ЖОСПАР ҚҰРАУ Мәтінді тыңда. Оқы,
1. — Ауылды аждаһа аралағанына бір жұма болды. Әр күні түстен кейін қай-қозы.
бота, тайды жұтады да жоқ боп кетеді. Атқан оқ дарымайды. Әзірге адамға ауыз
Wapocsi mannau
салған жоқ. Кейін қайтерін кім білсін?
- деді садақ ұстаған тігіт. -
Аждаһа
дал болдық... - Ойбай, ене. Тағы келді, — деп сезін жалғастырды жігіт.
Күлән деген жесір әйелдің үйінің жанындағы суы тартылып кеткен... ескі құдықтан
шығады.
Діанқожа қылышын алып, солай қарай журді. Қасындағы адамдар жан-жаққа
қашты. Ауыл ақсақалы, жасаң басшысы, сауыт, дулыға киіп қару асынған бес-алты
жігіт амалсыздан ізіне ерді. Мақұлық үйдің арт жағында тұрған құлынды алып жұтқалы
тұр екен. Жанқожа жылдам «Құран» оқыды да ақырып, қасына жетіп барды. Тез
қылышын көтерді.
Лезде айбатынан айырылған мақұлықтың кезінен пора-пора жас ағып, сылқ етіп
алдына жата кетті. Оның бейшара халін керген Жанқожа қылышын түсірді.
Аварған әкеліңдер! – деді сосын одан отты жанарын алмастан...
Жасаң басшысы жүгіріп қараша уйге кірді де ентелей жетті. Артына қарамастан
қолын созған Жанқожа одан зерен кеседегі сүтті мақұлықтың басына шашып жіберді.
Мақұлық кезінен жас тамшылаған күйі Жанқожаға бір қарады да кері бұрылып,
ақырын-ақырын жоқ боп кетті. Сұсты мақұлықтан құтылғанына қуанған адамдар қатты
Куанды.
ІІ. Жанқожа екі күн асақалдың үйінде жатты. Аңдаһа қайта оралмады. Ауыл
адамдары үрейден арылып, тасаттық берді. Үшінші күні еліне қайтты. Үлкендер
батасын жаудырып ауыл іргесіне дейін шығарып салды. Ауылдан ұзап шыққан соң
тізгінді босатты...
Түн. Жұлдыздар жымыңдайды. Шалқалай туған айдың жарығынан жол бедері анық
байқалады. Қызылқұмның ішінде торы атты құстай ұшырып келеді. Кенет алдынан
ақ отау көрінді. Айналасында қаз-қатар тізілген сансыз шам жанып тұр. Бұл жер таныс
сияқты. Анадай жердегі сексеуілге көзі түскенде барып, мұның жылқының елекcесі
жатқан жер екенін бірден сезе қойды. Демек, торы ат жүйткіген екен. Әйтпесе, бұл
жерге ертең түске тарта жетуі тиіс еді. Он сегіз мың ғаламның тылсымын кім түсінер
дейсің?! Өз көзімен көріп өткен жазық далаға айналасында әскері жоқ демесең, хан
ордасы көшіп келгендей, Әдемі ақ отаудың жанына барғанда іштен ханшадай киінген
сұңғақ бойлы қыз шықты. Инабаттылықпен басын сәл иіп сәлем берді:
Жолаушы, алған бағытыңыз алыс көрінеді. Бір түн қонақ боп тынығып алыңыз!
Жанқожа ізет сақтап қызбен амандасты. Астындағы торысы аман болса, ауылының
алыстығы білінбейді. Айдаладағы ақ отаудан шыққан қыздың қолқасынан гөрі бұл
жерде қандай сыр бар екендігі көбірек қызықтырған тәрізді. Құранды ердің басына
байлаулы тұрған сусын құятын ыдысын алған соң, атын қоя берді. Ыдыстағы суға
жуынып алды. Қыздың соңынан үйге кірді де төрге озды. Дастарқан жайнап тұр екен.
«Мынадай таңсық тағамдар елдің дастарқанында болса ғой» деп ойлап отырды.
(Б. Ұзақов
2. Ер жігіт, батыр адам ерлік көрсетіп тайсалмайды, жасқанбайды, өлімнен қорықпайды, бетпе- бет шайқасады, сондықтан ол тек бір-ақ рет ажалы жеткенде ғана өледі. Ал, қорқақ қорыққан сайын өлген екенмін деп ойлайды, сондықтан қорқақты мың рет өлгенге теңейді.
3. Наурыз айында түске дейін жер тоңазып қатты болып тұрады, сондықтан мүйіз деген, ал түстен жер жібіп, жұмсарады, оны жұмсақ киізбен теңеген.
Халықтар достығы.
"Ер татулығы - ел татулығы" демекші, Қазақстан Республикасы әлемде татулығы мен ұлтаралық бірлігі жарасқан ел ретінде танылған. Қазақстанның кең байтақ дархан жерінде жүзден астам ұлт өкілдері тату - тәтті өмір сүріп жатыр. Елімізде түрлі ұлт өкілдерінің татулық діңгегі ажыраған емес.
Біз жас ұрпақ осындай кең байтақ жеріміздің көгінде тек қана бейбіт құсы қалықтап ұшып, мемлекетіміз одан әрі көркейе беруін қолдаймыз. Себебі, бейбітшілік бар жерде, бақыт орнап, тыныштық болады. Одан әрі қарай да бейбітшілік пен татулықты сақтап, ынтымақтастықты ұстап тұрсақ, ата - бабаларымыз ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен қол жеткізген Тәуелсіздігіміз де мәңгі болмақ.
Бұл бір жағынан Елбасымыздың көреген саясатының арқасында деп білеміз. Болашақта жақсы білім алып, еліміздің гүлденіп, көркеюіне өзіміздің қомақты үлесімізді қосамыз деп білемін.
Әрбір азамат туған өлкесін, елін, жерін, салт-дәстүрін, тарихын құрметтейтін, сүйетін, мақтан тұтатын, Ұлтжанды азамат болу керек. Ол үшін өткенін біліп, бағалау керек. Өзі туған қасиетті Отанын оттан да ыстық бағалау, сүю керек деп ойлаймын. Барлық әлемде тыныштық орнап, бейбіт заманның ғұмыры баянды болғай! Себебі барлығымыз да бейбіт заманда өмір сүруге лайықпыз деп есептеймін. Сондықтан "Ынтымақ түбі — игілік" дегендей ынтымағы жарасқан ел болайық!