ЖАЗЫЛЫМ 10-тапсырма. «Бес саусақ» тәсілі арқылы сұрақтарға жауап
жаз.
Бас бармақ басты мәселе. Бүгінгі сабақта ең құнды мәселе
не болды?
Балаң үйрек бірлесу. Мен топта/жұпта қалай жұмыс
жасадым? Кімге көмек бердім?
Ортан терек — ойлану. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе
алдым?
Шылдыр шүмек шынайылық. Сабақ маған ұнады ма?
Неліктен?
Кішкентай бөбек көңіл күй ахуалы. Мен өзімді сабақта
қалай сезіндім?
Жау тылындағы бала
Ұлы Ардагер, Тәуелсіз Қазақстанымыздың ең алғашқы Халық Қаһарманы- Ұлттық батыры, партизан Қасым Қайсенов атамыздың "Жау тылындағы бала" повесі 1961 жылы жазылған болатын. Бұл - ерлікке,адамгершілікке толы шығарма деп білемін. Бұл повесте сұрапыл Ұлы Отан соғысы кезінде Украина жерінде он жасар қазақ баласының партизандар қатарында болған қилы өмір соқпағы суреттеледі. Осы шығарманы оқи отырып өзім соғыста болғандай сезімде болдым. Шығарманың бас кейіпкері - Серік ата-анасынан жетім қалады. Осы бір жері көңіліме қатты батып, көзіме жас ұялатып, жүрегім мұңды күй кешті. Бірақ адамгершілігі мол Анна Ивановна оны өз алақанына алып, ұлы Бориспен біргі өсіреді. Боря өте ақылды,қайсар,адамгершілігі мол, ол Серікпен жақсы дос еді, екеуі жақсыны да, жаманды да бірге көріп өскен балалар. Серік кішкентай болғанымен, шаруаға мығым, ересек адамдардың шаруасына бірден кірісе кететін бала. Жанкештілікпен Отан үшін алысқан партизандар сәулетті қала мен күл болған селоны, немістер тірідей көмген әке-шеше,іні-қарындасты көрді.Бостандық үшін, болашақ бақыт үшін аянбай алысты. Жандармдардан ерлікпен қорғанған ауыл тұрғындарына Қызыл Армия көмекке келеді. Повесть соңында Майор Жомарт Мергенбаев ұлы Серікпен аман-есен кездеседі.
Мишель де Нострдам 1503 жылы 14 желтоқсанда Сен-Реми-де-Прованс қаласында еврейлер-сефардтардың отбасында дүниеге келген. Отбасылық аңыз, пересказанная Сезаром де Нострдамом "в Хронике Прованса", делінеді ата-бабаларымыз предсказателя билеушілер лекарями кезінде аулада герцогов Калабрийских, атап айтқанда, Рене Тілеймін. Алайда, бар фактілерге сүйене отырып, олар жеткілікті білімді және бай адамдар болғанын ғана айтуға болады.
1470-1547) нотариус болды, Ги Гассонның атасы (1430-1484) астықпен сауда жасап, Авиньонда нотариус болып жұмыс істеді, 1455 жылы христиан және Пьер де Нострдамның атын қабылдады.
Анасы Рене де Сен-Реми, қызы Жан де Сен-Реми. Анасы жағынан атасы: Пьер де Сен-Мари (?-1485) және Жан де Сен-Реми болды дәрігерлер Арле мен Сен-Реми[2].
Францияның зайырлы биліктері шоқынған еврейлерге қарап, қарапайым халық оларды Иса Мәсіхтің жасырын сенбеуіне күтті. Француздардың ақыл-ойы мен жүрегіне рухани билік Рим-католик шіркеуіне тиесілі,батасы сол кезде кейбір елдерде еврейлерге қуғынға ұшыраған. Бұл соңғыларды өздерінің мәдениетін, дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарын сақтай отырып, оқшауланған қауымдарда өмір сүруге түрткі болды. 1502-да барлық отбасы: екеуі де атасы, әкесі мен анасы католиктікке мамандыққа тыйым салу қаупімен көшті.
Мишел де Ностр қ шағы оның латын, грек, Иврит, математика және астрологияға үйреткен Ана Жан де Сен-Ремимен өтті. 1504 кейін оның атасы туралы ештеңе белгісіз.
Ағасы-Жан де Нострдам, авторлардың бірі (екіншісі - Сезар де Нострдам, Мишельдің ұлы) "Прованс хроникасы".
Дәрігердің мансабы
1518 жылы 14 жасар Мишель де Нострдам Авиньон университетіне оқуға жіберіледі, онда тривиум-грамматика, риторика және логика, кейінірек квадривиум-геометрия,арифметика, Музыка және астрология деп аталады. 1519-да оба таралып, Мишель шығарылды. Содан кейін өз бетінше дәрігер болуды және обаны емдеу тәсілін табуды шешті. Бірақ ол шешім таппады.
Оның өмірінің келесі сегіз жылы туралы бізге тек аспаздық-косметикалық кітапқа өз сөздерінен белгілі, оған сәйкес осы жылдар "медицина ғылымының шыңына қатысты өсімдіктер мен өзге де қарапайым заттардың көздері мен шығу тегін білу және үйрену"мақсатында үздіксіз саяхаттарда өтті. 1529-да болашақ болжаушының ресми өмірбаяны жалғасуда: ол Монпелье университетінің медициналық факультетіне түседі. Мұғалімдер туралы сөз қозғауға және фармацевтік тыйым салынған нәрсеге әуестенуге байланысты оны университеттен алып тастаған жоқ[3]. Дегенмен, қақтығыс әлсіретіп, Мишель 1534 жылда докторлық дәреже алды. Осы сәттен бастап оның тегі латын тілінде жазылған: "Nostradamus". Сол 1534 жылда ол қайтадан елге аттанады, оның барысында белгілі ғалым Жюль Сезар Скалигермен танысады. Одан әрі Скалигермен танысу Настрадамустың дүниетанымына қатты әсер етті. Мүмкін, Скалигердің ұсынысы бойынша 1536 жылы Нострадамус Аженада орналасқан. Көп ұзамай оның өмірінде қара жолақ басталады. 1537 жылы Әжендегі обадан әйелі мен балалары қайтыс болады, 1538 жылы оның Инквизициядан Дева Мария мүсіні туралы жалған пікірлердің орын алуына байланысты жауап береді, сол жылы белгісіз себептермен Скалигермен Нострадамустың өлімге ұрысы пайда болады. Нострадамус Ажен кетеді. Скалигерден ол кейіннен бірнеше улы антисемиттік эпиграммаларды алады, онда ол Нострадамустың жасырын иудействосына өтеді[4]. Бірақ Нострадамустың кіші ұлы Сезар деп аталады-мүмкін Скалигердің құрметіне. Келесі бірнеше жыл Нострадамус Италия мен Германия елдерінде өткізеді. 1544 жылы Марселде дәрігерлік тәжірибені қайта бастайды, ал 1546 жылы Францияның оңтүстік-шығысында Экс-ан-Прованспен күреседі. Экс-ан-Прованстың Парламенті дәрігерлік қызметі үшін оған өмір бойы зейнетақы берілді. Олар жасаған дәрілердің керемет күші туралы аңыздар бар, алайда қазіргі күнге дейін жеткен рецептілер XVI ғасырдың дәстүрлі медицина шеңберінен шықпайды. 1547 ж. 11 қараша Нострадамус Анна Понсард Жемельаға үйленді, және осы некеден алты бала дүниеге келді: Сезар (1554), Магдалина (1551), Андре (1557), Анна (1558), Диана (1561), Шарль[дерек көзі көрсетілмеген 2541 күн]. Сезар кең білімді адам, жазушы және суретші болды, оның жақын достарының арасында Франсуа Кенель мен Косм Дюмустье аулалық суретшілері болды.