Спор о том, строить ли России авианосцы, не прекращается на протяжении всего периода существования этого класса кораблей. Беспристрастный анализ показывает: ВМФ в перспективе не сможет эффективно решать возлагаемые на него важные задачи в дальней морской и океанской зонах, если в составе его группировок не будет хотя бы одного авианосца, возможно, с атомной энергетической установкой, с 70–90 летательными аппаратами на борту. Оптимальное количество – не менее двух на каждый из океанских флотов.Практически во всех странах мира ответ на этот вопрос был однозначный: одни, которые ориентировались на сухопутные войны, отказывались от таких кораблей, другие, стремящиеся к расширению сферы своего доминирования в мире, наращивали в составе своего флота количество авианосцев как основного военного инструмента проведения своей внешней политики.А авианосцев и не былоВ составе Императорского флота России авианесущие корабли появились почти одновременно с другими странами мира – во время Первой мировой войны. На Черном и Балтийском морях в гидроавиатранспорты были переоборудованы два торговых судна. После Октябрьской революции в советском флоте была принята концепция малой войны, в которой места авианосцам не нашлось. Однако уже к концу 30-х годов понимание необходимости иметь в составе ВМФ СССР авианосцы имелось.В соответствии с кораблестроительной программой к концу 40-х годов в составе океанских флотов должны были быть авианосцы. Более того, в конце 30-х годов советским правительством предпринимались попытки купить в Германии недостроенный авианосец «Граф Цеппелин». Однако Берлин отказался от сделки. Тем не менее, именно этот корабль стал первым советским авианосцем. В соответствии с договором о разделе флота Германии «Граф Цеппелин», находившийся в 92-процентной готовности к вводу в строй, был передан СССР и официально зачислен в состав флота. Его использование позволило бы начать формирование собственной авианосной школы.Большой интерес этот корабль представлял и с инженерной точки зрения, поскольку германское кораблестроение в тот период было одним из самых передовых в мире. Под влиянием различных подковерных течений вопреки мнению руководства ВМФ было принято политическое решение об уничтожении этого корабля. С тех пор и до середины 60-х годов к авианосцам в СССР отношение было негативное. Официально они считались оружием агрессии.С выходом советского Военно-морского флота в океан стало ясно, что без авианосцев обеспечить реализацию активной внешней политики в дальних районах мира весьма затруднительно. Да и группировкам флота на больших удалениях от своих баз выдержать массированные авиационные удары без авиационного истребительного прикрытия будет весьма проблематично. Началось проектирование полноценных авианосцев. Однако опять вмешались малокомпетентные, но весьма влиятельные люди, которые добились строительства неких гибридов – авианесущих крейсеров, сочетавших в себе качества ракетных крейсеров и носителей самолетов вертикального взлета и посадки.Это были корабли проекта 1143, которых построили четыре единицы. Причем последний из них существенно отличался от первых трех вооружением, особенно радиоэлектронным. Состав авиагруппы был одинаков – 36 летательных аппаратов. В том числе одна эскадрилья самолетов вертикального взлета и посадки Из них два с обычной энергетической установкой. Это «Адмирал Флота Советского Союза Кузнецов» и «Варяг». А два других – с атомной, первый из которых был заложен под названием «Ульяновск». «Адмирал Кузнецов» в 1990 году принят в состав ВМФ СССР и направлен на Северный флот. А остальные достроены не были в связи с распадом страны.Начиная с перестройки против развития авианосцев в нашей стране была развернута кампания в прессе. Ряд малокомпетентных в военно-морских проблемах людей навязывал населению и политикам позицию о том, что авианосцы нашей стране не нужны. Одними из первых были уничтожены доставшиеся России от СССР авианесущие крейсеры. К 1993 году в составе нашего флота осталось только два из пяти кораблей этого класса. После продажи Индии авианесущего крейсера «Адмирал Горшков» в российском ВМФ всего один такой корабль – «Адмирал Флота Советского Союза Кузнецов».Сегодня, судя по материалам открытой печати и высказываниям видных военных и политических руководителей, однозначного мнения – нужны ли авианосцы в российском флоте – до сих пор не существует. Только за период с 2007 по 2012 год взгляды дважды менялись на противоположн
Ч. 1. Раптам усе пачалі заўважаць высокага старога чалавека. Адзін раз 14-гадовы Серж крыўдзіў трох дзяўчынак, даваў ім пстрычкі ў галаву, і да таго разышоўся, што штурхнуў адну дзяўчынку, яна ўпала, і з носа і з дзяснаў у яе пацякла кроў. Стары гэта бачыў і асадзіў Сержа. Серж зрабіў выгляд, што ўцёк дадому, але сам прасачыў за старым.
Ч. 2 . У дваццатай школе (там вучыцца Серж) з’явілася новая вучаніца Насця Закрэўская (Насцечка, Н.) - «бойкая і рухавая дзяўчынка, белатварая, з густымі валасамі, якія роўна ляжалі на яе галаве пад грабянцом» + «як і ўсе, любіла бегаць па двары на вялікім перапынку, любіла слухаць расказы, гуляла ва ўсе гульні, у якія толькі гулялі дзеці, і заўсёды ўносіла ў гэтыя гульні весялосць: яна любіла парагатаць. Яе звонкі голас і смех чуліся заўсёды … мела прывычку часта гаварыць: «ой, дзевачкі!». Яна добра і старанна вучылася. Пачатак канфлікту Н. і Сержа: Н. вырашала каля дошкі складаны прыклад, Серж крычаў з месца, што яна робіць няправільна, а правільнае рашэнне ў яго, але калі ён пайшоў да дошкі, аказалася, што правільна было ў Н.. Пасля школы «Серж падпільнаваў Н. на тратуары і заляпіў ёй гразёю твар. Назаўтра Н. паскардзілася настаўніцы, і перад усім класам настаўніца прабірала Сержа». Серж стаў падпільноўваць Н. і крыўдзіць. У адзін момант, калі ён як раз сабраўся Н. добранька нападдаць, яго зноў спыніў той стары. Серж да такога не прывык, а прывык быць самым важным ва ўсіх справах. Сведкам таго, як стары трос Сержа за плячо, быў яго аднакласнік Мішка. Серж вельмі не хацеў, каб назаўтра Мішка стаў у школе распавядаць пра гэта. У Мішкі з сабой быў шнур. Серж сказаў, што ведае, дзе жыве стары, і прапанаваў перапнуць шнурам у дзвярах, каб ён упаў. Так яны і паступілі, стары ўпаў. Серж моцна рагатаў з гэтага, і калі яны з Мішкай цякалі, стары пазнаў яго. У канцы гэтой часткі высветлілася, што дзед і Н. жывуць разам.
Ч. 3. Н. пачала пазніцца ў школу, стала прыходзіць з растрапанымі валасамі. Серж бачыў, што Н. на перапынку нешта наклала ў парту (торбу гароха) і рассыпаў Насцін гарох. Так высветлілася, што Н. жыве з дзядулем, тата ў яе памер, а мама ў Маскве вучыцца. Дзед ўпаў, прамок, застудзўся і захварэў на запаленне лёгкіх. Таму Н. ходзіць у краму, гатуе ежу і глядзіць за дзедам. Дзед ведае, хто яго кінуў у ваду, і калі паправіцца, прыйдзе ў школу. Адным днём Н. прынесла з сабой у школу трохлітровую бляшанку, каб, ідучы са школы, купіць газы. Серж заўважыў, куды яна яе схавала, і на перапынку пракруціў цвіком дзірачку. Па дарозе дадому газа ў Н. паволі і вылілася, яна вельмі знервавалася, і бачыла, што за ёй падглядваюць Серж і Мішка, і распавяла дзеду. Тады дзед напісаў запіску ў школу. Таксама дзед расказаў Н., што перад тым, як ён захварэў, ён сустрэў у горадзе свайго старога сябра. «Год таму назад дваццаць …Ён тады быў камсамолец, я яго вельмі любіў, ён быў як сын мне. Мы з ім разам працавалі… Калі Чырвоная Армія выгнала адгэтуль палякаў, мы з ім на багатых кулацкіх хутарах і фальварках шукалі лішняга хлеба, каб забраць яго для Чырвонай Арміі. Раз мы ехалі лесам, і на нас напалі бандыты. Мне прыйшлося яго ратаваць, і мяне ранілі ў нагу, з таго часу я злёгку кульгаю … Я яму даў адрас, і ён, мусіць, гэтымі днямі зойдзе да нас...».
Ч. 4, 5. Серж выклапатаў ад бацькоў за свае адкрытыя хуліганства. Бацькі Сержа абмеркавалі паміж сабой, што ён вельмі непрыгожа паступіў. Бацька вырашыў праводзіць з ім больш часу і распавесці пра сваё жыццё. І расказаў, што ў маладосці ён працаваў з адным чалавекам, і яны збіралі ў кулакоў хлеб для Чырвонай Арміі. Прозвішча таго чалавека было Закрэўскі, і ён адзін раз выратаваў Сержаву тату жыццё. І адна дзяўчына ім таксама вельмі дапамагла - гэта была мама Сержа.
Ч. 6. Пакуль дзед хварэў і Н. яго даглядала, у яе не зватало часу напісаць маме ліст. Мама захвалявалася, і даслала телеграму, што хутка прыедзе. У гэты час дзядуля ўжо папраўляўся. Яны з Насцяй сталі прыбіраць кватэру, рыхтавацца да прыезду мамы, і вырашылі варыць гарохавы суп, які мама вельмі любіць. Нечакана да іх зайшлі тры сяброўкі, якіх Насцін дзед тады абараніў ад Сержа.
Ч. 7. У Н., дзеда, і 3 сябровак добры настрой, дзяўчынкі весяляцца і збіраюць прасыпаны гарох. Нечакана прыходзяць бацька Сержа і Серж. Бацька прывёў Сержа пазнаёміцца са сваім старым сябрам, пра якога шмат распавядаў сыну. І вось замест таго татавага сябра, якога Серж ўжо палюбіў па расказах бацькі, ён бачыць ненавіснага старога. Яны ў кватэры ўсё разам – Н., дзед, тры сяброўкі, Серж і яго бацька. Дзед схадзіў на вакзал, сустрэў маму Н. І тут прыйшла мама Сержа, прасіць прабачэння ў старым за свайго сына-хулігана. «Серж раптам зарыдаў і кінуўся да дзвярэй. … Маці яго акінула вачыма ўсіх, і ў позірку яе гэтулькі было пакут за сваё дзіця. — Што гэта за хлопчык? — сказала Насціна мама.— Я і не заўважыла яго адразу. — Гэта... гэта... мой. Я пасля раскажу,— ціха прагаварыла Сержава маці. … — Ён больш такім не будзе,— сказаў Сержаў бацька моцна і рашуча, і тон яго голасу настроіў усіх на весялейшы лад.»
Ч. 1. Раптам усе пачалі заўважаць высокага старога чалавека. Адзін раз 14-гадовы Серж крыўдзіў трох дзяўчынак, даваў ім пстрычкі ў галаву, і да таго разышоўся, што штурхнуў адну дзяўчынку, яна ўпала, і з носа і з дзяснаў у яе пацякла кроў. Стары гэта бачыў і асадзіў Сержа. Серж зрабіў выгляд, што ўцёк дадому, але сам прасачыў за старым.
Ч. 2 . У дваццатай школе (там вучыцца Серж) з’явілася новая вучаніца Насця Закрэўская (Насцечка, Н.) - «бойкая і рухавая дзяўчынка, белатварая, з густымі валасамі, якія роўна ляжалі на яе галаве пад грабянцом» + «як і ўсе, любіла бегаць па двары на вялікім перапынку, любіла слухаць расказы, гуляла ва ўсе гульні, у якія толькі гулялі дзеці, і заўсёды ўносіла ў гэтыя гульні весялосць: яна любіла парагатаць. Яе звонкі голас і смех чуліся заўсёды … мела прывычку часта гаварыць: «ой, дзевачкі!». Яна добра і старанна вучылася. Пачатак канфлікту Н. і Сержа: Н. вырашала каля дошкі складаны прыклад, Серж крычаў з месца, што яна робіць няправільна, а правільнае рашэнне ў яго, але калі ён пайшоў да дошкі, аказалася, што правільна было ў Н.. Пасля школы «Серж падпільнаваў Н. на тратуары і заляпіў ёй гразёю твар. Назаўтра Н. паскардзілася настаўніцы, і перад усім класам настаўніца прабірала Сержа». Серж стаў падпільноўваць Н. і крыўдзіць. У адзін момант, калі ён як раз сабраўся Н. добранька нападдаць, яго зноў спыніў той стары. Серж да такога не прывык, а прывык быць самым важным ва ўсіх справах. Сведкам таго, як стары трос Сержа за плячо, быў яго аднакласнік Мішка. Серж вельмі не хацеў, каб назаўтра Мішка стаў у школе распавядаць пра гэта. У Мішкі з сабой быў шнур. Серж сказаў, што ведае, дзе жыве стары, і прапанаваў перапнуць шнурам у дзвярах, каб ён упаў. Так яны і паступілі, стары ўпаў. Серж моцна рагатаў з гэтага, і калі яны з Мішкай цякалі, стары пазнаў яго. У канцы гэтой часткі высветлілася, што дзед і Н. жывуць разам.
Ч. 3. Н. пачала пазніцца ў школу, стала прыходзіць з растрапанымі валасамі. Серж бачыў, што Н. на перапынку нешта наклала ў парту (торбу гароха) і рассыпаў Насцін гарох. Так высветлілася, што Н. жыве з дзядулем, тата ў яе памер, а мама ў Маскве вучыцца. Дзед ўпаў, прамок, застудзўся і захварэў на запаленне лёгкіх. Таму Н. ходзіць у краму, гатуе ежу і глядзіць за дзедам. Дзед ведае, хто яго кінуў у ваду, і калі паправіцца, прыйдзе ў школу. Адным днём Н. прынесла з сабой у школу трохлітровую бляшанку, каб, ідучы са школы, купіць газы. Серж заўважыў, куды яна яе схавала, і на перапынку пракруціў цвіком дзірачку. Па дарозе дадому газа ў Н. паволі і вылілася, яна вельмі знервавалася, і бачыла, што за ёй падглядваюць Серж і Мішка, і распавяла дзеду. Тады дзед напісаў запіску ў школу. Таксама дзед расказаў Н., што перад тым, як ён захварэў, ён сустрэў у горадзе свайго старога сябра. «Год таму назад дваццаць …Ён тады быў камсамолец, я яго вельмі любіў, ён быў як сын мне. Мы з ім разам працавалі… Калі Чырвоная Армія выгнала адгэтуль палякаў, мы з ім на багатых кулацкіх хутарах і фальварках шукалі лішняга хлеба, каб забраць яго для Чырвонай Арміі. Раз мы ехалі лесам, і на нас напалі бандыты. Мне прыйшлося яго ратаваць, і мяне ранілі ў нагу, з таго часу я злёгку кульгаю … Я яму даў адрас, і ён, мусіць, гэтымі днямі зойдзе да нас...».
Ч. 4, 5. Серж выклапатаў ад бацькоў за свае адкрытыя хуліганства. Бацькі Сержа абмеркавалі паміж сабой, што ён вельмі непрыгожа паступіў. Бацька вырашыў праводзіць з ім больш часу і распавесці пра сваё жыццё. І расказаў, што ў маладосці ён працаваў з адным чалавекам, і яны збіралі ў кулакоў хлеб для Чырвонай Арміі. Прозвішча таго чалавека было Закрэўскі, і ён адзін раз выратаваў Сержаву тату жыццё. І адна дзяўчына ім таксама вельмі дапамагла - гэта была мама Сержа.
Ч. 6. Пакуль дзед хварэў і Н. яго даглядала, у яе не зватало часу напісаць маме ліст. Мама захвалявалася, і даслала телеграму, што хутка прыедзе. У гэты час дзядуля ўжо папраўляўся. Яны з Насцяй сталі прыбіраць кватэру, рыхтавацца да прыезду мамы, і вырашылі варыць гарохавы суп, які мама вельмі любіць. Нечакана да іх зайшлі тры сяброўкі, якіх Насцін дзед тады абараніў ад Сержа.
Ч. 7. У Н., дзеда, і 3 сябровак добры настрой, дзяўчынкі весяляцца і збіраюць прасыпаны гарох. Нечакана прыходзяць бацька Сержа і Серж. Бацька прывёў Сержа пазнаёміцца са сваім старым сябрам, пра якога шмат распавядаў сыну. І вось замест таго татавага сябра, якога Серж ўжо палюбіў па расказах бацькі, ён бачыць ненавіснага старога. Яны ў кватэры ўсё разам – Н., дзед, тры сяброўкі, Серж і яго бацька. Дзед схадзіў на вакзал, сустрэў маму Н. І тут прыйшла мама Сержа, прасіць прабачэння ў старым за свайго сына-хулігана. «Серж раптам зарыдаў і кінуўся да дзвярэй. … Маці яго акінула вачыма ўсіх, і ў позірку яе гэтулькі было пакут за сваё дзіця. — Што гэта за хлопчык? — сказала Насціна мама.— Я і не заўважыла яго адразу. — Гэта... гэта... мой. Я пасля раскажу,— ціха прагаварыла Сержава маці. … — Ён больш такім не будзе,— сказаў Сержаў бацька моцна і рашуча, і тон яго голасу настроіў усіх на весялейшы лад.»