ҚЫЛЫМ ЖАЗЫЛЫМ
3-тапсырма.Мәтінді оқы.Мәтінге тақырып қой.
-Хан ием, маңгұл түмендері Сүйіндік асуы арқылыы Қаратаудан бері асып келе жатыр.
-Алдағы қол кімдікі екен?–деді Иланшы Қадырхан.
_Меркіт ханы Арсыллан көрінеді,-деді Баршын.тоғытты, кыш омыраның аузы сазбен сыланды. Ең сенімді д
тер әзір болған мыраларды түйеге артып, Көкмардан мешіті
Метке жеткен қыруар қамыраны жерасты кeлиясына түсір
Каран казынаны өз қолымен жалғастырды. Таң ата Фараби
мерасты мекеніне түгел тығылып біткен
КЫЛЫН ЖАЗЫЛЫМ
-anoырма. Мәтінді оқы. Мәтінге тақырып қой.
- Хан ием, мангүл түмендері Сүйіндік асуы арқылы Кара
асып келе жатыр.
Алдағы кол кімдікі екен? - деді Иланшы Кадырхан
Меркіт ханы Арсылан көрінеді, - деді Баршын
Ошанбай батырдың өзі қайда?
Топ жігітімен жау алдына аттанған.
Иnаны Кадырхан жанындағы Мақсұтқа қарап, жарлық жас
- Кос дабыл ұрыңдар! - деді.
Бул - ел басына қатер төнгенде қолды түгел Дурс көтеретін бе
Иланшы Кадырхан тұлпарын кесілтіп ортаға шықты. Жау
картнен зор дауыспен «Жекпе-жек» деген сөзді үш мәртен
Иланшы Кадырханға қарсы Тоғышар ноян шықты. «Ә-al» - дес
уелі шайқаста маңғұлдың қылышы қаң бөлінді.
- Казакша қазан айының басында Отырарға сұрапыл соңы
аталар соғысы басталған жау Отырарды жан-жағынан қаумалап
Иnаншы Кадырхан касына Хисамеддин мен Исмаилды ер
сарайға аттанды. Фараби кітапханасына келіп жетті. Түн жамы
ананы кешіруге жарлык жасады. Әуелі кітаптар катталып, бу
Тынан ылғал өтпейтіндей етіп терімен оралды, орамдарды қы
Д Досжанның «Жібек жолы
ответ: Менің отбасым өте тату. Ол бес адамнан тұрады: мен, анам, әкем, қарындасым және ағам. Менің отбасымның мүшелері - маған ең жақын және жақын адамдар.
Менің анамның есімі Елена. Ол үйдің барлық жұмысын жасайды: тазалау, тамақ дайындау, ыдыс жуу, жуу, гүл суару. Әкемнің аты - Роман. Ол өте еңбекқор, анасына барлық жағынан көмектеседі. Менің әпкемнің аты - Оксана. Ол менен үш жас үлкен. Әпкем анама үй шаруасына көмектеседі, ал мен сабаққа дайындалуға. Мен оған бұл үшін өте ризамын. Менің де кіші інім бар. Оның аты Серёжа. Ол компьютерлік ойындарды жақсы көреді. Бірақ анасы әрқашан компьютерде ұзақ отырмайтынына көз жеткізеді. Біздің отбасымызды Labrador Rex иті толықтырады. Мен оны үнемі серуендеуге шығарамын. Маған үлкен және тату отбасым қатты ұнайды. Менің ойымша, ол әлемдегі ең жақсы әйел.
Мағауин Мұхтар Мұқанұлы 2.2.1940, Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы — жазушы, әдебиет зерттеушісі, ғалым. Мемлекет сыйлығының лауреаты (1984), Қазақстанның халық жазушысы (1996). ҚазМУ-ды (1962), осы университеттің аспирантурасын бітірген (1965). 1965 — 86 ж. «Қазақ әдебиеті» газетінде бөлім меңгерушісі, «Жазушы» ба Жалын» альманағында бас редактордың орынбасары, Әдебиет және өнер институтында, ҚазПИ-да аға ғылым қызметкер, доцент, «Жазушы» ба бас редактор қызметтерін атқарған. 1988 жылдан «Жұлдыз» журналының бас редакторы. «Кешқұрым» атты тұңғыш әңгімесі «Жұлдыз» журналында жарияланды (1964). Соғыстан кейінгі ел өмірі бейнеленген
«Ақша қар» (1969);
«Бір атаның балалары» (1973);
«Қияндағы қыстау» (1977);
«Көк кептер» (1979) әңгіме, повестер жинақтары мен;
«Көк мұнар» (1971);
«Шақан шері» (1984).
романдары басылып шықты. Қазақ халқының көрші мемлекеттермен дипломатиялық қарым-қатынасы тарихи-көркемдік тұрғыдан тұңғыш рет суреттелген «Аласапыран» тарихи дилогиясы 1981—83 ж. жарық көрді. Романда қазақ ордасын Тәуекел хан басқарған тұстағы (16 — 17 ғ-лар) қоғамдық-әлеуметтік жағдай көрініс тапқан. Хан мұрагері Ораз-Мұхаммед пен оқымысты Қыдырғали Жалайыридың, Едіге би ұрпағы Петр Урусовтың көркем бейнелері сомдалған. Томан би, Манақ батыр, Ділшат, Ай-Шешек бегім, секілді кейіпкерлерді суреттеу арқылы қаламгер Ораз-Мұхаммед тұлғасын даралай түседі. Романда көшпелі тұрмыс көріністері, аңшылық, саятшылық сынды ұлттық дәстүрлер көрініс тауып, Қазақ хандығының Ресей, Иран, Бұқар, Сібір хандықтарымен өзара қатынастары, ішкі-сыртқы саяси жағдайлары сипатталған. Жазушы шығармаларында 20 ғ-дағы ауыл, қала тұрмысы, түрлі әлеуметтік топ өкілдерінің тағдыры психология-философия тереңдікпен көркем бейнеленген. «Қобыз сарыны» (1968) монографиясында хандық дәуірде өмір сүрген ақын-жыраулар шығармаларын (15 — 18 ғ-лар) жүйелі түрде талдады.