2. Написати і назвати 4 ізомери загальної формули CH14 ІІ рівень 1. Визначити формулу одноядерного арену, який містить 90,57% Карбону (за масою). 2. Знайти об'єм кисню необхідний для повного спалювання 14,2 гдекану за Н.У..
. Что такое история? * Наука, изучающая природу земли Наука,изучающая человечества Наука, изучающая природные процессы Наука, изучающая поведение человека 2. Какие источники относятся к письменным? * Орудия труда, вооружения Жилье, предметы быта документы, письма, летописи Древние поселения и могильники 3. Из чего люди изготавливали орудия труда в период палеолита? * Из бронзы Из меди Из камня Из золота 4. Укажите первый вид человеческого общества? * Человеческое стадо Племя Родовая община Семья 5. Первый металл, использованный человеком? * Золото Серебро Медь Железо 6. Уникальность Ботайской культуры? * поклонялись мифическим животным было обнаружено более 70 тысяч останков лошадей у них была своя письменность 7. Что такое присваивающее хозяйство? * хозяйство, при котором преобладает матриархат хозяйство, при котором человек использует металлургию хозяйство, при котором люди ничего не выращивают, а пользуются тем, что создано природой 8. Что такое производящее хозяйство? * хозяйство, при котором человек использует металлургию хозяйство, при котором основные продукты человек производит собственным трудом хозяйство, при котором преобладает матриархат 9. Какое хозяйство было у андроновцев? * земледелие охота и собирательство земледелие и скотоводство рыболовство 10. Какой тип хозяйства зародился в эпоху неолита? * Потребляющий Присваивающий Натуральный Производящий 11. Одной из главных особенностей эпохи мезолита является изобретение: * чоппера рубила лука и стрел скребел 12. Укажите неверное утверждение * палеолит – самый длительный период в истории человечества делится на ранний, средний, и поздний палеолит характерен для всего земного шара 13. К какому периоду относится "Эпоха глиняных горшков"? * Бронзовый век Палеолит Неолит Энеолит 14. В эпоху энеолита каменные орудия стали вытеснять * Медные орудия Железные орудия Орудия труда из золота 15. Ботайская культура находится * В Атырауской области В Северо-Казахстанской В Южно-Казахстанской 16. На Ботае была одомашнена Собака Верблюд Лошадь 17. Какой археолог стоял у истоков исследования Бегазы - Дандыбаевской культуры? * Мамедов Маргулан Байпаков 18. В каком году были произведены первые раскопки вблизи села Андроново? * 1956 1914 1999 1945 19. Какие находки свидетельствуют о зарождении металлургии? * Лук и стрелы Жилища Плавильные печи Станки 20. Племена Центрального Казахстана в период поздней бронзы начали переходить * к мотыжному земледелию к полукочевому скотоводству к кочевому скотоводству 21. Понравился ли вам раздел "Жизнь древнейших людей? Какая тема вам больше всего показалась интересной?
ҚАЙТЫМДЫ РЕАКЦИЯ – әрекеттесуші жүйеде қарама-қарсы екі бағытта өтетін, жылдамдықтары тең, химиялық тепе-теңдік күйдегі реакция. Реакцияның қайтымдылығын көрсету үшін теңдік белгісінің орнына қарама-қарсы бағытталған екі тілше (стрелка) қойылады. Солдан оңға қарай жүретін реакцияны тура, ал оңнан солға қарай жүретін реакцияны кері реакция деп атайды. Мыс.: 3H2+N22NH3; H2+І22HІ; Cl2+H2OHCl+ +HClO, т.б. Реакцияның қайтымды немесе қайтымсыз екендігін анықтау үшін тепе-теңдікке жеткен жүйенің құрамына сапалық талдау жасайды. Егер жүйеден өнімдермен қатар бастапқы реагенттер де табылатын болса, онда реакцияның қайтымды болғаны. Қайтымды реакция соңына дейін, яғни, реагенттер түгел таусылатындай жағдайға жетіп үлгермейді. Реакция өнімдерінің концентрациясы артқан сайын әрекеттесуші массалар заңы бойынша кері реакцияның жылдамдығы жоғарылай бастайды. Бір кезде тура реакция мен кері реакцияның жылдамдықтары теңеліп, жүйеде жылжымалы тепе-теңдік орнайды. Әрекеттесуші заттардың концентрацияларын, қысымды немесе темп-раны өзгерту арқылы жүйеде орнаған тепе-теңдікті қалаған жаққа ығыстыруға болады.
Химиялық реакциялар — заттардың өзара әрекеттесуі нәтижесінде олардың химиялық құрамы мен құрылысы өзгеріп, басқа заттарға айналуы.
Химиялық реакциялар масса сақталу заңы мен эквивалент заңына негізделген. Химиялық реакциялардың ядролық реакциялардан айырмашылығы — реакция кезінде әрекеттесетін заттар құрамындағы химиялық элементтер мен олардың атомдарының жалпы санының өзгермейтіндігінде. Химиялық реакциялар химиялық теңдеулер арқылы өрнектеледі. Химиялық процесте тура реакциямен қатар бастапқы заттар қайта түзілетін кері реакция жүреді. Қайтымды реакцияда тура реакция мен кері реакцияның жылдамдықтары теңескенде жүйеде химиялық тепе-теңдік орнайды, бірақ кері процесс баяу жүретіндіктен көптеген химиялық реакциялар қайтымсыз, яғни аяғына дейін жүреді.
Реакция кезінде заттар санының өзгеруіне қарай химиялық реакциялар
айырылу
қосылу
орын басу
алмасу
изомерлену
болып бөлінеді.
Айырылу реакциясында бір зат екі немесе одан да көп затқа айналады; мысалы: 2HgO=2Hg+O2.
Орын басу реакциясында бастапқы жай және күрделі заттардан жаңа жай не күрделі зат түзіледі; мысалы: Zn+H2SO4=ZnSO4+H2.
Алмасу реакциясында екі күрделі зат құрам бөліктерімен алмасады; мысалы: BaCl2+H2SO4= =BaSO4+2HCl.
Изомерлену кезінде молекула құрамындағы атомдар орындарын алмастырып, заттың жаңа изомері түзіледі.
Элементтерде тотығу дәрежесі өзгеретін реакциялар тотығу — тотықсыздану реакцияларына жатады. Химиялық реакциялардың экзотермиялық реакция, эндотермиялық реакция деген түрлері де бар. Реакцияға қатысатын заттардың агрегаттық күйіне қарай гомогенді (заттардың агрегаттық күйлері бірдей), гетерогенді (заттардың агрегаттық күйлері әр түрлі) реакциялар болады. Гомогенді және гетерогенді реакциялар құрылысына қарай жай және күрделі болуы мүмкін. Егер жүйеде бір ғана қайтымсыз реакция жүретін болса, ондай реакция жай реакция деп аталады. Күрделі реакциялар бірнеше жай реакциялардан тұрады. Күрделі реакцияларға қайтымды, параллель, сатылы, тізбекті және катализатор қатысымен жүретін катализдік реакциялар жатады. Реакцияны жүргізуде қолданылатын энергия түріне байланысты Х. р.: термиялық, электрхимиялық, фотохимиялық, плазмахимиялық, т.б. топтарға бөлінеді.
Табиғатта және лабораторияда жүретін барлық химиялық жүретін қарапайым реакцияларға аллотроптық түр өзгеруі мен изомерлену құбылыстар химиялық реакцияларға жатады. Оларға ортақ белгі: заттардың бір-біріне айналуы, яғни бастапқы заттардағы (реагенттердегі) бұрынғы химиялық байланыстардың үзіліп, соңғы заттардағы (өнімдердегі) жаңа байланыстардың түзілуі. Демек, кез келген химиялық реакция жүру үшін оған қатысатын реагенттер бөлшектерінің (атомдардың, молекулалардың) әрекеттесуге жетерлік энергиясы болуы шарт.
Ең қарапайым реакцияларда заттың сапалық құрамы өзгермей сақталады. Оған химиялық элементтердің, жай заттардың аллотроптық түр өзгерісін мысалға алуға болады:
. Что такое история? * Наука, изучающая природу земли Наука,изучающая человечества Наука, изучающая природные процессы Наука, изучающая поведение человека 2. Какие источники относятся к письменным? * Орудия труда, вооружения Жилье, предметы быта документы, письма, летописи Древние поселения и могильники 3. Из чего люди изготавливали орудия труда в период палеолита? * Из бронзы Из меди Из камня Из золота 4. Укажите первый вид человеческого общества? * Человеческое стадо Племя Родовая община Семья 5. Первый металл, использованный человеком? * Золото Серебро Медь Железо 6. Уникальность Ботайской культуры? * поклонялись мифическим животным было обнаружено более 70 тысяч останков лошадей у них была своя письменность 7. Что такое присваивающее хозяйство? * хозяйство, при котором преобладает матриархат хозяйство, при котором человек использует металлургию хозяйство, при котором люди ничего не выращивают, а пользуются тем, что создано природой 8. Что такое производящее хозяйство? * хозяйство, при котором человек использует металлургию хозяйство, при котором основные продукты человек производит собственным трудом хозяйство, при котором преобладает матриархат 9. Какое хозяйство было у андроновцев? * земледелие охота и собирательство земледелие и скотоводство рыболовство 10. Какой тип хозяйства зародился в эпоху неолита? * Потребляющий Присваивающий Натуральный Производящий 11. Одной из главных особенностей эпохи мезолита является изобретение: * чоппера рубила лука и стрел скребел 12. Укажите неверное утверждение * палеолит – самый длительный период в истории человечества делится на ранний, средний, и поздний палеолит характерен для всего земного шара 13. К какому периоду относится "Эпоха глиняных горшков"? * Бронзовый век Палеолит Неолит Энеолит 14. В эпоху энеолита каменные орудия стали вытеснять * Медные орудия Железные орудия Орудия труда из золота 15. Ботайская культура находится * В Атырауской области В Северо-Казахстанской В Южно-Казахстанской 16. На Ботае была одомашнена Собака Верблюд Лошадь 17. Какой археолог стоял у истоков исследования Бегазы - Дандыбаевской культуры? * Мамедов Маргулан Байпаков 18. В каком году были произведены первые раскопки вблизи села Андроново? * 1956 1914 1999 1945 19. Какие находки свидетельствуют о зарождении металлургии? * Лук и стрелы Жилища Плавильные печи Станки 20. Племена Центрального Казахстана в период поздней бронзы начали переходить * к мотыжному земледелию к полукочевому скотоводству к кочевому скотоводству 21. Понравился ли вам раздел "Жизнь древнейших людей? Какая тема вам больше всего показалась интересной?
ЭТО СОЧ 5 КЛАСС
ҚАЙТЫМДЫ РЕАКЦИЯ – әрекеттесуші жүйеде қарама-қарсы екі бағытта өтетін, жылдамдықтары тең, химиялық тепе-теңдік күйдегі реакция. Реакцияның қайтымдылығын көрсету үшін теңдік белгісінің орнына қарама-қарсы бағытталған екі тілше (стрелка) қойылады. Солдан оңға қарай жүретін реакцияны тура, ал оңнан солға қарай жүретін реакцияны кері реакция деп атайды. Мыс.: 3H2+N22NH3; H2+І22HІ; Cl2+H2OHCl+ +HClO, т.б. Реакцияның қайтымды немесе қайтымсыз екендігін анықтау үшін тепе-теңдікке жеткен жүйенің құрамына сапалық талдау жасайды. Егер жүйеден өнімдермен қатар бастапқы реагенттер де табылатын болса, онда реакцияның қайтымды болғаны. Қайтымды реакция соңына дейін, яғни, реагенттер түгел таусылатындай жағдайға жетіп үлгермейді. Реакция өнімдерінің концентрациясы артқан сайын әрекеттесуші массалар заңы бойынша кері реакцияның жылдамдығы жоғарылай бастайды. Бір кезде тура реакция мен кері реакцияның жылдамдықтары теңеліп, жүйеде жылжымалы тепе-теңдік орнайды. Әрекеттесуші заттардың концентрацияларын, қысымды немесе темп-раны өзгерту арқылы жүйеде орнаған тепе-теңдікті қалаған жаққа ығыстыруға болады.
Химиялық реакциялар — заттардың өзара әрекеттесуі нәтижесінде олардың химиялық құрамы мен құрылысы өзгеріп, басқа заттарға айналуы.
Химиялық реакциялар масса сақталу заңы мен эквивалент заңына негізделген. Химиялық реакциялардың ядролық реакциялардан айырмашылығы — реакция кезінде әрекеттесетін заттар құрамындағы химиялық элементтер мен олардың атомдарының жалпы санының өзгермейтіндігінде. Химиялық реакциялар химиялық теңдеулер арқылы өрнектеледі. Химиялық процесте тура реакциямен қатар бастапқы заттар қайта түзілетін кері реакция жүреді. Қайтымды реакцияда тура реакция мен кері реакцияның жылдамдықтары теңескенде жүйеде химиялық тепе-теңдік орнайды, бірақ кері процесс баяу жүретіндіктен көптеген химиялық реакциялар қайтымсыз, яғни аяғына дейін жүреді.
Реакция кезінде заттар санының өзгеруіне қарай химиялық реакциялар
айырылу
қосылу
орын басу
алмасу
изомерлену
болып бөлінеді.
Айырылу реакциясында бір зат екі немесе одан да көп затқа айналады; мысалы: 2HgO=2Hg+O2.
Орын басу реакциясында бастапқы жай және күрделі заттардан жаңа жай не күрделі зат түзіледі; мысалы: Zn+H2SO4=ZnSO4+H2.
Алмасу реакциясында екі күрделі зат құрам бөліктерімен алмасады; мысалы: BaCl2+H2SO4= =BaSO4+2HCl.
Изомерлену кезінде молекула құрамындағы атомдар орындарын алмастырып, заттың жаңа изомері түзіледі.
Элементтерде тотығу дәрежесі өзгеретін реакциялар тотығу — тотықсыздану реакцияларына жатады. Химиялық реакциялардың экзотермиялық реакция, эндотермиялық реакция деген түрлері де бар. Реакцияға қатысатын заттардың агрегаттық күйіне қарай гомогенді (заттардың агрегаттық күйлері бірдей), гетерогенді (заттардың агрегаттық күйлері әр түрлі) реакциялар болады. Гомогенді және гетерогенді реакциялар құрылысына қарай жай және күрделі болуы мүмкін. Егер жүйеде бір ғана қайтымсыз реакция жүретін болса, ондай реакция жай реакция деп аталады. Күрделі реакциялар бірнеше жай реакциялардан тұрады. Күрделі реакцияларға қайтымды, параллель, сатылы, тізбекті және катализатор қатысымен жүретін катализдік реакциялар жатады. Реакцияны жүргізуде қолданылатын энергия түріне байланысты Х. р.: термиялық, электрхимиялық, фотохимиялық, плазмахимиялық, т.б. топтарға бөлінеді.
Табиғатта және лабораторияда жүретін барлық химиялық жүретін қарапайым реакцияларға аллотроптық түр өзгеруі мен изомерлену құбылыстар химиялық реакцияларға жатады. Оларға ортақ белгі: заттардың бір-біріне айналуы, яғни бастапқы заттардағы (реагенттердегі) бұрынғы химиялық байланыстардың үзіліп, соңғы заттардағы (өнімдердегі) жаңа байланыстардың түзілуі. Демек, кез келген химиялық реакция жүру үшін оған қатысатын реагенттер бөлшектерінің (атомдардың, молекулалардың) әрекеттесуге жетерлік энергиясы болуы шарт.
Ең қарапайым реакцияларда заттың сапалық құрамы өзгермей сақталады. Оған химиялық элементтердің, жай заттардың аллотроптық түр өзгерісін мысалға алуға болады:
С(графит){\displaystyle \rightleftarrows }{\displaystyle \rightleftarrows }С(алмаз)
3O2(оттек){\displaystyle \rightleftarrows }{\displaystyle \rightleftarrows }2О3(озон)
Мұндай реакциялар органикалық химияда жиі кездеседі, оларды изомерлену реакциялары деп атайды.
Неміс химигі Ф. Велер ашқан бейорганикалық зат — аммоний цианатының органикалық зат — карбамидке айналуы да изомерленудің бір түрі
Әрекеттесетін заттардың химиялық құрамы өзгере жүретін реакцияларды оларға тән белгілеріне қарай төртке бөліп жіктейді.