқы жылжымалы көрме ұйымдастырушыларының бірі болып табылады. Осы жылдары мерзімді басылымдарда м. Кудряшовтың, В. Панаевтың, И. Савельевтің, ағайынды К. мен Х. Ходжиковтардың, В. Нестеровтың, А. Исмаиловтың суреттері кездеседі. Алайда, Қазақстан суретшілерінің белсенді шығармашылық өмірі туралы айтуға ерте болды: ұйымдастыру орталығының болмауы әсер етті. 1926 жылы 20 қазанда мемлекеттік көркемөнер академиясы жанындағы КСРО ұлттар өнерін зерттеу бөлімі ашылды. Ол КСРО халықтарының бейнелеу өнері туралы көптеген мақалалар жазған Я. А. Тугендхольдтың құрылуы мен қызметінде үлкен рөл атқарады; бірақ Қазақстан осы ғалымнан тыс қалды.
Республиканың көркем өміріндегі маңызды оқиға-1928 жылы ҚазКСР Наркомпросымен қазақстандық суретшілердің туындыларының жылжымалы көрмесін ұйымдастыру. Осы уақыттан бастап Қазақстанда жылжымалы көркем көрмелер жүйелі түрде ұйымдастырылады (Алматы, 1929; Павлодар 1931); осыған ұқсас көрмелер Семей, Петропавл, Ақтөбе, Шымкент қалаларында жергілікті суретшілердің күшімен ашылды. 1928 жылдан бастап Қазақстанда Түрксіб, ірі индустриялық нысандар құрылысымен көркем-қоғамдық өмір жанданады. Қазақстанға үлкен елдің орталық облыстарынан мәдениет, өнер, көркемдік білім беру жөніндегі мамандар келеді. Мәскеудің көркем ұйымдары, атап айтқанда, "Художник"Бүкілресейлік кооперативтік серіктестігі Қазақстанға қызығушылық танытуда. 1932 ж. КСРО Суретшілер одағының ұйымдастыру комитеті құрылды, ал 1933 ж. — Қазақстан Суретшілер одағының ұйымдастыру комитеті құрылды, оның ұйымдастырушыларының бірі Н. И. Крутильников болды; бірінші төраға — кескіндемеші және график Әубәкір Исмаилов болды. Қазақстан Суретшілер одағының ұйымдастыру комитетінің құрылуы республиканың көркем өміріндегі ірі оқиға болды; оның қызметі көрмелерді тұрақты ұйымдастырудан көрініс тапты.