Табиғат дегеніміз – құбылыстар туралы білімдер негізі, ғылыми таным нысаны. Табиғатпен егесу, оған зиян келтіру жақсылыққа апармайды, адамға тек оның заңдылықтарын білу және оның табиғи күшін пайдалану ғана қалды. Экологиялық мәселелер – ең маңызды өмірлік мәселелердің бірі, өйткені әңгіме адамның ғұмыр кешетін ортасы жайында, болашақ ұрпақтың өмірі туралы болып отыр.
Табиғатты қорғау мәселесі күні бүгін ғана дүниеге келген жоқ. Соңғы кезде табиғи жайылымдар, шабындықтар көлемі азайып, жан - жануарлардың құрып бара жатқандығы белгілі.
Табиғатты бақылау, зерттеу, оны қорғау, тексеру, оның сырын шешу, жалпы айтқанда, ғылымның көркі де сонда, ділі де, адамдардың өмірі де сонда. Сондықтан табиғат қорғау шаралары: өндіріс орындарында тазалаушы қондырғылар орнату, зияны аз деген отын пайдалану, қалдықсыз технологияға көшу, жерді биологиялық түрлерге пайдалану, флора мен фаунаның жойылып кетпеуін қадағалау және экологиялық білімді тереңдету қажет.
Табиғат-ана мен адам – егіз ұғым. Адамзаттың табиғатсыз күні жоқ, табиғаттың оны айтатын тілі жоқ. Табиғатты қорғау біздің парызымыз, оның әрбір әсері үлкен рөл атқарады. Аяулы табиғатсыз осы ғаламда өмір сүру, тіршілік ету мүмкін емес.
Жыл мезгілдерінің өзгеруі де табиғатты одан әрі әсерлендіреді. Әр жыл мезгілі әр қилы. Төрт жыл мезгілі – төрт түрлі ғажайып күй сыйлайды. Табиғаттың ғажайып әсемдігін көз алдыңа елестете отырып, өзің бір керемет сезімге бөленесің.
Жыл мезгілінің қай тұсын алсаң да, я қаламыз, я ауылымыз жайнап тұрады. Қазір қыс мезгілін алсақ, терең тыныс алатын таза ауа, жаңа жауған қар, ақ көрпесін жамылған жер, екі беттері алмадай боп шана тепкен балалар. Ал енді көктем мезгіліне сипаттама берсек, жан-жақтың бәрі көгеріп, жер астынан бәйшешегіміз бүршік атып шығады. Жаз нағыз жеміс-жидектің пісіп, балалардың мәз-мейрам болатын уақыты. Күзге тоқталсақ, бұл жыл мезгілі әсіресе ақын аға-апаларымыз тілін түсіне білетін алтын уақыт.
Табиғатты қорғау – табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен -кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Берілген мәтіннің ішінен бірыңғай мүше мен айқындауыш мүшені табыңыз, cол сөздерден 5-6 сөйлем құрастырып жазыңыз.
ХЕЛП
Шығармада баяндалған кезеңдегі балалардың өмірі
Біздер балалар, күні бойы өгіз үй | ретіп, бұзау жаямыз, үш уақ сиыр сауғызамыз.
Тортай таңертеңнен кешке дейін бас алмай, кітап оқи беретін.
Әкем – ферма меңгерушісі, үйде ішіп-жем мол, ит басына іркіт төгіліп жатушы еді.
Сенің үйің осы тас күрке емес пе? Тортай тас күркені ұядай қылып жи нап, тазалап қойыпты.
Төр алдында ешкінің терісі төселген. Қарағайдың жуан кеспелтек шөркесі нен стол жасап, майшам қойыпты. Тастан қаланған жерошақта маздап жанған от.
Әңгімесінің «Баяғыда жетім бала бо лыпты...» деп басталуы.
Тортай, сен тубі ақ боз атка мінесің.
Тортай үйленген, екі-үш баласы бар. Қой бағады.
Қазіргі кезеңдегі балалардың өмірі
Қазіргі балалар күні бойы ғаламтор- да отырып, ойын ойнайды.
Менің ойым
Автор бала кезінен еңбек еткен. Еңбек адамның бойы мен ойын өсіреді.