Сылым Айтылым амра. Сездерді орыс тіліндегі нұскасымен қатар түсініп оқы. Осы сөздерді қатыстырып, сөз тіркесін құра. алып жүрек - крепкое богатырское сер- таулымилын - агорец ein - сосал ержеткенмін - взрослел қуат алып - получие энергию жаратылғам - родился (быть рожден- м, родиться) бүриеніn - прикрываясь жай оты - искрый молний бесік - колыбель желпиді — обмахивает
Адам - табиғаттың ажырамас бөлігі. Халқымызда "Жер-Ана" деген ұғым қалыптасқан. Жерді өз анасындай, анасын күндей қастерлеу біздің борышымыз. " Жер шоқтығы - Көкшетау, Жер жаннаты - Жетісу" деп ата-бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын осылай білдірген. Сондықтан орман тоғайларды сақтап, қоршаған ортаның, өзен мен көлдің ластануына ерекше мән берген. Қоршаған ортада көптеген өзгерістер болып тұрады. Мысалы: найзағай жарқылдауы, гүлдердің өсуі, жаңбырдың жаууы, жел соғу бұның бәрі табиғат өзгерістеріне жатады. Табиғат пен адам қатар ұғым, табиғатсыз адам адамсыз табиғат өмір сүру мүмкін емес. Адам табиғатсыз өмір сүре алмайды. себебі адам өз керектісін табиғаттан алады. Табиғатты қорғау, сақтау біздің міндетіміз. Бүгінгі күндегі ең үлкен мәселе- ол экологиялық мәселелер ұшаң-теңіз. Ауа мен судың ластануы, ормандардың отқа орануы, көптеген жануарлар мен өсімдік түрлерінің жоғалып кету қаупі, тіпті қоршаған ортаның көң-қоқысқа айналуы- осының бәрі экологиялық мәселелер. Бұл мәселелердің адам өмірінде маңызы зор. Адам табиғатқа тәуелді болғандықтан, айтылған мәселелерді шешіп, табиғатқа қамқорлық жасауы тиіс. Табиғатты құртатын да, қайта жандандыратын да ада. Қоршаған ортаның, табиғаттың таза болуы-адамзат денсаулығының мықты болуының кепілі. Адамдардың амандығы, көтеріңкі көңіл - күйі мен ерекше шабытта, күш-қуатта болуы табиғат тазалығымен байланысты. " Таза болса табиғат аман болар адамзат" деген мақал дұрыс айтылған. Сондықтанда табиғатты қорғайық, ластануына жол бермейік!
Балалар ағаштарға су құйып жатыр. Балалар не құйып жатыр? Балалар ағаштарға су құйды. Қыздар ағаш отырғызып жатыр. Қыздар не отырғызып жатыр? Қыздар ағаштар отырғызды. Балалар жер қазып жатыр. Балалар нн қазып жатыр? Балалар жер қазды. Балалар ағаштарды баптап жатыр. Балалар нені баптап жатыр? Балалар ағаштарды баптады. Балалар ағаштарға су құюға және ағаш отырғызуға келді. Балалар нені су құюға және нені отырғызуға келді? Балалар ағаштарға су құйды және ағаштар отырғызды. Балалар сенбілікке келді. Балалар қайда келді? Балалар сенбілікке келіп кетті.
